نیوزیلند اخیرا تصمیم مهمی در زمینه اصلاح سیاستهای انرژی خود اعلام کرد که انتظار میرود بهطور مستقیم به بحران فزاینده انرژی پاسخ دهد. دولت این کشور به رهبری نخستوزیر کریستوفر لوکسون قصد دارد تا پایان سالجاری قانونی را تصویب کند که بهطور کامل ممنوعیت اکتشاف نفت و گاز فراساحلی را لغو میکند. هدف از این ممنوعیت که از سال۲۰۱۸ بهویژه برای مناطق فراساحلی بهجز منطقه غنی از انرژی تاراناکی اعمالشده بود، کاهش وابستگی به منابع انرژی خارجی و حفاظت از محیطزیست است، اما بحران انرژی اخیر نشانداده که این سیاستها نتایج موردانتظار را بههمراه نداشتهاند. رویکرد مبتنی بر سوختهای فسیلی بخشی از یک استراتژی جامعتر است که هدف آن کنترل بحران شدید انرژی و پاسخ به افزایش بیسابقه قیمتهای انرژی است.
در ماههای اخیر، قیمتهای انرژی در نیوزیلند به سطوحی رسیده که یکی از بالاترینها درمیان کشورهای توسعهیافته محسوب میشود. این وضعیت بهویژه در شرایطی که تامین پایدار انرژی برای اقتصاد و رفاه عمومی حیاتی است، چالشی جدی بهشمار میآید. قانون پیشنهادی نهتنها به لغو ممنوعیت اکتشاف نفت و گاز فراساحلی میپردازد، بلکه بهطور همزمان فرآیندهای واردات گاز طبیعی مایع (LNG) را نیز تسهیل میکند. این تغییرات بهمنظور دسترسی آسانتر به منابع انرژی و کاهش فشار بر بازار انرژی انجام میشود، بهویژه کاهش تولید گاز طبیعی که در سال۲۰۲۳ به میزان ۱۲.۵درصد و در سهماهه اول سال۲۰۲۴ بهطور چشمگیری به ۲۷.۸درصد رسیده، موجبشده تا کشور بهطور گستردهای به سوختهای فسیلی دیگر مانند زغالسنگ و گازوئیل روی بیاورد.
لوکسون در یک کنفرانس خبری با تاکید بر فوریت و اهمیت این موضوع گفت: «وضعیت کنونی کمبود انرژی، نهتنها برای نیوزیلند غیرقابلقبول است، بلکه نیاز به اقدام سریع و موثر برای حفظ امنیت انرژی کشور را ضروری میسازد.» وی از احزاب مخالف درخواست کرد تا از این لایحه حمایت کنند و آن را اقدامی حیاتی برای منافع ملی دانست. لوکسون افزود: «اگر واقعا به امنیت انرژی نیوزیلند اهمیت میدهند، باید این تصمیم را بهعنوان یک گام منطقی و معقول درنظر بگیرند.» بحران انرژی فعلی با کاهش قابلتوجه تولید گاز طبیعی تشدید شدهاست. این کاهش بهویژه در شرایطی که منابع تجدیدپذیر مانند انرژیهای آبی، خورشیدی و بادی قادر به جبران کمبود گاز طبیعی نبودهاند، وخیمتر شدهاست. وزیر انرژی نیوزیلند، سیمئون براون، توضیح داد که شرایط فعلی از جمله دریاچههای کم آب، عدمتابش کافی خورشید و نبود باد مناسب، باعثشده که تامین گاز طبیعی برای پاسخ به تقاضا ناکافی باشد.
نقشی اساسی سوختهای فسیلی
این موضوع تاکید میکند که سوختهای فسیلی هنوز نقشی اساسی در تامین نیازهای انرژی کشور ایفا میکنند و بهویژه نفت بهعنوان یک منبع انرژی پایدار و ضروری در کوتاهمدت و میانمدت باقی خواهد ماند. دولت نیوزیلند با این تصمیم بهدنبال ایجاد توازن بین نیاز فوری به منابع انرژی و اهداف بلندمدت خود برای ایجاد یک سیستم انرژی پایدارتر است. علاوهبر لغو ممنوعیت اکتشاف نفت و گاز، دولت درنظر دارد تدابیر دیگری برای تقویت بخش انرژیهای تجدیدپذیر نیز اتخاذ کند. این تدابیر شامل تسهیل فرآیندهای کسب رضایت برای ساخت و نگهداری تاسیسات تولید برق تجدیدپذیر و بهبود زیرساختهای توزیع و انتقال برق است.
دولت همچنین نگاهی به آینده تولید انرژی در نیوزیلند دارد و قصد دارد اولین دور مجوز امکانسنجی برای پروژههای انرژی تجدیدپذیر فراساحلی را در سال۲۰۲۵ آغاز کند. این گام نشاندهنده تعهد بلندمدت دولت به تنوعبخشیدن به سبد انرژی کشور و جذب سرمایهگذاری بینالمللی برای منابع انرژی باد، جزر و مد و دیگر منابع انرژی دریایی است، با این حال لغو ممنوعیت اکتشاف نفت و گاز باعث ایجاد جدلهای بحثبرانگیز در نیوزیلند شدهاست. گروههای زیستمحیطی و برخی جناحهای سیاسی نگرانیهایی در مورد اثرات زیستمحیطی و پایداری بلندمدت وابستگی به سوختهای فسیلی ابراز کردهاند.
