مدتی است شاهد آن هستیم که تولید نفت و گاز آمریکا به دلیل نگرانیهای مرتبط با تامین انرژی پایدار و تحریم سوخت از مبدا روسیه، افزایش یافتهاست. افزایش استخراج سوختهای فسیلی با وعدههای آبوهوایی بایدن در تناقض است و میتواند مانع از تلاشها برای محدود نگاهداشتن افزایش گرمایش جهانی شود. سهم قابلتوجه ایالاتمتحده در انتشار گازهای گلخانهای و ناکامی این کشور در دستیابی به اهداف کاهش انتشار، چالشهای پیشروی گذار جهانیان به انرژیهای تجدیدپذیر را برجستهتر میکند.
رشد معنادار تولید نفت در آمریکا
طی دو سالگذشته، ایالاتمتحده بهرغم تعهد به توسعه ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر، تولید نفت و گاز خود را به میزان قابلتوجهی افزایش دادهاست. پس از حمله روسیه به اوکراین و تحریمهای متعاقب آن بر انرژی صادراتی روسیه، جهان با کمبود حاملهای انرژی مواجه شد و بسیاری از کشورها امنیت انرژی خود را در معرض تهدید دیدند. این امر باعث شد بسیاری از کشورها در آمریکایشمالی، اروپا و سایر نقاط جهان بهدنبال منابع انرژی جایگزین باشند تا اطمینان حاصلکنند که نفت و گاز کافی برای تامین نیازهای شهروندان و صنایع خود دارند. بهرغم ایجاد محدودیت بر توسعه عرضه نفتخام ایالاتمتحده و حمایت قوی از انتقال سبز، کمبودها باعث شد که بایدن از شرکتهای نفت و گاز این کشور بخواهد تولید خود را برای کمک به کاهش اتکا به روسیه و تضمین امنیت انرژی ایالاتمتحده افزایش دهند.
رشد چشمگیر استخراج و تولید نفت
تولیدکنندگان سوختهای فسیلی در سرتاسر جهان اکنون در مسیری قرار دارند که تا سال۲۰۳۰ مقدار نفت و گاز استخراجشده از پروژههای اخیرا تایید شده را تقریبا به چهاربرابر برسانند. بهدنبال رشد اخیر در فعالیتهای نفت و گاز، ایالاتمتحده این روند را در مقابل اهداف آبوهوایی از پیش تعهد شده، هدایت و حمایت میکند. آژانس بینالمللی انرژی (IEA) بارها اعلام کردهاست که اگر جهان مصمم باشد که رشد گرمایش زمین را به ۱.۵درجه سانتیگراد محدود کند، هیچ زیرساخت جدیدی برای نفت و گاز نباید ایجاد شود. این محدودیتی است که ۱۹۶عضو در هنگام امضای توافقنامه پاریس بر سر آن توافق کردند، از جمله ایالاتمتحده. با این همه آژانس بینالمللی انرژی در سال۲۰۲۱ اعلام کرد؛ حدود ۲۰میلیارد بشکه معادل نفت و گاز جدید کشفشدهاست. دانشمندان اکنون معتقدند که اگر کشورها به توسعه منابع نفت و گاز ادامه دهند، احتمال قوی میرود تا تنها در عرض یک دهه، از حد گرمایش ۱.۵درجه سانتیگراد عبور کنیم.
رکورد تولید نفت آمریکا
در ۶ سالگذشته، ایالاتمتحده بیش از هر کشور دیگری در تاریخ، نفت تولید کردهاست. در سال۲۰۲۳، ایالاتمتحده با استخراج نفت و گاز بیش از هر زمان دیگری، معادل حدود ۱۲.۹میلیون بشکه در روز، رکورد شکست. این میزان تولید بیش از دوبرابر مقدار نفتی است که این کشور در یک دههپیش تولید میکرد. نکته قابلتامل آنکه این رشد چشمگیر تولید، در پی وعدههای جاهطلبانه بایدن در زمینه آب و هوا رخداد. ایالاتمتحده همچنین رکوردهای تولید گاز را در سالگذشته میلادی و بهدنبال توسعه چندین پایانه گازی جدید شکست. این کشور همچنین تعداد بیشتری پایانه گاز را نیز در دست ساخت دارد. انتظار میرود صادرات LNG ایالاتمتحده در چهار سالآینده با تکیه بر ظرفیت خطوط لوله فعلی، به دوبرابر برسد.
