سیاست کوویدصفر چین به تنهایی چشم‌‌‌‌‌‌‌انداز بازار نفت را غبارآلود و راکد کردهاست. کاهش ذخایر استراتژیک ایالات‌متحده، کاهش ۷درصدی تولید نفت روسیه در ۲۰۲۳، ادامه سیاست کاهش تولید اوپک و بسیاری از علت‌‌‌‌‌‌‌های دیگر در یک سمت معادله رونق بازار قرار می‌گیرند و بازگشایی بازار چین و پایان سیاست کوویدصفر در یک سمت دیگر. چین به‌عنوان خوش‌‌‌‌‌‌‌اشتهاترین مشتری بازار جهانی نفت نقش چرخ‌‌‌‌‌‌‌دنده‌‌‌‌‌‌‌های این بازار را پیدا کردهاست.
چندی پیش اعتراضات نسبت به شرایط سخت اجرای برنامه کوویدصفر بالا گرفت و باعث شد «بازگشایی بازار سرعت بگیرد.» البته پس از کاهش شرایط قرنطینه‌‌‌‌‌‌‌ای، نمودار بیماران مبتلا جهش کرد، صعودی که به گفته مقامات سازمان بهداشت جهانی «چین پشت منحنی نمودارها است.» احتمال قوی شروع دوباره اعتراضات درصورت اجرای قرنطینه و همچنین رشد اقتصادی پایین چین در سال‌های گذشته، عملا چاره‌‌‌‌‌‌‌ای جز برگرداندن شرایط عادی به کوچه‌‌‌‌‌‌‌ها و خیابان‌‌‌‌‌‌‌های این کشور برای دولت چین نگذاشته‌‌‌‌‌‌‌است؛ این در حالی است که از گوشه و کنار خبرهای افزایش موارد ابتلا به اُمیکرون در این کشور ۴/ ۱میلیارد نفری به گوش می‌رسد اما هنوز هیچ اطلاعات موثقی در دست نیست. شیوعی که اگر گسترش یابد برای بازار نفت حکم قوزبالاقوز در بازار سال۲۰۲۳ را ایفا خواهد کرد، زیرا به گفته کارشناسان انرژی عامل برجسته‌‌‌‌‌‌‌ای که می‌تواند رونق را به بازار جهانی نفت برگرداند «بازگشایی اقتصادی چین است.»
در چین چه خبر است؟
پس از حضور مردم عصبانی از قرنطینه چین در خیابان‌‌‌‌‌‌‌ها و انعکاس آن در سراسر جهان، نگاه‌ها به سیاست کوویدصفر چین تغییر کرد. به گزارش نیویورک‌‌‌‌‌‌‌تایمز شی، رئیس‌جمهور چین در ملاقاتی که با چارلز میشل، رئیس شورای اروپا داشته اعتراضات را حاصل «سرخوردگی جوانان از قرنطینه سنگین» اعلام کرد. ۶ روز بعد، کمیسیون ملی بهداشت چین مجموعه تازه‌‌‌‌‌‌‌ای از دستورالعمل‌های قرنطینه‌‌‌‌‌‌‌ای ۱۰بندی منتشر کرد که از پایان سیاست کوویدصفر حکایت داشت. کارشناسان نیویورک‌‌‌‌‌‌‌تایمز می‌گویند: «اعتراض‌‌‌‌‌‌‌ها باعث‌شده دولت نسبت به احتمال شروع دوباره آن درصورت اجرای دوره‌‌‌‌‌‌‌های سخت قرنطینه، محتاط‌‌‌‌‌‌‌تر عمل کند.» دالی یانگ، استاد علاوم‌‌‌‌‌‌‌سیاسی دانشگاه شیکاگو که درمورد مدیریت همه‌‌‌‌‌‌‌گیری مطالعه کردهاست، مقیاس اعتراض‌‌‌‌‌‌‌ها را حاوی پیام قدرتمندی دانسته: «دیگر بس است و زمان تغییر فرارسیده‌‌‌‌‌‌‌است.»
وانگ گوئیچیانگ، کارشناس پزشکی نیز یک روز پس از تغییر قانون، در یک کنفرانس خبری دولتی گفت: «خطرزایی سویه Omicron ویروس‌کرونای جدید به‌وضوح کاهش یافتهاست و اکثر افراد آلوده فقط علائم خفیف یا بدون علائم را نشان می‌دهند.» در چونگکینگ، حداقل برخی از تیم‌‌‌‌‌‌‌های پزشکی بیمارستان قرنطینه‌‌‌‌‌‌‌ای که به‌تازگی ساخته‌شده را ترک کرده‌‌‌‌‌‌‌اند. یک پزشک در یکی از بیمارستانهای شهر در رسانههای اجتماعی گفت که بخش«مراقبت‌های اولیه» با بیماران کووید منفجر شده‌است و بیش از نیمی از پزشکان و پرستاران بخش بیماری‌های تنفسی به این بیماری مبتلا شده‌اند. سیسی شی، یک صاحب کسب‌وکار در چونگکینگ که این ماه تصمیم گرفت رستورانی را در یکی دیگر از شهرهای چین ببندد، گفت: «بسیاری از مردم به من گفتند که درست قبل از طلوع صبح دست از کار خواهند کشید، اما به‌نظر من، حتی با بازگشایی، احیای آنی اتفاق نخواهد افتاد زیرا موجی پس از موج دیگر از راه می‌رسد.»
