پس از حمله روسیه به اوکراین، گروه ۷ اقتصاد بزرگ، ۳۰۰ میلیارد دلار ذخیره دلاری و یورویی روسیه را مسدود کردند. این اقدام یک الگوی مهم را به وجود آورده و سیگنالی که به بازارها ارسال شده این است که هر کشور با ذخیره ارزی به دلار یا یورو به طور بالقوه در معرض خطر مصادره شدن این دارایی‌ها در صورت بروز تنش قرار دارد.
به گزارش «انرژی امروز» از دنیای اقتصاد، روسیه و چین دنیایی را می‌خواهند که در آن، دلار نقشی حیاتی در سیستم مالی و پولی جهان نداشته باشد و آنها در حال تغییر ساختار ذخیره ارزی خود هستند تا چنین اتفاقی رخ دهد.
اتفاقاً برخی اقتصاددانان معتقدند دور شدن از سیستم ارزی مبتنی بر دلار آمریکا و حرکت به سمت سیستم ارزی چندقطبی به نفع یوآن خواهد بود. مفهوم ارز قوی، مفهومی غربی بوده اما حالا در حال تبدیل شدن به یک مفهوم شرقی است. در بلندمدت همزمان با کاهش ارزش دلار، یورو و پوند، تنها ارزی که با گذشت زمان قوی‌تر می‌شود نه ضعیف‌تر، یوآن است. اما ما در حال حرکت به سمت یک سیستم مبتنی بر یوآن یا یوآن‌محور نیستیم. نکته کلیدی این است که کشورها برای آنکه گروگان یک سیستم پولی خاص نشوند به سمت سیستم پولی چندقطبی حرکت خواهند کرد.
دو ماه پیش بانک یوبی‌اس تحقیقی را درباره تمایل ۳۰ بانک مرکزی بزرگ در حوزه ذخایر ارزی خارجی انجام داد و در این تحقیق مشخص شد که آنها برای متنوع کردن سبد ذخایر ارز خارجی خود به یوآن چین توجه ویژه دارند. در واقع بر محبوبیت یوآن نزد بانک‌های مرکزی افزوده شده است. ۸۵ درصد مدیران بخش ذخیره ارزی بانک‌های مرکزی در یوآن سرمایه‌گذاری کرده‌اند یا مایل‌اند این کار را انجام دهند. یک سال پیش این رقم ۸۱ درصد بود.
البته مدت‌هاست کشورها تمایلی ندارند به یک ارز به‌خصوص به عنوان ارز ذخیره وابسته باشند و این تحول نشان‌دهنده تغییر در ساختار قدرت جهانی است. هر کشور هوشمند باید ذخایر ارزی خود را به ارزهای ملی قدرت‌های رقیب نگهداری کند تا ریسک‌ها متعادل شود. واردکنندگان بزرگ مواد خام از جمله چین نیز به این موضوع آگاه هستند که باید مواد خام را به ارز ملی‌شان یا سبدی از ارزهای معتبر دادوستد کنند، نه صرفاً به یک ارز خاص. دلیل دیگر لزوم متنوع کردن سبد ذخیره ارزی، تورم است. یک ویژگی مهم ارز ذخیره این است که این ارز، ذخیره باثبات ارزش است اما در دوره کنونی صرفاً در تئوری این‌گونه است. ارزش دلار و یورو در برابر طلا کاهش یافته زیرا میزان زیادی از این دو ارز چاپ و به اقتصاد تزریق شده است. ۵۰ سال پیش شما برای خرید همان میزان طلا به ده برابر کمتر دلار نیاز داشتید.
کاملاً منطقی است که کشورها برای حفاظت از دارایی‌های خود به سمت طلا حرکت کنند اما جنگ روسیه علیه اوکراین سبب شده طلا به گروگان مسائل ژئوپولیتیک تبدیل شود. در نهایت باید به درس‌هایی که تحریم روسیه از سوی غرب برای دیگر کشورها داشته توجه شود.