با افتتاح ۱۷ طرح نفتی در روزهای پایانی دولت سیزدهم بسیاری از وعده‌های دولت شهید رییسی از جمله جمع آوری گازهای مشعل و تکمیل طرح های نیمه تمام و توسعه زنجیره ارزش و جلوگیری از خام فروشی و الزامات قانون هوای پاک و افزایش کیفیت فرآورده‌های نفتی با بهره برداری از این طرح‌ها تا حد زیادی عملیاتی خواهد شد.
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "نفت ما
"،با برنامه‌ریزی‌ها و اقداماتی که در دولت سیزدهم صورت گرفت، امروز تعداد زیادی از طرح‌های صنعت نفت با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۴ میلیارد دلار به بهره‌برداری رسید؛ این طرح‌ها شامل جمع آوری گازهای مشعل، پتروشیمی‌ها، تولید نفت، مخازن استراتژیک ذخیره سازی نفت و فراورده، خطوط انتقال و ...است.
با افتتاح ۱۷ طرح نفتی در روزهای پایانی دولت سیزدهم بسیاری از وعده‌های دولت شهید رییسی از جمله جمع آوری گازهای مشعل و تکمیل طرح های نیمه تمام و توسعه زنجیره ارزش و جلوگیری از خام فروشی و الزامات قانون هوای پاک و افزایش کیفیت فرآورده‌های نفتی با بهره برداری از این طرح‌ها تا حد زیادی عملیاتی خواهد شد.
بهره‌برداری رسمی از چهار طرح ارتقای کیفی محصولات پالایشگاه تبریز
یکی از طرح‌هایی که امروز افتتاح شد ارتقای کیفی محصولات پالایشگاه تبریز، چهار طرح واحد تصفیه نفت‌گاز، خالص‌سازی هیدروژن PSA، بازیافت گوگرد SRP و بازیافت گازهای انتهای واحد گوگرد TGT بود
پالایشگاه نفت تبریز با ظرفیت پالایش روزانه ۱۱۵ هزار بشکه نفت، یکی از مهم‌ترین پالایشگاه‌های کشور از لحاظ تأمین پایدار سوخت موردنیاز شمال‌غرب کشور است.
این واحد پالایشی در سال ۱۳۵۶ با ظرفیت اولیه ۸۰ هزار بشکه در روز، با فناوری قدیمی راه‌اندازی شده و پس از انقلاب اسلامی، سه مرتبه طرح ارتقای کمی و کیفی محصولات در سال‌های ۱۳۷۱، ۱۳۹۲ و ۱۳۹۷ در این پالایشگاه اجرا شده و به بهره‌برداری رسیده است.
در دولت سیزدهم به‌منظور ارتقای کمی و کیفی محصولات این پالایشگاه و اجرای کامل قانون هوای پاک برای همه، برنامه‌ریزی و عملیات اجرایی طرح‌های کیفی‌سازی محصولات پالایشگاه تبریز با جدیت بیشتری پیگیری شد.
بهره‌برداری از خط لوله ۱۴ اینچ انتقال فرآورده‌های نفتی تبریز- خوی- ارومیه
این پروژه در استان‌های آذربایجان شرقی و غربیبوده، که از سال ۱۳۸۵ با سرمایه ۱۰۰۰ میلیارد تومان آغاز شده، اهداف طرح، احداث خط لوله انتقال فرآورده به طول ۲۲۲ کیلومتر از تبریز به خوی و سپس ارومیه و دستاورد آن انتقال فرآورده های نفتی به ظرفیت بیش از ۶۵ هزار بشکه در روز، صرفه‌جویی سالیانه ۱۲ میلیون لیتر گازوئیل، حذف روزانه ۵۰۰ نفتکش از مسیر تردد جاده‌ای، کاهش مصرف سوخت و تلفات جاده ای، اتصال انبار نفت ارومیه به ظرفیت ۱۲۰ میلیون لیتر ذخیره سازی فرآورده های نفتی به خط لوله، بهره‌برداری رسمی واحد هیدروکرکینگ (HC) پالایشگاه آبادان اعلام شده است.
افتتاح طرح‌های ذخیره‌سازی نفت و فرآورده‌های نفتی صندوق بازنشستگی
سه طرح ذخیره‌سازی نفت و فرآورده‌های نفتی صندوق بازنشستگی صنعت نفت با دستور سرپرست ریاست جمهوری و از طریق ویدیوکنفرانس به بهره‌برداری رسید.