رادیو ملی آمریکا نیز در گفت‌وگو با عکاسی چینی به واکاوی شرایط حاکم بر داخل چین پرداخت. به گزارش ان‌‌‌‌‌‌‌پی‌‌‌‌‌‌‌آر، اواخر نوامبر، ماه گذشته میلادی، «ژانگ تونگ‌‌‌‌‌‌‌تونگ» شروع به عکاسی در محله خود کرد. مجتمعی با ۶۰ساختمان بلند ۱۳طبقه که به دلیل شناسایی یک مورد مبتلا به کووید، دولت همه مجتمع را قرنطینه کردهاست. ده‌‌‌‌‌‌‌ها‌هزارنفر پشت فنس فلزی جمع شدند و ناامیدی پس از مدت کوتاهی در ورودی شرقی به جوش آمد. او چند روز بعد احساس بیماری می‌کند. ۷دسامبر، روزی که بالاخره دولت قرنطینه را تمام کرد، او در شبکه اجتماعی مشهور چینی «وب‌‌‌‌‌‌‌چت» نوشت: «کووید همه مثبت است.» او در روزهای ابتدایی هیچ علامتی نداشت اما پس از آن چند هفته درگیر تب ۴۰درجه‌‌‌‌‌‌‌ای بود.
پدر و مادر او نیز مثل بسیاری از افراد مسن چین مبتلا شده‌اند: «هیچ‌‌‌‌‌‌‌کس دقیقا عدد واقعی را نمی‌داند.» همچنین این شهروند چینی معتقد است دولت قصد بازگشایی قرنطینه را داشت که «اعتراضات به آن سرعت داد.» براساس نظرسنجی‌‌‌‌‌‌‌های انجام‌شده در سال۲۰۲۰، رسانههای دولتی و سازمان‌های سلامت برای مردم چین معتبرترین منابع درمورد کرونا هستند. هوانگ یانژونگ، کارشناس ارشد بهداشت جهانی در شورای روابط خارجی نیویورک می‌گوید؛ به‌‌‌‌‌‌‌سبب عدم‌دسترسی اکثر مردم به اینترنت جایگزین‌‌‌‌‌‌‌های کمی برای رسانههای دولتی وجود دارد.» به گزارش رادیو ملی آمریکا، با شیوع ویروس در شهرها و روستاها، دولت چین باید برای خدمات‌‌‌‌‌‌‌رسانی به بیماران و ارسال پیام‌‌‌‌‌‌‌های بهداشتی عجله کند، «گرچه مشخص نیست این پیام‌‌‌‌‌‌‌های بهداشتی چقدر موثر هستند.»
همچنین مجله اشپیگل درمورد شرایط همه‌‌‌‌‌‌‌گیری در چین نوشت: کسانی که روزنامه مردم، روزنامه رسمی حزب کمونیست چین، را بخوانند سردرگم نمی‌شوند. در هفته‌های گذشته، ۱۷ مطلب با اسم مستعار «ژونگین» در این روزنامه چاپ شده که به‌‌‌‌‌‌‌طور مستقیم به سیاست‌های کوویدصفر دولت چین می‌پردازد. برای مثال در مقاله‌‌‌‌‌‌‌ای که در ۱۵نوامبر منتشرشده، نگارنده تاکید کرده که «کشوری ۴/ ۱میلیارد نفری باید خط صفر پویایی داشتهباشد.» همچنین کلیدواژه‌‌‌‌‌‌‌های «شالوده، شرایط، اطمینان و توانایی غلبه بر اپیدمی و شیوع کرونای جدید برای دستیابی به صفر پویا» در مقاله ۲۵نوامبر محوریت دارند. کمتر از یک هفته بعد، ژونگین نوشت: «در مقابله با اپیدمی، همه ما باید احساس حس مسوولیت و محافظت از خود را تقویت کنیم؛ آگاهانه مسوولیت‌ها و تعهدات خود را برای پیشگیری و کنترل عهده‌‌‌‌‌‌‌دار شویم.» شرایط پیچیده باعث‌شده مجله اشپیگل این جملات را مبنی‌بر «سلب مسوولیت دولت چین» تفسیر کند: «این یک آزمایش اجتماعی است که درک پیامدهای آن دشوار است.»
