با تلاش بی‌‌‌وقفه متخصصان، محققان و شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان کشور در حال حاضر کاتالیست، مواد شیمیایی و تجهیزات موردنیاز صنعت پتروشیمی ساخت داخل نه تنها نیاز صنایع کشور را تا حد زیادی مرتفع کرده‌‌‌اند، بلکه مسیر صادرات این محصولات دانش‌‌‌بنیان را نیز هموار ساخته‌‌‌اند.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی به صادرات کاتالیست‌‌‌های ایرانی به روسیه اشاره و اظهار کرد: کاتالیست‌‌‌های ایرانی تنه به کاتالیست‌‌‌های اروپایی زده‌‌‌اند. مرتضی شاهمیرزایی در جریان نخستین نمایشگاه و همایش تخصصی کاتالیست صنعت نفت که همزمان با چهل‌‌‌وچهارمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، در محل شرکت ملی صنایع پتروشیمی برگزار شد، اظهار کرد: ظرفیت صنعت پتروشیمی پیش از انقلاب حدود ۳ میلیون تن در سال با تولید واقعی حدود ۵/ ۱ میلیون تن بوده است. وی با قدردانی از تلاشگران صنعت پتروشیمی که ظرفیت اسمی ۹۰ میلیون تن در سال را هم‌‌‌اکنون محقق کرده‌‌‌اند، افزود: باید به صنعت عمق داد و بر کیفی‌‌‌سازی و تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر تمرکز کرد.
نقش بی‌‌‌بدیل شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان در توسعه پتروشیمی
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ادامه داد: محققان و پژوهشگران و شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان باید همه به سمت بومی‌‌‌سازی دانش‌‌‌های فنی، کاتالیست‌‌‌ها و مواد شیمیایی و کالا و تجهیزات صنعت پتروشیمی گام بردارند و شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز در این مسیر از هیچ حمایتی دریغ نخواهد کرد. شاهمیرزایی تصریح کرد: مصمم هستیم شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی به کمک شرکت‌های خصوصی و دانش‌‌‌بنیان که سرمایه‌‌‌های اصلی این صنعت هستند، کشور را تا پایان این دولت در حوزه کاتالیست‌‌‌های صنعت نفت بی‌‌‌نیاز کند. وی با اشاره به برنامه‌‌‌ریزی‌‌‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای تکمیل زنجیره ارزش گفت: تکمیل زنجیره ارزش به‌‌‌منظور جلوگیری از خروج ارز از کشور و تامین خوراک صنایع تکمیلی در بخش وزارت صمت، ضرورت دارد.
صادرات کاتالیست ساخت داخل
معاون وزیر نفت به صادرات کاتالیست‌‌‌های ایرانی به روسیه اشاره و اظهار کرد: کاتالیست‌‌‌های ایرانی با موفقیت در شرکت‌های روس استفاده شده است و کاتالیست‌‌‌های ایرانی تنه به کاتالیست‌‌‌های اروپایی زده‌‌‌اند. مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با اعلام این خبر که ۹۸درصد کاتالیست‌‌‌های صنعت نفت از سوی شرکت‌های معتبر داخلی تولید می‌شود، گفت: هم‌‌‌اکنون کاتالیست‌‌‌های ایرانی به کشورهای منطقه صادر و با موفقیت در مجتمع‌‌‌ها استفاده می‌‌‌شوند.
همچنین مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در جریان این نمایشگاه اظهار کرد: صنعت کاتالیست کشور به همت شرکت‌های معتبر داخلی از مجموعه‌‌‌های گرانقدری است که توانست با وجود تحریم‌‌‌های شدید علیه کشور، صنعت نفت ایران را از کشورهای خارجی بی‌‌‌نیاز کند. مجید دفتری با اشاره به اینکه ۹۹ کاتالیست، فعال‌‌‌کننده و جاذب در صنعت نفت استفاده می‌شود، افزود: ۸۵ مورد از اینها از سوی شرکت‌های داخلی در حال تولید هستند و موارد باقی‌مانده یا حجم مصرف بسیار ناچیزی در داخل دارند، یا اینکه صرفه اقتصادی برای تولید نداشته‌‌‌اند.
تولید ۹۸ درصدی کاتالیست در داخل کشور
دفتری با بیان اینکه از نظر وزنی ۹۸درصد کاتالیست‌‌‌های صنعت نفت از سوی شرکت‌های بنام در داخل کشور تولید می‌شود، ادامه داد: حدود ۲ سال است که گام‌‌‌های مطلوبی برای صادرات کاتالیست‌‌‌های ایرانی به کشورهای منطقه برداشته شده و شرکت‌های منطقه در حال استفاده از کاتالیست‌‌‌های ایرانی هستند. وی تاکید کرد: به‌‌‌دلیل اینکه در ابتدای دولت سیزدهم بومی‌‌‌سازی همه کاتالیست‌‌‌های صنعت نفت به شرکت پژوهش و فناوری تکلیف شد، این شرکت دست یاری به سمت همه مراکز علمی و پژوهشی دراز می‌کند تا با همکاری آنها باقی‌مانده کاتالیست‌‌‌ها نیز بومی‌‌‌سازی شوند.