شرکت سرمایه‌گذاری نفت قشم به‌عنوان یکی از شرکت‌های زیرمجموعه صندوق بازنشستگی صنعت نفت، فعالیت خود را در سال ۱۳۸۳ با هدف سرمایه‌گذاری در دو بخش ميان‌دستی و پایین‌دستی صنعت نفت و گاز در منطقه آزاد قشم آغاز کرد. این شرکت پروژه ساخت پایانه نفتی قشم با ظرفیت ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه برای ذخیره‌سازی نفت و میعانات گازی را به اتمام رسانده است.
ظرفیت عملیاتی این پایانه حدود ۷ میلیون بشکه و ظرفیت اسمی مخازن ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه است. مخازن راهبردی قشم سهم ۹درصدی از ظرفیت ذخیره‌سازی کشور دارد. در این مخازن امکان ذخیره‌سازی فرآورده‌های متنوعی از نفت سنگین تا میعانات گازی وجود دارد. این پایانه افزون بر رفع نیاز داخلی کشور به ذخیره‌سازی، نیاز کشور به ذخیره‌سازی روی شناورها یا ذخیره‌سازی در مخازن کشورهای خارجی را نیز کاهش می‌دهد.
فاز اول پایانه ذخیره‌سازی و صادراتی نفت قشم با سرمایه‌گذاری ۱۲۲ میلیون دلاری شامل ۶ مخزن به ظرفیت تقریبی ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه به همراه استحصال زمین، مستحدثات فنی، راه‌های مواصلاتی، خطوط انتقال برق و آب و تأسیسات کنترلی و ایمنی در سال ۱۳۹۸ به بهره‌برداری رسید و فاز دوم پایانه ذخیره‌سازی و صادراتی نفت قشم با سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیون دلاری شامل ۷ مخزن به ظرفیت ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه همراه با تکمیل ساختمان‌ها و تأسیسات جانبی ابتدای سال ۱۴۰۳ به اتمام رسیده است. بخش فراساحل پایانه ذخیره‌سازی و صادراتی نفت قشم با سرمایه‌گذاری ۸۰ میلیون یورو نیز شامل SPM و ملحقات آن با تأمین مالی خارجی تا پایان سال ۱۴۰۴ به بهره‌برداری می‌رسد.
پایانه ذخیره‌سازی و صادراتی چابهار با ظرفیت ۴۰ هزار تن انواع قیر
براساس این گزارش، پروژه پایانه ذخیره‌سازی و صادراتی چابهار با ظرفیت ۴۰ هزار تن انواع قیر با سرمایه‌گذاری ۱۹ میلیون دلاری به بهره‌برداری رسید.
شرکت پالایش نفت جی یکی دیگر از شرکت‌های زیرمجموعه صندوق بازنشستگی صنعت نفت است که تأسیسات و تجهیزات پایانه صادراتی قیر و فرآورده‌های مرتبط در بندر شهید بهشتی چابهار را با میزان ارزآوری ۲۵ میلیون دلار به بهره‌برداری رسانده است. این پروژه در آغازبه‌کار دولت سیزدهم ۵درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
محصولات قابل ذخیره‌سازی در پروژه پایانه ذخیره‌سازی و صادراتی چابهار شامل انواع قیر و فرآورده‌های نفتی سنگین است.
طرح توسعه مخازن و بندر فراسکو (فاز نخست)
طبق این گزارش، شرکت فراسکو عسلویه به‌عنوان یکی دیگر از شرکت‌های زیرمجموعه صندوق بازنشستگی صنعت نفت با سرمایه‌گذاری ۲۰۲ میلیون یورویی از سال ۱۳۹۷ اجرای طرح توسعه مخازن و بندر فراسکو را آغاز کرد و خرداد ۱۴۰۰ عملیات اجرایی اسکله پسکرانه تمام شد و عملیات اجرایی فاز یک مخازن آن نیز در شهریور ۱۴۰۲ به پایان رسید. این پروژه در آغاز دولت سیزدهم پیشرفتی ۳۳درصدی داشت.
میزان ارزآوری سالانه این طرح بیش از ۸۰ میلیون دلار است و از توانمندی‌های ترمینال و بندرفراسکو عسلویه می‌توان به ذخیره‌سازی طیف گسترده‌ای از فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی، بزرگ‌ترین ترمینال تخلیه تراک در کشور، بارگیری مستقیم فرآورده‌های سبک و نیمه‌سبک از تراک به کشتی، واحد مرکاپتان‌زدایی میعانات گازی، واحد تولید سوخت کم‌سولفور و ارائه خدمات سوخت‌رسانی به شناورها اشاره کرد.