به چالش کشیدن معاهدات آبوهوایی
اگرچه افزایش تولید نفت و گاز ایالاتمتحده در پی کمبودهای احساسشده به دلیل تحریمهای انرژی صادراتی روسیه بهطور گسترده مورد پذیرش قرارگرفت، اما احتمال میرود که این افزایش تولید، راهبردی کوتاهمدت نباشد. براساس گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، ایالاتمتحده انتظار دارد در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ به رکوردهای بالاتری برای تولید نفتخام دستیابد. انتظار میرود تا پایان سالجاری میلادی، تولید نفت آمریکا با ۲۹۰هزار بشکه افزایش به ۱۳.۲۱میلیون بشکه در روز برسد. دولت این کشور انتظار دارد تا سال۲۰۵۰ به تولید گسترده نفت و گاز ادامه دهد، امری که سطح بالایی از گازهای گلخانهای را تولید و منتشر خواهد کرد.
بهنظر میرسد این استراتژی با وعدههای جاهطلبانه جو بایدن در تضاد کامل بوده که میتواند اهداف توافق پاریس را در سطح جهانی با چالشهای جدی روبهرو کند.اقدامات ایالاتمتحده بهعنوان یکیاز بزرگترین تولیدکنندگان نفتخام در جهان، تاثیر قابلتوجهی بر گذار سبز انرژی جهانی خواهد داشت. بر اساس دادههای یک گزارش تحلیلی، انتظار میرود حدود یکسوم توسعه برنامهریزی شده نفت و گاز جهان از هماکنون تا سال۲۰۵۰ در ایالاتمتحده انجام شود. فعالیتهای مداوم و برنامهریزیشده نفت و گاز برای ایالاتمتحده احتمالا تلاشهای بینالمللی برای انتقال سبز را تضعیف میکند، نهتنها به این دلیل که به میزان قابلتوجهی در انتشار گازهای گلخانهای جهانی تاثیر دارد، بلکه به این دلیل که ممکن است دیگر کشورها را از رویآوردن بهجایگزینهای سبز انرژی بازدارد.
راهبرد کشورهای نفتخیز درحالتوسعه
در جریان سه اجلاس بینالمللی اخیر اقلیم COP بر نیاز کشورهای با درآمد بالا برای حمایت از کشورهای درحالتوسعه در ایجاد صنایع مرتبط با انرژیهای تجدیدپذیر و تشویق آنها به فاصلهگرفتن از نفت و گاز تاکید شدهاست، با این حال بعید است که کشورهای فقیرتر با پتانسیل بهرهمندی از تولید نفت و گاز، از درآمد حاصل از سوختهای فسیلی به نفع یک گذار سبز صرفنظر کنند، آنهم در زمانیکه ایالاتمتحده و سایر کشورهای ثروتمند، به کسب درآمد از تولید نفت و گاز ادامه میدهند.
بهرغم شور و شوق زیاد در مورد معرفی جامعترین راهبرد آبوهوایی تا به امروز یعنی «قانون کاهش تورم ۲۰۲۲»، ایالاتمتحده نتوانست انتشار کربن خود را به میزان لازم برای دستیابی به اهداف آبوهوایی مورد تعهد خود کاهش دهد. بهدنبال افزایش سرمایهگذاری در انرژی سبز که به تسریع گذار انرژی در دولت بایدن کمک کرد، شاهد آن بودیم که انتشار گازهای گلخانهای در ایالاتمتحده در سالگذشته میلادی حدود ۲درصد کاهش یافت، با این حال درصد کاهش، بهمراتب پایینتر از نرخ موردنیاز برای دستیابی به هدف دولت این کشور برای کاهش ۵۰درصدی انتشار گازهای گلخانهای تا سال۲۰۳۰ در مقایسه با سطوح سال۲۰۰۵ است. از آنجاکه تولید نفت و گاز ایالاتمتحده همچنان در حال افزایش است، بسیار بعید بهنظر میرسد که این کشور حتی در صورتیکه به توسعه سریع منابع تجدیدپذیر ادامه دهد، موفق شود به اهداف آبوهوایی خود دستیابد، امری که به نوبه خود، تاثیر مخربی بر تحقق اهداف آبوهوایی جهانی خواهد داشت.