«فاصله ظرفیت نصب‌‌‌‌‌‌‌شده و تولید واقعی را کاهش می‌دهیم.» این جمله جان‌کلام مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در چهاردهمین همایش بین‌المللی صنعت پتروشیمی بود. این همایش که با حضور معاون علمی و فناوری رئیس‌‌‌‌‌‌‌جمهورو مدیران ارشد صنعت نفت و پتروشیمی در محل سالن همایش‌های بین‌المللی صداوسیما برگزار شد، میزبان مهمانان خارجی از کشورهای مختلف بود. معاون علمی و فناوری رئیس‌‌‌‌‌‌‌جمهور، صنعت پتروشیمی را «دانشبنیانترین» صنعت کشور خواند و معاون برنامه‌‌‌‌‌‌‌ریزی شرکت ملی صنایع پتروشیمی، از تعریف سند راهبردی زنجیره ارزش خبر داد. همچنین نمایشگاهی از دستاوردهای شرکت‌های پتروشیمی در حاشیه این همایش برگزار شد.
دانشبنیانترین صنعت
روح‌‌‌‌‌‌‌الله دهقانی‌‌‌‌‌‌‌فیروزآبادی معاون علمی و فناوری رئیس‌‌‌‌‌‌‌جمهور گفت: امروز ایران ۸هزار شرکت دانش‌‌‌‌‌‌‌بنیان فعال در همه زمینه‌‌‌‌‌‌‌ها دارد، از این‌رو می‌توانیم به آسانی ۲۵۰ فناوری برتر پتروشیمی در کشور را بومی‌‌‌‌‌‌‌سازی کنیم. دهقانی گفت: به همه مدیران صنعت پتروشیمی این نوید را می‌‌‌‌‌‌‌دهم که ایران برای تحقق اقتصاد دانش‌‌‌‌‌‌‌بنیان در حال بر داشتن گام‌های بزرگ است تا بتواند تا ۱۰سال‌آینده همه فناوری‌های موردنیاز خود را بومی‌‌‌‌‌‌‌سازی کند و به صادرکننده بزرگ محصولات پایین‌‌‌‌‌‌‌دستی تبدیل شود. معاون علمی و فناوری رئیسجمهوری با اشاره به تشکیل ستاد اقتصاد دانش‌‌‌‌‌‌‌بنیان پتروشیمی در این معاونت تصریح کرد: با توجه به تشکیل صندوق خطرپذیری سرمایه‌گذاری در این معاونت در آینده نزدیک شاهد ۲هزار میلیارد‌تومان سرمایه‌گذاری برای توسعه فناوری‌های پتروشیمی هستیم. معاون علمی- فناوری و اقتصاد دانش‌‌‌‌‌‌‌بنیان ریاست‌جمهوری با اشاره به اینکه مسیر اقتصاد دانش‌‌‌‌‌‌‌بنیان مورد تاکید مقام‌معظم رهبری از ایستگاه توسعه صنایع پایین‌‌‌‌‌‌‌دستی پتروشیمی می‌گذرد، اظهار کرد: معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌‌‌‌‌‌‌بنیان ریاست‌جمهوری برنامه ویژه‌‌‌‌‌‌‌ای برای توسعه این صنعت دارد، زیرا همه‌چیز در اقتصاد در توسعه زنجیره ارزش این صنعت خلاصه می‌شود.
دهقانی‌‌‌‌‌‌‌فیروزآبادی با بیان اینکه هر یک دلار هزینه در صنعت پایین‌‌‌‌‌‌‌دستی پتروشیمی ۸دلار صرفه‌‌‌‌‌‌‌جویی ارزی برای کشور به‌همراه دارد، گفت: امسال آثار و برکات سرمایه‌گذاری در ۱۰پروژه بزرگ در صنعت پتروشیمی را مردم خواهند دید. وی اظهار کرد: بر اساس برنامه هفتم و هشتم توسعه، صادرات محصولات پتروشیمی و ایجاد ارزش‌افزوده در این صنعت باید دو‌برابر شود، بنده مدیران صنعت پتروشیمی را دانشبنیانترین مدیران کشور می‌‌‌‌‌‌‌دانم، زیرا سرشاخه‌‌‌‌‌‌‌های فناوری در این صنعت رسوب کرده‌است.
