پیشبینیشده تا سال۲۰۲۵، جریان گاز طبیعی صادراتی آمریکا از سراسر مکزیک به یک پایانه صادراتی بزرگ در اقیانوس آرام آغاز خواهد شد، امری که منعکسکننده چشمانداز بازار جهانی گاز بوده که با توجه به سلطه ایالاتمتحده بر بازار انرژی دگرگون شدهاست.
پیشبینی میشود در سال۲۰۲۵ میلادی، صنعت سوخت فسیلی ایالاتمتحده جایگاه مهمی را در عرضه گاز طبیعی به آسیا بهدست خواهد آورد. مسیری که مستقیما از طریق مکزیک میگذرد.
به گزارش نیویورکتایمز، مسیر جدید میتواند زمان سفر به کشورهای آسیایی تشنه انرژی را از طریق لولهکشی گاز به پایانه کشتیرانی در ساحل اقیانوس آرام واقع در مکزیک و دورزدن کانال پاناما که در اثر ترافیک و خشکسالی رونق گذشته را ندارد، به نصف کاهش دهد.
ترمینال جدید گازی در مکزیک
این ترمینال نمادی از تغییر عظیمی است که در تجارتجهانی گاز در جریان است، تغییری که برای چندین دههبر بازار سوختهای فسیلی در سراسر جهان تاثیر خواهد گذاشت و بدونشک، پیامدهایی نیز درخصوص مبارزه با تغییرات آبوهوایی خواهد داشت. رونق صنعت فرکینگ (شکاف لایههای نفتی) ایالاتمتحده، این کشور را به بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده گاز در جهان تبدیل کرد. در همان زمان، سایر کشورهای جهان شروع به استفاده بیشتر از گاز در نیروگاهها، کارخانهها و خانههای مسکونی کردند تا از سوختهای آلودهکننده محیطزیست مانند زغالسنگ و نفت دوری کنند. لازم به ذکر است، سطح تقاضای گاز طبیعی بهویژه در چین، هند و کشورهای آسیای جنوبشرقی که بهسرعت در حال صنعتیشدن هستند، روبهرشد است.
در مکزیک، این اقدام در حالحاضر بر روی یک پایانه گاز، موسوم به Energía Costa Azul متمرکز است که در ابتدا برای ارسال گاز در جهت دیگر طراحی شدهبود. این پایانه بیش از یک دههاست که گاز را از تانکرهای آسیایی تخلیه کرده و به کالیفرنیا و آریزونا ارسال میکند؛ گازی که البته با هدف تولید برق سوزانده میشود.فرکینگ همهچیز را تغییر داد. اکنون کاستاآزول که بین کوههای آگاو در باخای کالیفرنیا و اقیانوس آرام قرارگرفتهاست، در حال تبدیلشدن به یک مرکز صادراتی گاز تولیدی آمریکا به ارزش ۲میلیارد دلار است. این اولین مورد توسعه در شبکه تاسیسات صادرات گاز است که در سواحل غربی مکزیک پایهریزی شدهاست.
بازهم تاخیر در اجرای راهبرد آب و هوای پاک
افزایش تولید در ایالاتمتحده، بهویژه در حوضه پرمین در غرب تگزاس، همراه با اشتهای روزافزون جهان، این نگرانی را ایجادکرده است که استفاده از گاز میتواند گذار جهانیان به منابع انرژی پاکتر (مانند انرژی خورشیدی یا بادی) را از گازهای گلخانهای که باعث تغییرات آبوهوایی میشوند، به تاخیر بیندازد. چندی پیش، دولت بایدن روند تصویب راهاندازی پایانههای جدید صادراتی در ایالاتمتحده را متوقف کرد، این در حالی بود که کاهش اثرات گاز بر گرمایش جهانی، مدنظر دولتمردان آمریکایی قرار داشت. لازم به ذکر است تصمیم جدید ایالاتمتحده بر چندین طرح پیشنهادی از سوی مکزیک نیز تاثیر میگذارد. برخی از پایانههای این کشور از قبل نیز گاز آمریکا را صادر میکردند. Sempra، شرکت سازنده کاستاآزول، از اظهارنظر در این زمینه خودداری کرد. لازم به ذکر است کاستاآزول مدتی است تاییدیههای صادراتی را در اختیار داشته و مراحل احداث آن، تا حدود زیادی تکمیل شدهاست.