بی‌‌‌‌‌‌‌اطلاعی سازمان بهداشت جهانی
سازمان بهداشت جهانی هیچ اطلاعاتی مبنی‌بر سویه تازه‌‌‌‌‌‌‌ای از کرونا از بیمارستانهای پکن دریافت نکرده‌‌‌‌‌‌‌است. به گزارش دویچه‌‌‌‌‌‌‌وله،روز پنج‌شنبه آنتونی بلینکن؛ وزیر امورخارجه ایالات‌متحده آمریکا تاکید کرد که چین در اشتراک‌گذاری اطلاعات مربوط به شیوع تازه شفاف عمل کند. پکن تصمیماتی مبنی‌بر کاهش سختگیری‌‌‌‌‌‌‌های کرونا گرفته که از هفتم دسامبر اجرایی شد. تا چهارم دسامبر ماه‌جاری میلادی، ۲۸.۸۵۹ مبتلا در بیمارستان‌‌‌‌‌‌‌ها بستری بودند که یکی از بزرگ‌ترین عددها از آغاز شروع پاندمی است.
البته در یکی دو گزارش اخیر جای آمار بستری‌‌‌‌‌‌‌های مبتلا خالی بود. البته به گفته سازمان بهداشت جهانی مقامات چینی در تلاش برای گردآوری آمار دقیق مبتلایان هستند. مایک رایان، رئیس اورژانس سازمان بهداشت جهانی به دویچه‌‌‌‌‌‌‌وله گفت: «دوست ندارم بگویم چین به‌صورت عمدی و فعالانه به ما چیزی نمی‌گوید. من فکر می‌کنم آنها پشت منحنی مبتلایان هستند.»میلیون‌ها نفر از افراد سالمند چین هنوز به‌‌‌‌‌‌‌طور کامل واکسینه نشده‌‌‌‌‌‌‌اند و بیمارستانهای چین در هفته‌های اخیر میزبان افزایش مبتلایان مسن بودند.
بازار چه خبر؟
قیمت نفت در روز جمعه به‌‌‌‌‌‌‌سبب پیش‌بینی وقوع توفان در ایالات‌متحده و افزایش تقاضا، بدبینی‌‌‌‌‌‌‌ها نسبت به قرنطینه چین و خبر کاهش تولید روسیه به‌‌‌‌‌‌‌طور متوسط ۲درصد صعود کرد. هربشکه نفت‌برنت ۶۷/ ۸۲دلار فروخته شد که نشان از افزایش بهای ۷۹/ ۴درصدی در یک هفته گذشته دارد. هربشکه نفت وست‌تگزاس‌اینترمدییت هم به آستانه ۸۰دلار رسید‌و ۵۸/ ۷۹دلار معامله شد و‌درصد رشد هفتگی این شاخص روی ۸۹/ ۶درصد قرار گرفت.
به گزارش رویترز میزان صادرات نفت روسیه در دریای بالتیک، پس از اعمال سقف قیمتی، ۲۰درصد کاهش یافتهاست. معاون نخست‌‌‌‌‌‌‌وزیر این کشور که پیش‌‌‌‌‌‌‌تر اعلام کرده بود «اگر مجبور به کاهش تولید هم شویم از سقف قیمتی پیروی نخواهیم کرد» از کاهش «۵ تا ۷درصدی» در سال۲۰۲۳ خبر داد. کاهش ذخایر استراتژیک آمریکا در آستانه توفان‌‌‌‌‌‌‌های فصل سرد هم در حمایت از قیمت‌ها تاثیر داشت، ذخایر نفت آمریکا به‌‌‌‌‌‌‌سبب افت واردات در هفته منتهی به ۱۶ دسامبر به یکی از پایین‌ترین رقم‌‌‌‌‌‌‌های خود رسید. یکی از تحلیلگران درمورد رکود بازار جهانی به رویترز گفت: «بزرگ‌ترین نشانه مثبت بازار جهانی نفت، خوش‌بینی به بازگشایی بازار چین است.»
اگر پکن توان «مدیریت داینامیک» سیاست «خط صفر پویا» را داشتهباشد و صنایع را دوباره به خط‌تولید برگرداند، با توجه به کاهش تولیدی که در سال۲۰۲۳ رخ خواهد داد، بهای نفت با تقاضای چین حمایت خواهد شد و احتمال به حقیقت پیوستن پیش‌بینی «نفت‌برنت ۱۱۰ دلاری در ۲۰۲۳» تقویت می‌شود، اما اگر همچنان درگیر شرایط سخت قرطینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای در داخل کشور و اعتراضات حاصل از آن باشد، باید منتظر سایه ابر سیاه رکود بر بازار نفت در سال۲۰۲۳ بود.
فرزین محمدی