کاهش اختلاف ظرفیت اسمی و واقعی
مرتضی شاهمیرزایی مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، دیروز در چهاردهمین همایش بین‌المللی صنعت پتروشیمی ایران گفت: صنعت پتروشیمی در سال۱۳۵۷ به‌‌‌‌‌‌‌طور ۱۰۰درصدی به‌جز خوراک از دانش فنی و کاتالیست تا کالا و تجهیزات با تنوع محصول انگشت‌‌‌‌‌‌‌شمار وابسته بود و تنها سالانه ۵/ ۱میلیون‌تن محصول پتروشیمی در صنعت تولید می‌شد.
به گفته او امروز جایگاه صنعت پتروشیمی ایران با وجود همه تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی بر قله ۹۳میلیون تنی ظرفیت تولید رسیده‌است و با بیش از ۱۰۸ طرح بزرگ و کوچک به‌‌‌‌‌‌‌زودی تا ۱۰، ۱۲سال‌آینده به بیش از دو‌برابر ظرفیت تولید فعلی دست‌می‌‌‌‌‌‌‌یابیم.شاهمیرزایی با تاکید بر ضرورت حرکت به سمت پرهیز از خام‌‌‌‌‌‌‌فروشی و ایجاد ارزش‌افزوده بیشتر گفت: هم‌‌‌‌‌‌‌اکنون بیش از ۵۵۰ نوع محصولات شیمیایی و پلیمری در صنعت پتروشیمی ایران تولید می‌شود و تا پایان این دولت وابستگی به کاتالیست و مواد شیمیایی قطع می‌شود. همچنین صنعت پتروشیمی هم‌‌‌‌‌‌‌اکنون در حوزه کالا و تجهیزات به بیش از ۸۰درصد خودکفایی رسیده‌است و امروز در بسیاری از بخش‌ها پیشرو هستیم.
شاهمیرزایی افزود: بیش از ۲۵۰ دانش فنی و لایسنس و ۹۹ کاتالیست و جاذب برای صنعت پتروشیمی لازم است و عمده کاتالیست و دانش فنی در این صنعت استفاده می‌شود. مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ادامه داد: امسال که سال‌مهار تورم و رشد تولید نام گرفته‌است، در روزهای گذشته طرح زیست‌محیطی هویزه خلیج‌فارس با حضور رئیسجمهوری به‌‌‌‌‌‌‌منظور جمع‌آوری گازهای همراه نفت به بهره‌‌‌‌‌‌‌برداری رسید تا این گازها در این صنعت به ثروت تبدیل شود و اشتغال و ارزآوری برای کشور ایجاد کند. وی با تاکید بر تکمیل زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی تصریح کرد: شرکت‌ها و هلدینگ‌‌‌‌‌‌‌ها با توجه به خوراک موجود و براساس برنامه شرکت ملی صنایع پتروشیمی در طرح‌های تولید ۲۱محصول که نیاز به ۴میلیارد دلار سرمایه‌گذاری دارد، سرمایه‌گذاری کنند.
معاون وزیر نفت، صنعت آینده را صنعت پتروشیمی عنوان کرد و گفت: پارسال افزون بر بومی‌‌‌‌‌‌‌سازی برخی فناوری‌ها، مجتمع‌‌‌‌‌‌‌های تولیدی عرضه‌‌‌‌‌‌‌کننده محصولات در بازار کالا به‌‌‌‌‌‌‌منظور حمایت از صنایع تکمیلی، بالغ بر ۳۰درصد عرضه را به‌‌‌‌‌‌‌صورت اعتباری انجام دادند که کمک بسیاری به واحدهای صنعتی تکمیلی بود و کمک شایانی به ایجاد اشتغال کرد. شاهمیرزایی با اشاره به اینکه صنعت پتروشیمی در ارزآوری در کشور خوش درخشیده است، تاکید کرد: امسال بنا داریم فاصله ظرفیت نصب‌‌‌‌‌‌‌شده و تولید صنعت پتروشیمی را کاهش دهیم تا راهبرد مقام‌معظم رهبری که به ما تکلیف شده تحقق یابد.