افق رشد جایگاه مکزیک در صادرات گاز
اگر هر پنج پایانه برنامهریزی شده در مکزیک در نهایت با حجم پیشنهادی خود ساخته و شروع به فعالیت کنند، مکزیک به چهارمین صادرکننده بزرگ گاز در جهان تبدیل خواهد شد. هر ترمینال از نظر تئوری برای چندین دههفعالیت خواهد کرد. این موضوع فعالان زیستمحیطی را نهتنها در مورد تغییرات آبوهوایی، بلکه درخصوص نشت احتمالی خطوط لوله و افزایش ترافیک کشتیرانی در خلیج کالیفرنیا، نگران کردهاست. خلیج کالیفرنیا تا حدی تنوعزیستی دارد که گاهی اوقات از آن بهعنوان «آکواریوم جهان» نیز یاد میشود.
در همین ارتباط، فرناندو اوچوا؛ از مدیران یک سازمان غیرانتفاعی با تمرکز بر محیطزیست، اعلام کرد: «عملیات این دست پروژههای صادراتی نهتنها بهمعنای انتشار بالای کربن و متان است، بلکه متاسفانه بهمعنای صنعتیشدن یک اکوسیستم بکر است.»
جنبه اقتصادی انتخاب مکزیک
علاوه بر نزدیکتربودن به میادین گازی تگزاس نسبت به کالیفرنیا، قوانین زیستمحیطی کمتر سختگیرانه مکزیک و هزینههای ساخت ارزانتر، برخی از دلایلی است که تاسیس این پایانههای صادراتی بهجای سواحلغربی ایالاتمتحده، در آنجا پیشنهاد میشود، اما تحلیلگران میگویند که این پایانهها اساسا آمریکایی هستند و آنها عمدتا توسط شرکتهای گاز ایالاتمتحده اداره میشوند.
در این رابطه، گرگور کلارک که در زمینه پروژههای انرژی در سراسر قاره آمریکا برای Global Energy Monitor تحقیق میکند، گفت: «هرگونه گسترش زیرساختی انرژی در مکزیکبرابر با توسعه این صنعت در ایالاتمتحده است. ایالاتمتحده هفت پایانه صادراتی فعال و پنج پایانه دیگر در دست ساخت دارد که پیشبینی میشود حجم صادرات خود را تنها در عرض چهار سالآینده، به دوبرابر برساند.» تا همین اواخر، نفتکشها میتوانستند نسبتا سریع از کانال پاناما عبور کنند و زمان سفر از پایانههای صادراتی خلیجمکزیک به آسیا معقول بود، اما خشکسالی در پاناما تعداد کشتیهایی که روزانه از کانال عبور میکنند را بهشدت کاهش دادهاست.
گاز توسط فعالان صنعت سوختهای فسیلی بهعنوان جایگزین تمیزتر از نفت یا زغالسنگ معرفی شدهاست، با اینوجود اما مطالعات اخیر، سازگاری گاز با محیطزیست را زیر سوال برده است، بهویژه در شرایطی که گاز در مسافتهای طولانیتر در سراسر جهان حمل شده و انرژی بیشتری مصروف کشتیرانی میشود. علاوهبر این، فرآیند مایعسازی گاز برای مناسب ساختن آن با هدف حملونقل، بسیار انرژیبر است.
دولت مکزیک در این رابطه، به درخواستها برای اظهارنظر پاسخ نداده و بهطور علنی در مورد دستورالعمل جدید رئیسجمهور بایدن نیز اظهارنظری نکردهاست. هر چند مقامات ایالتی و فدرال در مکزیک از پایانههای صادراتی پیشنهادی بهعنوان ایجادکننده فرصت جدید شغلی یاد کردهاند، اما بحث در مورد حفاظت از محیطزیست در مبارزات قبل از انتخابات ریاستجمهوری این کشور در ژوئن را چندان موردتوجه قرار ندادند. گفتنی است، نامزد پیشتاز یعنی کلودیا شینبام؛ شهردار سابق مکزیکوسیتی، یکی از فعالان شناختهشده محیطزیست است. پیشبینی سطح تقاضا برای گاز در آسیا در چند سالگذشته سرمایهگذاران را از سراسر جهان به خط ساحلی خلیج کاليفرنیا جذب کردهاست. مدتی است پیشنهادات برای راهاندازی پایانههای صادراتی جدید زیادشدهاست. این در شرایطی است که حتی پیش از اینکه بیلها به زمین برسند، قرارداد گازی که از آنها صادر میشود، برای تحویل تا دهها سالآینده منعقد و نهایی شدهاست.