بزرگ‌ترین واحد هیدروکراکر غرب آسیا در پالایشگاه آبادان به بهره‌برداری رسید
بزرگ‌ترین واحد هیدروکراکر غرب آسیا به‌عنوان آخرین حلقه بخش نخست طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه نفت آبادان (فاز ۲) به ظرفیت روزانه ۴۲ هزار بشکه، به‌منظور تولید فرآورده‌های زیست‌محیطی سبک و دارای ارزش افزوده بیشتر، به بهره‌برداری رسید.
با راه‌اندازی بزرگ‌ترین واحد هیدروکراکر (شکست کاتالیستی غرب آسیا)، پالایشگاه آبادان، محصولات مرغوب و با استاندارد یورو ۵، منطبق با استانداردهای جهانی محیط‌زیست در جنوب غرب کشور تولید خواهد شد، همچنین با عملیاتی‌شدن آن، کیفیت گازوئیل تولیدی در این پالایشگاه مطابق استاندارد یورو ۵ خواهد شد.
ظرفیت این واحد روزانه ۴۲ هزار بشکه است که با راه‌اندازی آن ۴۲ هزار بشکه از نفت کوره تولیدی پالایشگاه آبادان کاهش می‌یابد و به محصولات باارزشی نظیر گازمایع، نفتای سنگین و سبک شیرین، سوخت هواپیما و نفت گاز یورو ۵ تبدیل می‌شود و افزون بر ایجاد ارزش افزوده، به سبد محصولات این پالایشگاه تنوع می‌بخشد.
این طرح بسیار عظیم در دل پالایشگاه زنده آبادان و در قلب شهر آبادان اجرا شده که به‌طور طبیعی با حساسیت‌های زیست‌محیطی ویژه‌ای همراه است؛ به همین دلیل بزرگ‌ترین واحدهای بازیافت و جامدسازی گوگرد به ظرفیت روزانه ۶۳۰ تن، بلندترین مشعل‌های پالایشگاهی به ارتفاع ۱۲۵ و ۱۲۷ متر و کامل‌ترین تجهیزات ایمنی در آن استفاده شده است.
طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان که مجری آن شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران است و با توجه به طرح‌های بازسازی و نوسازی پالایشگاه آبادان به فاز ۲ معروف است، شامل پروژه‌های متعدد افزایش ظرفیت و ارتقای کیفیت از سال ۱۳۹۶ به دو بخش تقسیم شده و عملیات اجرایی بخش اول به اتمام رسیده است؛ اعتبار مصرفی بخش اول حدود یک‌میلیارد و ۱۰۰ هزار یورو و اعتبار موردنیاز بخش دوم بالغ بر یک‌میلیارد و ۷۰۰ هزار یورو پیش‌بینی شده است.
در بخش نخست، تعداد زیادی واحد فرایندی نظیر واحدهای تقطیر اتمسفریک نفت خام به ظرفیت روزانه ۲۱۰ هزار بشکه، تقطیر نفت خام در خلأ به ظرفیت ۱۰۰ هزار بشکه، واحدهای بازیافت گاز مایع، تولید نیتروژن مایع، تولید هوای فشرده، برج‌های خنک‌کننده آب در سال ۱۴۰۱ تکمیل شدند و در مدار تولید قرار گرفتند.
واحدهای باقیمانده و تکمیلی این بخش شامل واحد تولید و خالص‌سازی هیدروژن، واحد هیدروکراکر، واحدهای تصفیه آب ترش، تصفیه گاز ترش با آمین، بازیافت گوگرد و جامدسازی گوگرد، تولید آب صنعتی و مخازن است که هم‌اکنون واحد هیدروکراکر در مرحله بهره‌برداری قرار گرفته است و دیگر واحدها نیز تا پایان امسال به بهره‌برداری خواهد رسید.
طرح پتروپالایش دهلران به بهره‌برداری رسید
طرح پتروپالایش دهلران با سرمایه‌گذاری ۱.۴ میلیارد دلاری از سوی صندوق بازنشستگی صنعت نفت با دستور سرپرست ریاست جمهوری از طریق ویدیوکنفرانس به بهره‌برداری رسید. این طرح در منطقه موسیان دشت عباس در زمینی به وسعت بیش از ۱۰۰ هکتار با هدف جمع‌آوری گازهای همراه نفت احداث شده و با اجرای این طرح که به ان‌جی‌ال ۳۱۰۰ نیز معروف است، ۹ مشعل میدان‌های چشمه‌خوش، پایدار غرب، دانان، سروک و آذر و دهلران خاموش می‌شود.