دولت با این وجود، تاکیدکرده که تامین امنیت انرژی و ثبات اقتصادی در شرایط کنونی اهمیت بیشتری دارد و باید با اتخاذ تدابیر عملی، چالشهای فوری را مدیریت کرد. علاوهبر لغو ممنوعیت اکتشاف نفت و گاز، دولت در حال بررسی گسترش ذخایر استراتژیک نفت (SPR)، سرمایهگذاری در فناوریهای جدید برای ذخیرهسازی انرژی و تقویت زیرساختها برای ایجاد یک شبکه انرژی انعطافپذیرتر و متنوعتر است. استراتژی کلی دولت بهطور متوازن نیاز به راهحلهای فوری برای بحران انرژی را با اهداف بلندمدت انتقال به یک سیستم انرژی پایدارتر ادغام میکند. در ماههای آینده، تاثیر این اصلاحات بر بازار انرژی، محیطزیست و اقتصاد نیوزیلند بهدقت مورد بررسی قرار خواهد گرفت. لغو ممنوعیت اکتشاف نفت و گاز بهطور چشمگیری حاکیاز تغییر در سیاستهای انرژی کشور است که بهطور واضح نشاندهنده یک مسیر جدید برای آینده انرژی نیوزیلند محسوب میشود.
فوریت رسیدگی به بحران
تلاشهای دولت برای سادهسازی مقررات و جذب سرمایهگذاری نهتنها بر فوریت رسیدگی به بحران کنونی تاکید میکند، بلکه زمینهساز آیندهای امنتر و پایدارتر برای انرژی خواهد بود. این اصلاحات همچنین میتواند بهعنوان الگویی برای کشورهای دیگر در مواجهه با چالشهای مشابه در زمینه تامین انرژی و تعادل بین رشد اقتصادی، حفاظت از محیطزیست و انعطافپذیری انرژی در بازار جهانی انرژی که بهطور فزایندهای نامطمئن است، عمل کند. نیوزیلند تنها کشوری نیست که برای مقابله با بحران انرژی به سوختهای فسیلی رویآورده است. نیوزیلند در تلاش است تا با لغو ممنوعیت اکتشاف نفت و گاز و اقداماتی دیگر، بحران فزاینده انرژی خود را مدیریت کند، اما این کشور تنها نیست. در سراسر جهان، بسیاری از کشورها به سوختهای فسیلی رویآوردهاند یا در حال تعادلسازی بین منابع انرژی تجدیدپذیر و فسیلی بهمنظور مقابله با بحرانهای انرژی خود هستند. برخی از کشورهایی که در مسیر مشابهی با نیوزیلند حرکت میکنند به شرح زیر هستند:
آلمان: در شرایطی که بحران انرژی و خروج از انرژی هستهای فشار زیادی بر آلمان وارد کرده، این کشور مجبور شده تا به منابعی مانند زغالسنگ و گاز طبیعی تکیه کند. گرچه آلمان بهشدت بهدنبال افزایش سهم انرژیهای تجدیدپذیر است، اما سوختهای فسیلی همچنان نقش مهمی در تامین انرژی ایفا میکنند. چین: چین بهعنوان بزرگترین تولیدکننده و مصرفکننده دیاکسیدکربن، همچنان به سرمایهگذاریهای گسترده در حوزه سوختهای فسیلی، از جمله زغالسنگ و گاز طبیعی ادامه میدهد. این کشور با وجود سرمایهگذاریهای عظیم در انرژیهای تجدیدپذیر، هنوز بهطور قابلتوجهی به سوختهای فسیلی وابسته است تا نیازهای انرژی خود را تامین کند.
هند: هند یکی دیگر از کشورهایی است که سوختهای فسیلی، بهویژه زغالسنگ، نقش حیاتی در تامین نیازهای انرژی روبهرشد خود دارند. با وجود تلاشهای گسترده برای افزایش سهم انرژیهای تجدیدپذیر، سوختهای فسیلی به دلیل هزینه پایین و دسترسی آسان هنوز بخش عمدهای از ترکیب انرژی این کشور را تشکیل میدهند.
ژاپن: پس از فاجعه هستهای فوکوشیما در سال۲۰۱۱، سیاستهای انرژی ژاپن به سمت افزایش وابستگی به سوختهای فسیلی مانند گاز طبیعی و زغالسنگ تغییر کردهاست. هرچند ژاپن در تلاش برای احیای انرژی هستهای و افزایش استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر است، سوختهای فسیلی همچنان نقش کلیدی در تامین انرژی این کشور دارند.
آفریقایجنوبی: آفریقایجنوبی بهشدت به زغالسنگ برای تولید برق وابسته است، چراکه این کشور دارای ذخایر بزرگ داخلی زغالسنگ است. این کشور با مشکلاتی در تامین انرژی مواجه است و در تلاش است تا با سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر و بهبود زیرساختهای انرژی خود، به توازن در ترکیب انرژی خود دستیابد.
برزیل: برزیل به دلیل خشکسالیهای مداوم که بر سیستم برقآبی تاثیر گذاشته، با بحرانهای انرژی مواجه شدهاست. هرچند برزیل در زمینه بیودیزل پیشرو است و سهم قابلتوجهی از انرژیهای تجدیدپذیر در سبد انرژی خود دارد، اما سوختهای فسیلی مانند نفت و گاز طبیعی همچنان نقش مهمی در تامین نیازهای انرژی این کشور دارند.
این مثالها نشان میدهند درحالیکه بسیاری از کشورها بهدنبال سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر و کاهش وابستگی به نفت و گاز هستند، سوختهای فسیلی همچنان نقش حیاتی در تامین انرژی جهانی ایفاکرده و خواهند کرد، بهویژه در دوران بحران یا گذار انرژی. تعادل میان سوختهای فسیلی و انرژیهای تجدیدپذیر موضوع پیچیدهای است که بسته به شرایط خاص هر کشور و نیازهای انرژی آن متفاوت است.