وی حجم کاتالیست مصرفی در صنعت نفت را حدود ۳۷هزار تن در سال عنوان و اظهار کرد: شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی همه امکانات خود را در اختیار شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان و پژوهشگران قرار می‌دهد تا به تسریع کسب دستاوردها کمک شود. مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با بیان اینکه این شرکت متولی ایجاد دانش در زمینه فرآیندی، کاتالیست‌‌‌ها و مواد شیمیایی است، افزود: این شرکت از گذشته بر ۶ فرآیند پرمصرف صنعت پتروشیمی متمرکز شده بود و به دانش آنها دست یافت که هم‌‌‌اکنون در مجتمع‌‌‌های پتروشیمی استفاده می‌‌‌شوند.
اولویتبخشی به دانشبنیانها
گفتنی است دفتری پیش‌تر با تاکید بر لزوم وجود زیرساخت‌‌‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات و مشوق‌‌‌های اجرایی و تقویت آنها برای امکان‌‌‌پذیر شدن ساختار اقتصاد دانش‌‌‌بنیان گفته بود: اولویتبخشی به پژوهش‌‌‌های دانش‌‌‌بنیان و روزآمد کردن شاخص‌‌‌های بهره‌‌‌وری و حمایت از «تولید بار اول» و تجاری‌‌‌سازی محصول از جمله مهم‌ترین مسائلی است که باید در ارتباط با شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان مورد توجه قرار گیرد.
مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با اعلام اینکه اکنون با مشتریانی متفاوت از پتروشیمی تبریز، بوشهر، اسلام‌‌‌آباد غرب، کیمیا قشم تا مشتریانی از شرکت‌های دانش‌بنیانی مثل ماشین‌‌‌سازی اراک، فاتح صنعت و دیگر شرکت‌های مهندسی همکاری داریم، گفت: یکی از مهم‌ترین مزایای توجه و اولویت دادن به دانشبنیانها این است که مشتریان و کارفرماها به آسانی می‌توانند با کارشناسان اجرایی دانش فنی و تجهیز مربوطه اطلاعات را مبادله کنند، در حالی که در موارد مشابه خرید تجهیزات و لایسنس از خارجی‌‌‌ها و برقراری این ارتباط ماه‌‌‌ها طول می‌‌‌کشید و در شرایط تحریمی هم به هیچ‌‌‌وجه چنین ارتباطی برقرار نمی‌شود.
ارتباط مناسب با مشتری برای دریافت بازخورد مناسب
دفتری با بیان اینکه امکان بهبود فرآیند بر اساس بازخوردها یکی از دسترسی‌‌‌های بسیار خوب در ارتباط بین مشتریان با مجموعه‌‌‌های دانش‌‌‌بنیان است، گفت: این قابلیت که کارفرما یا مشتریان در جریان استفاده از تجهیز مربوطه بازخوردهای مختلف را دریافت یا اعلام کنند، در روند تکمیل پروژه اثرگذاری زیادی دارد. در عین حال این همکاری می‌تواند مرجع خوبی برای صادرات و ارزآوری برای کشور باشد. وی با اشاره به تست شدن اولین محموله کاتالیست پتروشیمی این شرکت در روسیه و تقاضای ۵۰ تن از آن گفت: در صنعت پتروشیمی ۲۵۰ دانش فنی وجود دارد که می‌توان برای بومی‌‌‌سازی آن اقدام کرد و می‌توان گفت صنعت پتروشیمی یکی از پر‌تعدادترین شرکت‌های وزارت نفت و صنعت کشور است که ظرفیت بالایی برای توسعه دارد. اگر در نظر بگیریم که برای هر دانش فنی تا ۱۰۰ نفر از نخبگان درگیر و مشغول به کار می‌‌‌شوند، می‌توان گفت این فرآیند اثرگذاری بالایی در جلوگیری از فرار مغزها و نخبگان دارد.
کاهش هرینه تمام‌شده با تکیه بر دانش داخلی
مدیرعامل شركت پژوهش و فناوری پتروشیمی با تاکید بر اینکه در عمل اثبات کرده‌‌‌ایم با اجرای داخلی عملیات و دانش فنی، هزینه تمام شده پروژه را ۳۰ تا ۴۰درصد کاهش می‌‌‌دهیم، گفت: هنوز ارتباط مجموعه صنعت نفت و شرکت‌های مختلف با دانشگاه‌‌‌ها و پژوهشگاه‌‌‌ها تعریف‌شده نیست. هر شرکت دانش‌‌‌بنیان که کار خود را آغاز می‌کند می‌تواند دانشگاه و پژوهشگاه استان خود را به‌‌‌عنوان قطب پژوهشی خودش تجهیز کند و از پژوهشگران و نخبگان آن بهره ببرد. در همین رابطه مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی چندی پیش با اشاره به اینکه در همه این سال‌ها تحریم‌‌‌های ظالمانه و یک‌‌‌جانبه بر صنعت نفت ایران سنگینی کرده است، بیان کرد: درهای همه تاسیسات صنعت پتروشیمی به روی جوانان ایرانی باز است و ایشان می‌توانند از مجتمع‌‌‌ها و طرح‌‌‌های پتروشیمی بازدید کنند.
شاهمیرزایی با تاکید بر اینکه گره‌‌‌های موجود در صنعت پتروشیمی با استفاده از ظرفیت‌‌‌های مراکز علمی و پژوهشی گشوده می‌شود، گفت: از همه ظرفیت‌‌‌های دانشگاه‌‌‌ها، مراکز پژوهشی و بخش خصوصی برای توسعه متوازن استفاده می‌‌‌کنیم. وی تاکید کرد: شرکت ملی صنایع پتروشیمی از ورود دانش‌‌‌های نوین و همکاری با مراکز دانشگاهی برای توسعه و پیشرفت صنعت دانش‌‌‌بنیان پتروشیمی حمایت می‌کند.