سعید مداحمروج، مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی در این رابطه اعلام کردهاست که «با توجه به میزان مصرف مجبور شدیم که از همه پتانسیلهای موجود در کشور استفاده کنیم و در سالگذشته متناسب با میزان مصرف، تولید بهطور متوسط روزانه ۹۷میلیون لیتر در روز بود و امسال میزان تولید از ابتدای سالتا به امروز ۵/ ۱۰۳میلیون لیتر در روز است.» به گفته وی، عملا به کمک پالایشگاهی که نفتخام را پروسس و پالایشگاه ستاره خلیجفارس که معیانات را باز پالایش میکنند قادر هستیم با الگوهای فرآیند خاصی که در تکتک این واحدهای متوسط با شرایط خودشان اجرا شده و به بهرهبرداری رسیده، ۱۰۳ تا ۱۰۵میلیون لیتر بنزین تولیدی را به ۱۱۲میلیون لیتر در روز افزایش دهیم. این یک هماهنگی است و زمان خاصی به آن معنا ندارد و ما مجبور هستیم از همه ظرفیتهای موجود کشور حتی از انبارهای خودمان استفاده کنیم.
مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی افزود: اگر با این روند مصرف را ادامه بدهیم در نیمه دوم سالآینده به یکی از واردکنندگان بنزین تبدیل میشویم. آنطور که حمید حسینی، رئیس هیاتمدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی ایران نیز اعلامکرده؛ بنزین و گازوئیل تولیدی پالایشگاهها با استاندارد یورو۳ کاملا بدیهی است که آلایندگی بیشتری را در شرایط وارونگی هوا ایجاد میکنند. در حالحاضر PPM گازوئیلهای تولیدی در پالایشگاههای ما ۱۰ تا ۱۵هزار واحد سولفور دارد درحالیکه در دنیا ۱۰ یا نهایتا ۵۰ است که این اعداد میزان خطرناک سولفور موجود در گازوئیلهای مصرفی ما را نشان میدهد.
به گفته وی، بعد از توافق برجام تقریبا همه پالایشگاههای کشور با کرهجنوبی، ژاپن و دیگر کشورها قرارداد بستند و قرار شد که پالایشگاههای کشور در همکاری با آنها نوسازی و بازسازی شوند یا در جهت ارتقای کیفی سرمایهگذاری صورت گیرد که متاسفانه با خروج آمریکا از برجام نتوانست این اتفاق خیلی عملیاتی شود و امروز فقط دو پالایشگاه در کشور مثل اراک و ستاره خلیجفارس هستند که محصولاتی تقریبا با استانداردهای لازم تولید میکنند، اما بقیه پالایشگاهها فاقد استانداردهای لازم هستند و محصولات تولیدی آنها کیفیت قابلقبولی ندارد.
دولت نیز از سه سالقبل برنامههایی را در این راستا در دستور کار خود قرار داد، اما نبود منابع مالی کافی مانع از اجرای این طرح شدهاست. آنطور که شهریار زینی، مدیر توسعه فناوریهای نوین خودرویی و طرحهای کلان ستاد توسعه فناوریهای حوزه فضایی، حملونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری در آذرماه گفته از ۶ ماه قبل وزارت کشور بهطور جدی با معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان همکاری داشته است و ما توانستیم قرار داد تولید هزار اتوبوس برقی را با این وزارتخانه نهایی کنیم. این قرارداد هنوز عملیاتی نشده ولی به مرحله نهایی رسیده و چارچوب فنی این طرح مشخص شدهاست.
به گفته وی، برای این منظور ۵ شرکت داخلی مشارکت دارند که از این تعداد دو شرکت دانشبنیان هستند و توانستهاند ۷۰درصد ساخت اتوبوسهای برقی را بومیسازی کنند و ۳ شرکت دیگر نیز حدود ۳۰درصد ساخت داخل دارند. با توجه به تجربیات خوب و موفقی که در زمینه اتوبوس برقی رخداد، امیدواریم قراردادهای مربوط به آن نیز به امضا برسد؛ چراکه تامینمالی برای این پروژه از سوی وزارت کشور صورتگرفته و کارهای نهایی چون تعیینتکلیف ایستگاههای شارژ باقیمانده تا قرار داد تولید اتوبوسهای برقی نهایی شود.
زینی در تشریح دلایل عدمپلاکگذاری برای این دو خودروی برقی توضیح داد: یک نمونه اتوبوس دانشبنیانی که ساخته میشود حدود ۴۰ تا ۵۰میلیاردتومان هزینه طراحی و توسعه دارد و اگر بخواهد برای پلاکگذاری، تستهای مربوطه را اجرایی کند، به همین اندازه باید هزینه پرداخت کند و اگر کل این هزینهها پرداخت شود، مساله اصلی باقیمانده، وجود مشتریان این محصول نهایی است.
نبود سرمایه اصلیترین دلیل عدمتوسعه خودروهای برقی است، بهنظر میرسد که با تصمیم اخیر دولت اتفاقات جدیدی در این حوزه رقم بخورد و شاهد حضور خودروهای برقی حداقل در بخش حملونقل عمومی در کشور باشیم. از سوی دیگر با اجرای این طرح نیز دولت از واردات بنزین معاف میشود اما باید توجه داشت که اجرای چنین طرحی نیازمند زیرساختهایی است و بهتر است دولت قبل از استارت این کار زیرساختهای اصلی آن را فراهم کند تا مشکل دیگری ایجاد نشود و مجددا شاهد پروژه نیمهتمام نباشیم.