زمینلرزهای به بزرگی ۸/ ۷درجه در مقیاس ریشتر با مرکزیت ترکیه، مناطق وسیعی از غرب آسیا و شرق مدیترانه را به لرزه درآورد. این زمینلرزه در سوریه، عراق، لبنان، فلسطین، عربستان و اردن نیز احساس شدهاست. مرکز زمینشناسی آلمان اعلام کرد که این زمینلرزه ساعت چهار و ۱۷ دقیقه بامداد به وقت محلی در عمق ۱۰ کیلومتری زمین رخداده است.
مرکز زمینشناسی آمریکا اعلام کرد که از زمان زمینلرزه ۸/ ۷ ریشتری که صبح دوشنبه به وقت محلی جنوب ترکیه را لرزاند، حداقل ۱۰۰ پسلرزه به بزرگی حداقل چهار ریشتر در این کشور ثبت شدهاست. یک مقام مسوول سازمان ملل تاکید کرد که مقابله با پیامدهای زلزله اخیر در ترکیه و سوریه به دلیل تخریب مسیرها، کمبود سوخت و هوای سرد زمستان با موانعی مواجه است. در همین ارتباط، سازمان ملل اعلام کرد که زمینلرزه ترکیه قویترین زلزله در این کشور در طول ۸۰ سالگذشته بودهاست. این سازمان همچنین اظهار کرد که بهدنبال تصویب بودجهاضطراری برای کمکرسانی به مردم این ناحیه است. طبق اعلام دولت ترکیه، زیرساختهای انرژی این کشور بر اثر وقوع دو زمینلرزهای که ترکیه و سوریه را لرزاند و تا لحظه تنظیم این گزارش، بیش از ۶هزار کشته برجای گذاشته، متحمل آسیب شدید شدهاست.
بهنظر میرسد که سد آتاتورک در جنوبشرقی ترکیه پس از دو زمین لرزه ویرانگر ۵/ ۷ و ۸/ ۷ ریشتر در وضعیت بحرانی قرار دارد. گزارشهایی از ترکیه حاکی از آن است که در پی زلزلههای شدید شکافهای زیادی در سد ایجاد شدهاست.کارشناسان هشدار دادند که سد هر لحظه ممکن است بشکند و ویرانی ناشی از آن میتواند منطقهای به وسعت ۳۰ کیلومترمربع در نزدیکی سد را تحتتاثیر قرار دهد. فاتح دونمز، وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه به رسانهها اعلام کرد که اولین زمین لرزه ۸/ ۷ریشتری به یک بندر بزرگ در دریای مدیترانه آسیب رساند و بعدا در همان روز آتشسوزی در همان بندر رخداد.
از پایانههای نفتی و خطوط انتقال نفت چه خبر؟
هر چند عملیات اجرایی در پایانه نفتی جیهان در نتیجه این زلزله متوقف شد، اما خطوط لوله نفت ترکیه از قبیل کرکوک - جیهان و باکو - تفلیس – جیهان، متحمل آسیب جدی نشدند. بهرغم این واقعیت که خطوط لوله انتقال نفت سالم هستند، ممکن است عملیات در پایانه نفتی جیهان و بهطور خاص، نقطه پایانی خط لوله کرکوک-جیهان که خط اصلی صادرات از کرکوک در عراق بهحساب میآید، با تاخیر مواجه شود. علاوه بر این، دولت اقلیم کردستان اعلام کرد که در پی این زمین لرزه، جریان نفت را در امتداد خط لوله کرکوک- جیهان متوقف کردهاست.
دولت اقلیم کردستان اعلام کرد: با توجه به زمینلرزه مهیبی که ترکیه و سوریه را لرزاند و بهمنظور حصول اطمینان از ایمنی صادرات نفت و جلوگیری از بروز حوادث نامطلوب، صادرات نفت از طریق خط لوله اتصال اقلیم کردستان به ترکیه را متوقف کردهاست. کردستان بهطور معمول روزانه حدود ۴۵۰هزار بشکه نفتخام را از طریق خط لوله کرکوک- جیهان و از مسیر ترکیه، ترانزیت میکند. در همین رابطه، یکی از مقامات دولت کردستان با انتشار توییتی اعلام کرد که جریان نفت تنها پس از بازرسی دقیق از خط لوله از سر گرفته میشود تا اطمینان حاصل شود که آسیبی به آن وارد نشدهاست. در همین رابطه، وزارت نفت سوریه اعلام کرد که در نتیجه زلزله مرگبار این کشور که صدها کشته و زخمی در پی داشت، فعالیت پالایشگاه نفت«بانیاس» متوقف شدهاست. وزارت نفت سوریه در بیانیه خود تاکید کرد که زلزله به پالایشگاه آسیب وارد کرده و باعث شده این پالایشگاه از کار بیفتد.در این بیانیه آمده است که انتظار میرود که فعالیت پالایشگاه بانیاس ظرف ۴۸ ساعت آینده از سر گرفته شود.
آسیب به زیرساختهای برق و گاز
به گفته دونمز، در جریان این زمینلرزه، خطوط انتقال برق و خطوط لوله توزیع گاز در ترکیه نیز آسیبدیدهاند. او اطلاعاتی را که پیش از این توسط اپراتور خط لوله ملی بوتاس ترکیه ارائهشده بود، تایید کرد. همچنین این شرکت اعلام کرد که جریان گاز به سه استان ترکیه در پی این زمین لرزه متوقف شدهاست. در همین چارچوب وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه گفت در پی وقوع زمینلرزه و پسلرزههای نسبتا قوی آن، نیروگاههای سیار خود را به منطقه فرستادهایم و تلاش ویژه خواهیم کرد تا گاز طبیعی و برق مکانهای حساس مانند بیمارستانها، آشپزخانهها و نانواییها را هم از طریق روش انتقال گاز طبیعی فشرده یا سیانجی و هم با بهرهبرداری از حداکثر توان این ژنراتورهای سیار تامین کنیم.