ارزش محصولات ان‌جی‌ال ۳۱۰۰ بیش از ٤٠٠ میلیون دلار در سال برآورد شده و خوراک این طرح شامل گاز شیرین از میدان چشمه‌خوش به مقدار روزانه ۶۰ میلیون فوت‌مکعب، گاز ترش از میدان دهلران، دانان و آذر به مقدار روزانه ۱۲۰ میلیون فوت‌مکعب، گاز شیرین از میدان پایدار مخزن آسماری به مقدار روزانه ۲۰ میلیون فوت‌مکعب و گاز ترش از میدان پایدار مخزن بنگستان به‌مقدار روزانه ۴۰ میلیون فوت‌مکعب است.
محصولات نهایی ان‌جی‌ال ۳۱۰۰ شامل +C۲ برای انتقال به پتروشیمی دهلران به مقدار سالانه یک‌میلیون و ۵۰ هزار تن، میعانات گازی برای انتقال به واحد بهره‌برداری چشمه‌خوش به‌مقدار روزانه ۸۵۰ بشکه، گاز شیرین به‌مقدار روزانه ۷۷ میلیون فوت‌مکعب و ۴۰۰ تن گوگرد است.
این طرح درمجموع ظرفیت دریافت ۲۴۰ میلیون استاندارد فوت‌مکعب خوراک را دارد که از این مقدار ۸۰ میلیون استاندارد فوت‌مکعب گاز شیرین و ۱۶۰ میلیون استاندارد فوت‌مکعب گاز ترش از مجموع سه کمپرسورخانه دریافت خواهد شد. از این محل، سالانه یک‌میلیون و ۵۵ هزار تن محصول +C۲ به‌عنوان خوراک واحد الفین پتروشیمی دهلران و روزانه ۱۵۰ میلیون فوت‌مکعب گاز شهری، ۸۵۰ بشکه میعانات گازی و ۴۰۰ تن گوگرد تولید می‌شود.
همچنین طرح پتروشیمی دهلران در ۴۵ کیلومتری پتروپالایش دهلران در حال ساخت است که شامل یک واحد ۶۵۰ هزار تنی الفین، یک واحد ۳۰۰ هزار تنی HDPE (پلی‌اتیلن سنگین)، یک واحد ۳۰۰ هزار تنی LLDPE (پلی‌اتیلن سبک خطی) و یک واحد ۱۶۰ هزار تنی PP (پلی‌پروپیلن) است.
طرح الفین دهلران هم‌اکنون با پیشرفت ۵۰درصدی تکمیل نشده و تا بهره‌برداری از آن باید هزینه نگهداری واحد داده می‌شد، بنابراین مجموعه صندوق‌های بازنشستگی صنعت نفت و شرکت سرمایه‌گذاری اهداف با بررسی‌های لازم تمهیدی اندیشیدند تا ظرفیت خالی پتروشیمی بندرامام برای دریافت خوراک +C۲ با یک خط لوله ۱۸۰ کیلومتری از پتروپالایش دهلران به پتروشیمی بندر امام تأمین شود. این خط لوله با میانگین پیشرفت ماهانه ۱۳درصد که در نوع خود نوعی رکورد به‌شمار می‌رود، در مدت حدود هشت ماه اجرا شد.
فاینانس این پروژه از سوی پتروشیمی بندر امام تأمین شد و پتروپالایش دهلران نیز آن را انجام داد. برای اجرای کل این خط لوله نزدیک ۵۵ میلیون یورو سرمایه‌گذاری شده است که اگر این تدبیر تا بهره‌برداری واحد الفین پتروشیمی دهلران اندیشیده نمی‌شد، باید شاهد سوزاندن گازهای همراه در منطقه و ایجاد آلایندگی می‌بودیم.
تاکنون نزدیک یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون یورو در طرح پتروپالایش دهلران سرمایه‌گذاری شده که شامل طرح پتروپالایش دهلران به همراه ایستگاه‌های تقویت فشار گاز، خطوط لوله خوراک و محصول و خط لوله ۱۸۰ کیلومتری است و درآمد سالانه اجرای این طرح نزدیک به ۷۰۰ تا ۷۶۰ میلیون دلار برآورد می‌شود.
واحد سولفور ریکاوری این شرکت بزرگ‌ترین واحد سولفور ریکاوری کشور است، همچنین پروژه خط لوله ۶۰ کیلومتری انتقال خوراک از ایستگاه تقویت فشار دهلران تا ان‌جی‌ال ۳۱۰۰، یک لوله ۱۶ اینچ است که خوراک ترش ایستگاه دهلران را به مجتمع می‌رساند. این خط لوله، لوله‌هایی با متریالی خاص و بدون درز دارد. برای نخستین بار شرکت لوله‌سازی داخلی این سایز لوله را در داخل کشور ساخت که به‌طور صددرصد اجرا و آزمون شده و هم‌اکنون آماده انتقال خوراک است.
