کاپ ناامیدکننده و دیپلماسی امیدوار کننده

کاپ 27 ناامید کننده بود، اما دیپلماسی اقلیمی ایالات متحده و چین در حال گرم شدن است. رقابت قدرت‌های بزرگ واکنش جهان به این بحران را شکل خواهد داد. وزیر امور خارجه مصر پس از اجلاس جهانی آب و هوای cop27 که در 20 نوامبر به پایان رسید، گفت: «ما باعث و بانی این رویداد بودیم». نمایندگان نتوانستند تعهد روشنی برای حذف تدریجی استفاده از سوخت‌های فسیلی داشته باشند. بهترین چیزی که آنها توانسته به وجود آورند توافق مبهمی بود برای اینکه کشورهای ثروتمند باید به کشورهای فقیر برای جبران «خسارت‌های» تغییرات اقلیم کمک کنند. تا جایی که این ژست ممکن است به فرایند سرپا نگه داشتن اجلاس تغییرات اقلیم کمک کند، ارزشمند بود. اما پولی که تعهد شده ناچیز است: حدود 260 میلیون دلار. و کشورها هنوز در مورد اینکه چه کسی باید پول را پرداخت و چه کسی باید پول دریافت کند، به توافق نرسیده‌اند. بر اساس شرایط عجیب کنوانسیون آب و هوای سازمان ملل، چین، پس از آمریکا، دومین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای در تاریخ، به عنوان یک «کشور در حال توسعه» محسوب می‌شود و بنابراین دریافت کننده مناسبی خواهد بود. کشورهای ثروتمند به درستی می‌گویند که چین از فقر فاصله زیادی دارد و باید کمک کننده باشد. اما می‌تواند این موضوع را با رئیس جمهور شی جین پینگ مطرح کنید. و متقاعد کردن رای دهندگان در کشورهای ثروتمند برای حمایت از تلاش‌ها برای مهار تغییرات آب و هوایی (که به نفع شخصی آنهاست) سخت است، چه رسد به اینکه مبالغ هنگفتی را به سیاستمداران کشورهای فقیرتر واگذار کنند. در تئوری، این امر خسارت آنها را جبران می‌کند. اما اندازه گیری این امر دشوار، انتقاد کردن هم مشکل است، و آن سیاستمداران گهگاه فاسد می‌توانند پول نقد را به دلخواه خرج کنند.
با این حال، جای امیدواری دارد که همانطور که نمایندگان سراسر جهان در مصر با هم مذاکره می‌کردند، یک پیشرفت متوسط بین دو ابرقدرت رخ داد. چین موافقت کرد که مذاکرات رسمی را درباره تغییرات اقلیم با آمریکا از سر بگیرد. با توجه به اینکه دو کشور حدود چهل درصد از انتشار سالانه کربن در جهان را تولید می‌کنند، تعجب آور است که این گفتگوها به حالت تعلیق درآمده بود.
رژیم چین زمانی که نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، در ماه اوت از تایوان بازدید کرد، چنان آزرده شد که این گفت‌وگوها را قطع کرد و در واقع ادعاهای ارضی خود را بالاتر از آینده کره زمین قرار داد. خوشبختانه، در نیمه راه کاپ 27، آقای شی تسلیم شد. او در نشست گروه 20 در اندونزی با جو بایدن، رئیس جمهور این کشور، گفت که مذاکرات ممکن است از سر گرفته شود. چین و آمریکا با همکاری یکدیگر می‌توانند تفاوت بزرگی ایجاد کنند. در سال 2014، شی و باراک اوباما، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، بیانیه‌ای صادر کردند که تغییرات اقلیم را «یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای پیش‌روی بشریت» خواندند و اهدافی را برای مهار آن تعیین کردند. این زمینه را برای توافق پاریس در سال 2015 فراهم کرد که توافقنامه‌ای بود از سازمان ملل برای محدود کردن گرمایش جهانی به «زیر» 2 درجه سانتیگراد. اگر دو کشور اکنون بر سر راه‌های تأمین مالی پروژه‌هایی برای کمک به کشورها برای سازگاری با تغییرات اقلیم یا ترویج تجارت جهانی در فناوری‌های سبز به توافق برسند، آن‌گاه مزایای بسیار زیادی خواهد داشت.
اما دیپلماسی تغییرات اقلیم در غل و زنجیر ژئوپلیتیک است. سال گذشته، وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، به جان کری، فرستاده آمریکا در زمینه تغییرات اقلیمی، گفت که همکاری در زمینه اقلیم نمی‌تواند از روابط سیاسی دو کشور جدا شود. او گفت: «اگر تمام آبادی‌ها توسط بیابان‌ها احاطه شده باشد، دیر یا زود، آبادی‌ها همه بیابان می‌شوند.» در ژانویه یک جمهوری خواه جانشین خانم پلوسی می‌شود که ممکن است راه جدیدی برای از بین بردن مذاکرات اقلیمی چین و آمریکا بیابد. در بلندمدت، هدف آقای شی این است که قدرت آمریکا را تضعیف کند، و به نظر می‌رسد او این ایده را که تغییرات آب‌وهوایی فجایع طبیعی بیشتر و بدتری را متوجه چین می‌کند (دولت او به ندرت تغییرات اقلیم را مسئول سیل‌ها و خشک‌سالی‌های ویرانگر این کشور می‌داند) رد می‌کند.
برای مبارزه با تغییرات اقلیمی به همکاری بیشتری نیاز است. اما حتی در غیاب آن، رقابت قدرت‌های بزرگ می‌تواند به جهاتی کمک کننده باشد. در جنگ سرد، رقابت آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی تحقیقات در زمینه فناوری‌هایی مانند انرژی هسته‌ای و پنل‌های خورشیدی را بیشتر کرد. امروز آمریکا و چین هر دو می‌خواهند بر فناوری‌های انرژی پاک تسلط داشته باشند و برای توسعه آنها پول پاشی می‌کنند. بقیه جهان قبلاً از سلول‌های خورشیدی چینی و وسایل نقلیه الکتریکی آمریکایی بهره برده‌اند. از این رو باز هم ممکن است پیشرفت‌های بیشتری در پی باشد. هر دو قدرت همچنین تلاش می‌کنند با حمایت از پروژه‌های سبز در کشورهای فقیرتر، از دفاع در برابر سیل گرفته تا سوخت‌های تجدیدپذیر، نفوذ خود را بیشتر کنند. حتی اگر این به دلایل ژئوپلیتیکی باشد، نتایج اغلب به نفع [این کشورهای فقیر] هستند. cop27 ممکن است ناامید کننده باشد، اما مبارزه با تغییرات آب و هوایی در بسیاری از جبهه‌ها انجام خواهد شد.