دولت بریتانیا اعلام کرده است که گسترش حفاری نفت و گاز در دریای شمال را در دستور کار دارد؛ اقدامی که فعالان محیط‌زیست آن را به‌‌‌‌‌منزله شلیک توپی ویرانگر به تعهدات آب و‌‌‌‌‌هوایی این کشور توصیف کردند. به گزارش سی‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌ان، نخستوزیر ریشی سوناک، اعلام امیدواری کرد این طرح‌های توسعه‌‌‌‌‌ای، انرژی مورد‌نیاز داخلی بریتانیا را در شرایطی که تا سال۲۰۵۰ به اقتصاد صفر خالص کربن برسیم، تضمین و تامین کند. وی همچنین از برنامه‌های دولت برای احداث دو سایت جدید جذب و ذخیره کربن در دریای شمال خبر داد که تا سال۲۰۳۰ تکمیل و مجموع سایت‌‌‌‌‌های ذخیره‌ای کل کشور را به عدد چهار می‌رساند.
نقش نفت و گاز در گذار به صفر خالص کربن
سوناک اعلام کرد: «حتی زمانی‌که در سال۲۰۵۰ به هدف صفر خالص‌کربن رسیدیم، کماکان معادل یک‌چهارم انرژی مورد‌نیاز ما از صنایع نفت و گاز تامین خواهد شد. در این میان هستند کسانی که متاسفانه ترجیح می‌دهند منابع نفت و گاز مورد‌نیاز صنایع و خانوارهای بریتانیایی از کشورهای متخاصم تامین شود تا منابعی که خود در خانه داریم.»
گفتنی است آژانس بین‌المللی انرژی اخیرا هشداری صادر کرد مبنی‌بر اینکه اگر جهان می‌خواهد شانسی برای محدود‌کردن گازهای گلخانه‌‌‌‌‌ای و افزایش متوسط دمای کره‌زمین داشته‌باشد، باید حداقل از حفاری و اکتشاف جدید نفتی، ممانعت جدی به‌عمل آورد. با این همه دفتر نخستوزیر انگلستان اعلام کرد؛ دولت این کشور متعهد به اعطای صدها مجوز جدید به شرکت‌ها برای حفاری نفت و گاز در فراساحل است که انتظار می‌رود یک‌صد‌فقره ابتدایی آن در پاییز سال‌جاری امضا و اعطا شود. این دفتر با صدور بیانیه‌‌‌‌‌ای اعلام کرد: فرآیند صدور مجوز که توسط اداره انتقال انرژی دریای شمال مدیریت می‌شود، با انعطاف بیشتری نسبت به گذشته انجام خواهد شد. از این طریق برای شرکت‌ها امکان حفاری در نزدیکی مناطق فعلی دارای مجوز فراهم‌شده و قفل ذخایر حیاتی سوخت‌های فسیلی کشور که می‌توان سریع‌تر به مدار تولید وارد کرد، باز خواهد شد. با این همه، این فرآیند همچنان به‌عنوان یک «آزمون سازگاری با شرایط آب‌و‌هوایی» برای صدور تمامی مجوزهای آینده حفاری در این کشور به‌حساب خواهد آمد.
پروژه جذب و ذخیره کربن اسکاتلند
در همین رابطه، سیمون رودی معاون ارشد کسب‌وکار در اکتشاف و تولید شل بریتانیا، با صدور بیانیه‌‌‌‌‌ای اعلام کرد که پروژه جدید جذب و ذخیره کربن در اسکاتلند به‌عنوان گامی مهم و رو به جلو برای صنعت نفت و گاز بریتانیا به‌حساب می‌آید. او گفت: این پروژه در حقیقت نقطه ثقل طرح‌هایی برای کربن‌‌‌‌‌زدایی در عملیات اکتشاف دریای شمال و مهار انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌ای در سایر بخش‌های صنعت اسکاتلند خواهد بود. گروه‌های حامی آب و هوا از اعلام قصد سوناک مبنی‌بر توسعه طرح‌های نفتی که برخلاف منافع و اهداف زیست‌محیطی بریتانیا است، انتقاد کرده‌‌‌‌‌اند.
روی‌‌‌‌‌گردانی از تعهدات اقلیمی انگلستان
لیندسی والش، مشاور سیاست تغییر اقلیم آکسفام در این رابطه گفت: «استخراج سوخت‌های فسیلی بیشتر از دریای شمال، در زمانی‌که ما باید در یک گذار عادلانه، بر اقتصاد کم‌کربن و توسعه هرچه بیشتر انرژی‌‌‌‌‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری کنیم، توپ ویرانگری را به‌سوی تعهدات اقلیمی بریتانیا شلیک می‌کند.» همچنین فیلیپ ایوانز از فعالان انتقال نفت و گاز برای صلح سبز بریتانیا نیز گفت که دولت «تصمیم گرفته‌است از سیاست‌های کلیدی آب‌و‌هوایی عقب‌نشینی، از هدف صفر خالص کربن شانه خالی‌کرده و افسانه‌‌‌‌‌های قدیمی در مورد حفاری نفت در دریای شمال را احیا کند.» ایوانز افزود: «اتکای صرف به سوخت‌های فسیلی برای تامین امنیت انرژی، پوشش هزینه‌های زندگی و در عین‌حال صیانت از اهداف آب‌و‌هوایی، امری غیرممکن است.» واقعیت امروز بریتانیا این است که اعلام سوناک، دولت محافظه‌‌‌‌‌کار او را با حزب مخالف کارگر که خواستار ممنوعیت تمام پروژه‌های جدید نفت و گاز در دریای شمال و سرمایه‌گذاری جدید در صنعت انرژی‌‌‌‌‌های تجدیدپذیر این کشور شده‌است، درگیر خواهد کرد.
