طبق گزارش bruegel، از زمان شدت گرفتن بحران انرژی در قاره سبز، کشورهای اروپایی ۵/ ۷۰۵میلیارد یورو برای محافظت از مصرفکنندگان در برابر افزایش هزینههای انرژی یارانه پرداخت کردهاند. به گزارش فارس، با وقوع جنگ اوکراین در ۲۴ فوریه سال جاری میلادی و اعمال تحریمهای نفتی اتحادیه اروپا علیه روسیه، این کشور نیز جریان صادرات گاز خود به کشورهای اروپایی را کاهش داد تا اروپا در زمستان پیشرو با بحران کمبود گاز مواجه شود. در نتیجه تنش سیاسی بین اروپا و روسیه در نهایت به بحران انرژی گسترده برای کشورهای اروپایی ختم شد و روسها در بهار و تابستان سال ۲۰۲۲ صادرات گاز طبیعی خود به مقصد قاره سبز را ۸۰درصد کاهش دادند.
* واردات LNG برای جایگزینی گاز روسیه در اروپا
اروپاییها راهبرد اساسی خود به منظور کاهش آثار بحران انرژی را بر مبنای واردات گاز طبیعی استوار کردند و این اقدامات در قالب قراردادهای جدید واردات LNG و توسعه زیرساخت این بخش در اروپا استوار شد که عبارتند از:
افزایش دوبرابری کریدور گاز جنوبی برای انتقال گاز به ظرفیت ۲۰میلیارد مترمکعب تا سال ۲۰۲۷
افزایش ۳/ ۲میلیاردمترمکعبی واردات گاز از آذربایجان
افزایش ۱۵میلیاردمترمکعبی واردات گاز طبیعی مایع از آمریکا
* قیمت زغال سنگ در اروپا ۵/ ۲برابر شد
همچنین بازگشت مجدد زغال سنگ به سبد سوخت اروپا یکی دیگر از راهکارهای جبران خلا گاز روسیه بوده است. با توجه به معاهدات بینالمللی در حوزه محیط زیست، کشورهای اروپایی از سال ۲۰۱۵ ظرفیت زغال سنگ برای تولید انرژی را تا ۴۰ درصد کاهش دادند اما در حال حاضر استفاده از این سوخت بار دیگر در اروپا شدت گرفت و همین مساله به افزایش ۱۵۷درصدی قیمت زغال سنگ ختم شد.
البته آمارها درباره افزایش قیمت زغال سنگ در اروپا متفاوت است. کشورهای اروپایی بهویژه آلمان، انگلیس، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، هلند، اتریش، لهستان، مجارستان، جمهوری چک و یونان پتانسیل تولید برق بیشتری از زغال سنگ در اروپا دارند. این کشورها نیروگاههای زغال سنگ خود را دوباره به فعالیت درآورده یا دورههای بهرهبرداری را تمدید کردهاند که باعث افزایش ۳۰۰درصد قیمت این سوخت در برخی از برههها نیز شده است.
هماکنون استفاده از زغال سنگ در اروپا معادل ۲۹میلیارد مترمکعب گاز طبیعی، انرژی تولید میکند و این موضوع سبب شده زغال سنگ در بحران انرژی اخیر به داد اروپاییها برسد.
* خسارت ۷۰۰میلیاردیورویی اروپاییها از بحران گاز
طبق گزارش bruegel، از زمان شدت گرفتن بحران انرژی در قاره سبز، کشورهای اروپایی ۵/ ۷۰۵میلیارد یورو برای محافظت از مصرفکنندگان در برابر افزایش هزینههای انرژی یارانه پرداخت کردهاند.
کشورهای اروپایی تنها ۱۴۰میلیارد یورو یارانه انرژی ارائهشده به مردم را از محل اخذ مالیات بر سود شرکتهای تولیدکننده انرژی جبران کردند و مابقی این هزینه به بهای کند شدن نرخ پیشرفت اقتصاد این کشورها پرداخت میشود.
باید توجه داشت که این خسارت صرفا مربوط به هزینه حمایت از مصرفکنندگان اروپایی است و در این محاسبات عدمالنفع ناشی از تعطیلی گسترده صنایع اروپایی آورده نشده است.
* زمستان بسیار سخت در انتظار اروپا در سال آینده
البته موضوع زمستان سخت تنها مخصوص زمستان پیشروی اروپا نیست. طبق گزارش موسسه ریستاد انرژی، اگر روسیه حملونقل گاز را در سال آینده متوقف کند، اروپا در سالهای ۲۰۲۵-۲۰۲۳ با شکاف عرضه مواجه خواهد شد.
این موسسه عنوان میکند سه تا پنج زمستان آینده احتمالا برای اروپا دشوار خواهد بود، زیرا گاز مقرونبهصرفه کافی در بازار جهانی برای برآورده کردن تقاضای اروپا وجود نخواهد داشت.
همچنین مدیر اجرایی آژانس بینالمللی انرژی با اشاره به وضعیت بحران گاز در اروپا گفت: با ذخایر گاز تقریبا ۹۰درصد، اروپا از زمستان پیش رو تنها با برخی کبودیها، جان سالم به در خواهد برد. وی افزود: اما چالشهای واقعی در فوریه یا مارس آغاز میشوند، زمانی که مخازن ذخیرهسازی اروپا باید دوباره پر شود، پس از اینکه تقاضای بالای زمستان آنها را به ۲۵ تا ۳۰درصد کاهش داده است. این زمستان برای اروپا سخت است اما زمستان آینده نیز ممکن است بسیار سخت باشد. در مجموع گزارشهای متعدد موسسات و خبرگزاریهای خارجی نشان میدهد بحران گاز اروپا نه تنها در زمستان امسال بلکه در سالهای آینده نیز برای این کشور چالشآفرین خواهد بود و ضربات بزرگی به صنایع اروپا و منابع مالی دولتهای اروپایی وارد خواهد کرد.