نقشه‌راه توسعه پتروشیمی‌‌‌‌‌‌‌ها
مدیر برنامه‌‌‌‌‌‌‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز از رونمایی سند زنجیره ارزش خبر داد.به گفته حسن عباس‌‌‌‌‌‌‌زاده، براساس برنامه‌‌‌‌‌‌‌ریزی انجام‌شده تولید واقعی محصولات پتروشیمی امسال با افزایش ۱۰میلیون تنی به ۸۰میلیون‌تن خواهد رسید. عباس‌‌‌‌‌‌‌زاده در نشست تخصصی «نقشه‌راه توسعه زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی ایران» این همایش، با اشاره به اسناد بالادستی توسعه صنعت پتروشیمی گفت: در این اسناد به موضوعات توسعه و تکمیل زنجیره ارزش، کاهش خام‌‌‌‌‌‌‌فروشی و ارزآوری در صنعت پتروشیمی تاکید شده‌است.
وی با بیان اینکه هم‌‌‌‌‌‌‌اکنون ۷۰ مجتمع درصنعت پتروشیمی ایران فعال است که سه مجتمع از این تعداد یوتیلیتی است، افزود: ظرفیت نصب شده این تعداد مجتمع ۹۳میلیون‌تن است که برای استفاده از این ظرفیت روزانه ۵/ ۴۷میلیون‌تن معادل یک‌میلیون بشکه نفت‌‌‌‌‌‌‌خام خوراک وارد این صنعت ارزش‌‌‌‌‌‌‌آفرین می‌شود.مدیر برنامه‌‌‌‌‌‌‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه ۷۰درصد خوراک ورودی صنعت پتروشیمی ایران گاز است، تصریح کرد: سال۱۴۰۱ حدود ۷۰میلیون تن محصول تولید شده‌است که بنا داریم امسال این مقدار را به ۸۰میلیون‌تن افزایش دهیم.
عباس‌‌‌‌‌‌‌زاده درباره فروش محصولات پتروشیمی ایران در سال۱۴۰۱ افزود: سال‌گذشته ۴۰میلیون تن محصول به ارزش ۲۷میلیارد دلار فروخته شد که ۲۸میلیون‌تن آن به ارزش ۱۶میلیارد دلار صادر و ۱۲میلیون‌تن معادل ۱۰میلیارد دلار به‌فروش داخلی رسید. وی تنوع محصولات پتروشیمی ایران را به سه دسته پایه، میانی و پایانی تقسیم کرد و گفت: ظرفیت نصب‌‌‌‌‌‌‌شده صنعت پتروشیمی ایران در بخش محصولات پایه ۵۸میلیون تن و در بخش میانی ۱۳میلیون تن است و در بخش نهایی نیز ۲۰میلیون تن محصول را به‌فروش می‌‌‌‌‌‌‌رسانیم. مدیر برنامه‌‌‌‌‌‌‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به طرح‌های در دست اجرای صنعت پتروشیمی افزود: هم‌‌‌‌‌‌‌اکنون این طرح‌ها که در برنامه‌های گذشته اجرای آنها شروع شده‌است حدود ۳۵درصد پیشرفت فیزیکی دارند که حدود ۱۳میلیارد دلار برای آنها هزینه شده و نیاز است برای تکمیل آنها سرمایه بیشتری جذب شود.
عباس‌‌‌‌‌‌‌زاده با بیان اینکه طرح‌های بخش پایه صنعت پتروشیمی در سال‌های گذشته روبه‌رشد بوده‌است، ادامه داد: از ۹۳میلیون‌تن ظرفیت نصب‌‌‌‌‌‌‌شده، طرح‌های بخش متانولی، اتیلنی و پروپیلنی رو به افزایش است. وی با تاکید بر بازنگری برنامه‌های هشتم طرح توسعه کشور در بخش پتروشیمی اظهار کرد: با توجه به اینکه ایران در بخش آمونیاک، اتیلن و متانول در دنیا حرفی برای گفتن دارد، بنابراین این بخش‌ها فرصت‌های بسیار خوبی برای توسعه بخش متانول ایجاد می‌کند. مدیر برنامه‌‌‌‌‌‌‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تاکید بر لزوم توسعه زنجیره ارزش متانول تصریح کرد: ایران در تولید محصولات پایه در منطقه پس از عربستان‌سعودی قرار دارد، کشورهای قطر، امارات، عمان، کویت و ترکیه نیز بعد از ایران قرار دارند.