کشف جدید ذخایر نفتی
لازم به ذکر است چندی پیش یک شرکت انگلیسی اعلام کرد در جنوب لندن ذخایر غنی نفت کشف کرده‌است. مسوولان این شرکت اعلام کردند که با استفاده از تکنولوژی موجود و تا سال۲۰۳۰ قادر خواهند بود ۱۰ الی ۳۰درصد از نیاز کشور به نفت را از طریق این ذخایر تامین‌کنند. کارشناسان با تاکید بر اینکه طی ۴۰ سال در دریای جنوبی انگلستان نزدیک به ۴۵میلیارد بشکه نفت تولیدشده‌است، اعلام کردند که این کشف جدید از اهمیت بالایی برخوردار است. سال گذشته بود که خبر رسید دولت انگلستان در بحبوحه افزایش بهای انرژی در این کشور و سراسر اروپا، چشم به افزایش تولید نفت و گاز در دریای شمال دوخته است. در آن زمان لیز تراس یکی از دو نامزد وقت نخست‌وزیری از قصد خود برای صدور یک‌سری مجوزهای حفاری نفت و گاز در دریای شمال به‌عنوان بخشی از یک برنامه بلندمدت برای تضمین امنیت انرژی انگلستان خبر داد.
رشد چشمگیر قیمت انرژی
گفتنی است بهای انرژی در این کشور به‌‌‌‌‌واسطه افت محسوس سطح واردات گاز از روسیه، تا سه‌برابر افزایش پیدا کرده‌است. سال ۲۰۲۱ سقف قیمت انرژی در انگلستان در پی بحران ناشی از همه‌‌‌‌‌گیری کرونا رشد چشمگیری را ثبت کرد که اعتراض‌‌‌‌‌های گسترده‌ای را نیز در پی داشت. افزایش حدودا سه‌برابری بهای انرژی مصرفی درشرایطی رخ‌داد که مردم انگلیس با افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها مواجه بودند و سازمان‌های خیریه این کشور هشدار داده بودند که میلیون‌ها خانوار درگیر بحران تامین سوخت خواهند شد.
کل مصرف انرژی در انگلستان معادل حدود یک‌میلیارد بشکه نفت در سال‌تخمین‌زده می‌شود. این درحالیست که بر اساس آخرین برآوردهای شرکت «آف‌‌‌‌‌شور انرجیز یو‌‌‌‌‌کی»، دریای شمال حاوی ذخایر نفت و گاز برابر با حدود ۱۵میلیارد بشکه است. روزنامه تایمز لندن در آن زمان نوشت، لیز تراس آمادگی دارد تا در صورت تصاحب کرسی نخست‌وزیری، ۱۳۰ مجوز حفاری برای کشف میادین جدید نفتی صادر کند. تایمز در ادامه نوشت تراس همچنین شرکت‌های نفت و گاز را تشویق خواهد کرد تا از طریق سرمایه‌گذاری سطح تولید را در میادین فعال کشور به حداکثر برسانند.
سهم ایران در میدان نفتی رام دریای شمال
گفتنی است ایران ۵۰درصد از سهام میدان رام واقع در ۴۰۰کیلومتری شهر آبردین واقع در آب‌های ساحلی اسکاتلند در دریای شمال را در اختیار دارد. این میدان که از زیر دریا به سکوی نفتی بروس متصل است، به‌طور میانگین ۱۵۹میلیون فوت‌مکعب در روز گاز و حدود‌هزار بشکه در روز نفت تولید می‌کند. تخمین‌زده می‌شود میدان رام حدود ۸۰۰ بیلیون فوت‌مکعب ذخایر گاز و ۱۳۵میلیون بشکه نفت را در خود جای داده‌است. شریک ۵۰درصد دیگر این میدان، شرکت «سریکا انرژی» است که در سال۲۰۱۸ موفق شد در چارچوب قراردادی به ارزش ۴۰۰میلیون دلار، سهام سه میدان نفت و گاز را از شرکت بریتیش پترولیوم و سایر شرکا خریداری کند.
سریکا انرژی در اکتبر سال۲۰۱۸ توانست با پشتیبانی دولت انگستان، مجوز خزانه‌داری آمریکا را به مدت یک سال برای ادامه فعالیت در این میدان به‌دست آورد. این شرکت سال‌بعد موفق به کسب معافیت دو‌ساله شد که تا ۲۸ فوریه (۱۰ اسفند ۱۳۹۹) اعتبار داشت. معافیت یادشده به‌‌‌‌‌مدت ۲سال‌دیگر نیز تمدید شد. مالک سریکا انرژی، پیشتر اعلام کرده بود قصد دارد سقف بهره‌‌‌‌‌برداری از میدان رام را افزایش، هزینه‌‌‌‌‌ها را کاهش و عمر میدان را بیشتر کند. به گزارش تایمز لندن، هم‌‌‌‌‌زمان سایر شرکت‌های نفتی فعال در دریای شمال از جمله بریتیش‌پترولیوم انگلیس و توتال انرژی فرانسه نیز درصدد افزایش تولید خود در این منطقه بودند.
در همین چارچوب، یک منبع نزدیک به دولت انگلستان به نیاز فوری برای افزایش تولید نفت و گاز در دریای شمال اشاره و تصریح کرد؛ در حال‌حاضر انگیزه بزرگی برای شرکت‌های نفت و گاز وجود دارد که میزان تولید خود را به حداکثر برسانند، زیرا قیمت حامل‌های انرژی در شرایط کنونی بسیار جذاب هستند.