ساخت نخستین رآکتور سنتز متانول

ساخت نخستین رآکتور سنتز متانول با توان متخصصان داخلی کشور، گامی بلند برای خودکفایی صنعت پتروشیمی کشور به‌شمار می‌آید که پس از موفقیت در مرحله نصب، در عمل مرحله‌‌‌‌‌ای نو آغاز می‌شود که می‌توان آن را مصداقی از «دانش‌‌‌‌‌بنیان‌‌‌‌‌ بودن» صنعت پتروشیمی مطرح کرد. به‌گزارش «شانا» یکی از مجتمع‌‌‌‌‌های پتروشیمی تولیدکننده متانول در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی (ماهشهر) به‌‌‌‌‌تازگی در حال تکمیل عملیات ساخت نخستین رآکتور سنتز متانول ایرانی است که اقدام مثبتی برای صنعت کشور، به‌ویژه صنعت پتروشیمی به‌‌‌‌‌شمار می‌رود. صنعت پتروشیمی ایران تخصص و توان فراوانی در حوزه تولید متانول دارد و این ماده‌بخش قابل‌توجهی از صادرات پتروشیمی کشور است. به‌‌‌‌‌طور کلی گاز سنتز (Synthesis gas) به مخلوط گازی اطلاق می‌شود که ترکیبی از هیدروژن و منوکسید‌کربن به نسبت‌های مشخص است. این گاز؛ در واقع پایه تولید متانول و آمونیاک صنعتی را تشکیل می‌دهد و این دو محصول بالادستی دارای مهم‌ترین زنجیره‌های صنعت پتروشیمی در پایین‌‌‌‌‌دست خود هستند.
تولید گاز سنتز تا سال‌۱۹۵۰ بر پایه زغال‌سنگ بود و به‌عنوان آغازگر عصر جدید صنعت آمونیاک و متانول شناخته شد. بعدها روش تولید گاز سنتز از نفتا ابداع و آنگاه با ظهور گاز طبیعی (به‌عنوان سلطان بلامنازع خوراک هیدروکربنی باکیفیت)، از ترکیب و گرمایش گاز طبیعی و بخار آب در مجاورت کاتالیست برای تولید گاز سنتز استفاده شد. در این روش که اکنون متداول‌‌‌‌‌ترین فرآیند تولید گاز سنتز است در دو مرحله شکست (کراکینگ) و خالص‌‌‌‌‌سازی، گاز طبیعی در مجاورت کاتالیستی از کبالت، مولیبدیم و اکسید‌روی به گاز سنتز تبدیل می‌شود. محصول نهایی حاوی بیش از ۸۰‌درصد هیدروژن و بقیه منوکسید‌کربن و مقدار کمی هم متان، دی‌‌‌‌‌اکسیدکرین، نیتروژن و بخار آب است. هر واحد متانول بسته به نوع دانش‌‌‌‌‌فنی دارای حداکثر سه رآکتور سنتز است.

هر رآکتور از جنس کربن استیل، وزنی بیش از ۳۵۰ تن، قطری بالای ۶ متر و ارتفاع حدود ۱۲ متر دارد. این رآکتور عظیم‌‌‌‌‌الجثه از حدود ۳‌هزار عدد تیوب از نوع سوپردابلکس تشکیل می‌شود. لوله‌‌‌‌‌های فولادی ضد‌زنگ سوپر‌داپلکس از آلیاژهای آهن، نیکل وکروم بوده و خواص چقرمگی (سفتی؛ به این معنا که ماده‌تا قبل از شکسته‌شدن چه مقدار انرژی را دریافت می‌کند) و خواص جوشکاری بهتری نسبت به فولاد ضد‌زنگ معمولی دارند. به‌‌‌‌‌دنبال محدودیت‌های چند سال‌اخیر، این تجهیزات نیز در فهرست تحریم‌ها قرارگرفت و در عمل مانعی جدی برای تکمیل پروژه‌های صنعتی از جمله طرح‌های تولید متانول و تولید آمونیاک ایجاد شد. مدیریت و کارشناسان صنعت پتروشیمی کشور با هم‌‌‌‌‌اندیشی و اشتراک‌گذاری دانش و اعمال برنامه‌‌‌‌‌ریزی‌‌‌‌‌های مدون و منسجم به‌همراه متخصصان ماشین‌‌‌‌‌سازی اراک توانستند با نهادینه‌کردن دانش موجود در طرح‌های پتروشیمی در حال تولید اقدام بزرگی انجام دهند.
۱۵ اسفند ۱۴۰۲ ۰۹:۵۲
تعداد بازدید : ۶۲