نخستین سکوی تولید گاز شل بهنام Timi در سواحل مالزی واقع شدهاست. این سکو هم از انرژی باد و هم از منبع خورشید تغذیه میشود. همزمان با فصل بارشهای موسمی در آسیای جنوبشرقی، بارانهای سیلآسا و بادهای شدید دریای چین جنوبی را درمینوردد و از ساحل شمالغربی بورنئو گذر کرده و درختان نخل را به عقب خم میکند. گردشگران و فروشندگان خیابانی همگی بهدنبال سرپوش و سرپناهی هستند، این تصویر آشنای فصل بارانهای موسمی در این منطقه است.
در دریا، در حدود ۲۰۰کیلومتری شمالغربی ساراواک، توربینهای مینیاتوری بر روی آخرین سکوی تولید گاز بدونسرنشین شل، Timi، مانند آسیابهای بادی، در چرخش و دوران مداوم هستند. به نوشته تارنمای Shell Global، تولید Timi در اوت ۲۰۲۳ آغاز شد. این یکی از دو سکوی شل واقع در سواحل مالزی است. سکوی دیگر «گورک» نام داشته و در فاصله ۱۴۵کیلومتری ساحل قرار دارد، این سکو عمدتا توسط پنلهای خورشیدی تغذیه شده که سطوح گستردهای برای جذب نور داشته و طبعا میزان بالایی از انرژی خورشیدی را دریافت میکند. لازم به ذکر است تابش خورشید استوایی در زمانیکه پلتفرم Rosmari-Marjoram در سال۲۰۲۶ راهاندازی شود، منبع اصلی تامین انرژی آن خواهد بود.
نقش بیبدیل انرژی باد
اما درحالیکه گورک و Rosmari-Marjoram به ژنراتورهای دیزلی برای حمایت در زمانیکه شب فرا میرسد یا ابرها خورشید را پنهان میکنند، تکیه دارند، Timi در وهله اول، به منبع انرژی تجدیدپذیر دیگری یعنی باد وابسته بوده و در مواقعی که باد نمیوزد یا خورشید تابش مستقیم ندارد، یک دیزل ژنراتور، برق موردنیاز را تامین میکند. در همین ارتباط، نوریزاعثمان سرپرست پروژه Timi، میگوید: «انرژی خورشیدی در طول فصل بارانهای موسمی چندان زیاد نیست، زیرا تابش کافی برای شارژ باتریها وجود ندارد، با این حال متوجه شدیم که در هنگام وزش بادهای موسمی، انرژی باد آنقدر قوی خواهد بود که یک توربین کوچک را به گردش دربیاورد.» Timi مقدار نسبتا کمی انرژی مصرف میکند. این پلتفرم برای تولید روزانه معادل ۵۰هزار بشکه نفت یا گاز طراحی شدهاست درحالیکه تنها ۳ کیلووات انرژی، معادل مصرف سه عدد سشوار، تولید میکند.
سکوهای نفت و گاز فراساحلی بهطور معمول توسط توربینهای گازی یا برق شبکه محلی که از طریق کابلهای بستر دریا تامین میشود، تغذیه میشوند. به گفته آژانس بینالمللی انرژی (IEA)، ادغام انرژیهای تجدیدپذیر و برق کمکربن در توسعههای جدید نفت و گاز یکی از سه راهکار کلیدی است که صنعت میتواند انتشار گازهای گلخانهای ناشی از عملیات بالادستی خود را کاهش دهد، البته همراه با اقداماتی برای به حداقل رساندن آتشسوزی و مقابله با انتشار گاز متان. آژانس بینالمللی انرژی در گزارش ویژه چشمانداز انرژی جهان مینویسد: «بیش از نیمی از تولید جهانی نفت و گاز امروزه در فاصله ۱۰کیلومتری شبکههای محلی برق قرار داشته و ۷۵درصد از تولید جهانی نفت و گاز در منطقهای با منابع بادی یا خورشیدی مناسب واقع شدهاست.» بنابراین انرژی در تاسیسات بالادستی نفت و گاز میتواند توسط برق از منبع یک شبکه متمرکز تامینشده یا توسط یک سیستم انرژی تجدیدپذیر غیرمتمرکز تولید شود.
انتقال گاز Timi
گاز Timi از طریق یک خط لوله ۸۰کیلومتری به مرکز تولید منتقل میشود و سپس به تاسیسات گاز طبیعی مایع مالزی (MLNG) واقع در بینتولو که توسط پتروناس، شرکت ملی انرژی مالزی اداره شده، منتقل میشود، سپس از آنجا به ژاپن، کره و تایوان صادرشده تا به تقاضای فزاینده گاز در منطقه کمک کند.
طرحی برای تولید انرژی در آبهای کمعمق
نوریزا در مالزی بزرگ شده و از زمان فارغالتحصیلی بهعنوان مهندس شیمی در سال۱۹۹۷، برای شرکت شل کار کرده است. او معتقد است درحالیکه تولید گاز موجب تامین اطمینانخاطر و برقراری امنیت انرژی در آسیای جنوبشرقی شدهاست، پروژههایی مانند Timi نیز به جهانیان در مسیر دستیابی به هدف مطلوب کمک میکنند. Timi و پروژههای مشابه آن همچنین در تحقق هدف انتشار خالص صفر کربن تا سال۲۰۵۰ برای مقابله با تغییرات آبوهوایی میتوانند موثر باشند. نوریزا میگوید: «بهدنبال موفقیت فرآیند توسعه گورک با انرژی خورشیدی، ما فرصتی برای آزمایش یک سیستم هیبریدی داشتیم که قابلیت اطمینان تولید برق را افزایش میدهد. طراحی تاسیسات با مصرف برق کم، منجر بهدستیابی به پلتفرم سبکتر، کاهش انتشار کربن و هزینههای سرمایهگذاری کمتر شدهاست.» شل اکنون Timi را بهعنوان طرح اولیه خود برای سکوهای تولید انرژی در آبهای کمعمق مالزی پذیرفته است و قصد دارد این مدل را در کشورهایی با آبوهوای مشابه تکرار کند.
Timi و زیستبوم دریایی
Timi در میادین دریایی مرکزی لوکونیا، محلی که نزدیک به ۴۰ سالاست از آن گاز تولید میشود، قرار دارد. این منطقه زیستگاه پستانداران مهاجر، لاک پشتها و صخرههای مرجانی است. در توسعه پروژههای گازی در این منطقه، شل با رگولاتور محلی همکاری نزدیکی داشتهاست تا مطمئن شود ساختوساز به محیطزیست دریا آسیب نمیرساند و زبالهها با مسوولیتپذیری دفع میشوند. شل همچنین از چندین طرح مطالعه تحقیقاتی توسط دانشگاه مالزیایی ساراواک در مورد تاثیر شرایط محیطی بر زندگی دریایی و همچنین حفاظت از لاکپشتها حمایتمیکند.
همانطور که جهان به سمت یک سیستم انرژی با کربن کمتر حرکت میکند، انتظار میرود که گازطبیعی نقش مهمی در کمک به جوامع ایفا کند تا خود را از زغالسنگ، منبع اصلی آلودگی و توزیع بیشتر کربن برای تولید برق، دور کنند. استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر برای تولید منابع حیاتی گاز، یکی از پروژههایی است که شل برای ارائه منبع امن انرژی با انتشار کمتر گازهای گلخانهای، بر روی آن تمرکز دارد.