ایران چگونه بازار نفت اروپا را از دست داد؟

مجید عباسپور در گفت وگو با «دنیای انرژی» با اشاره به پیش‌بینی فروش یک میلیون و 400 هزار بشکه‌ای نفت در بودجه 1402 بیان می­کند: تولید و فروش این میزان نفت با توجه به تحولاتی که اخیرا در منطقه اتفاق افتاده دور از انتظار نیست و شاید بتوان از  یک میلیون تا یک میلیون و 900 هزار بشکه هم صادر کرد؛  اما نکته‌ای که وجود دارد، بحث جابه‌جایی ارزی است که راهکارهای خاص خودش را می‌خواهد. البته تلاش‌هایی برای این کار هم انجام شده است و وزارت نفت و شرکت‌های وابسته باید مسیرهایی که برای این کار نیاز است را پیگیری کنند.حال از آنجایی که قیمت فروش نفت روی عدد 85 تثبت شده، این پرسش قابل طرح است که آیا می­توانیم نفت مان را با توجه به شرایطی تحریمی به این قیمت بفروشیم یا به عبارتی امکان تحقق آن وجود دارد یا خیر؟ استاد دانشگاه صنعتی شریف در پاسخ به این پرسش اینطور می­گوید: در جلسه‌ای که اوپک تشکیل داده و اعلام کرد که می‌خواهد تولید نفت را به یک میلیون بشکه کاهش دهد؛ علی­رغم اینکه نوسانات جزئی در قیمت نفت ایجاد کرد، اما به نظر نمی‌رسد خیلی موثر باشد. اگر اوپک کاهش را در حد بیشتری بخواهد اعمال کند، افزایش قابل توجه قیمت نفت هم امکان‌پذیر است.  در غیر این صورت به نظر نمی‌رسد که قیمت‌ها افزایش زیادی داشته باشد.

این تحلیلگر انرژی در ادامه اظهاراتش با اشاره به اینکه اتحادیه اروپا در حال حاضر به دو سمت حرکت می‌کند؛ توضیح می­دهد: یکی اینکه به سمت استفاده از ذغال سنگ با بهره‌گیری تکنولوژی‌های نوین بروند به نحوی که بتوانند آلاینده‌های محیط زیستی که قبلا متصور بود را از بین ببرند. یک بحث هم تمرکز آنها روی «ال‌ان‌جی» است؛ با یک سری کشورهایی که قوی هستند قراردادهای سنگین بستند و این تبدیل را انجام می‌دهند و بدین ترتیب به نوعی می‌توانند بازار نفت را کنترل کنند.

عباسپور در ادامه درباره قراردادهای گازی قطر و نقش آن در روند صادرات گاز ایران هم اینطور می­گوید:  در بحث گاز دو مساله داریم؛ یکی بهره‌برداری از منابع گازی کشور است که تکنولوژی‌هایی نیاز دارد و به دلیل تحریم‌ها و مسائلی از این قبیل، تولیدات ما محدود است؛  تا جایی که ما برای تامین گاز داخلی هم مشکل داریم چه برسد به اینکه بخواهیم آن را به ال‌ان‌جی تبدیل کنیم و بعد بخواهیم صادرات داشته باشیم. به گفته این استاد دانشگاه صنعتی شریف اما مساله بعدی هم تحریم‌های آمریکا است، سال گذشته قطر با شرکت‌هایی مانند «توتال» قراردادهای کلانی بستند و چون اروپا هم به «ا‌ل‌ان‌جی» نیاز دارد؛  به‌شدت در حال تولید و صادرات هستند و خیلی هم به نفعشان است. بنابراین قطر در این زمینه بسیار جلوتر از ماست و متاسفانه از آنجایی که مخزن گازی مشترک با ایران دارد، این موضوع بسیار به ضرر ایران است. حتی اگر تلاش هم کنیم که بتوانیم میدان‌های گازی‌مان را به بهره‌برداری برسانیم، امکان پذیر نیست؛ چون حتی چین و روسیه که با آنها روابط نزدیک‌تری هم داریم، در این زمینه به ما کمکی نخواهند کرد؛ چراکه خیلی به نفعشان نیست.