قراردادهای منعطف رقبایی نظیر آمریکا و امارات، انعقاد قراردادهای جدید فروش گاز طبیعی مایع (الانجی) را برای قطر دشوار کرده است.
به گزارش اوپکس به نقل از ایسنا، قطر زمانی بزرگترین تامین کننده الانجی برای ژاپن و کره جنوبی بود اما خریداران اکنون الانجی آمریکا، امارات عربی متحده و عمان را ترجیح میدهند. این تامینکنندگان همگی قراردادهای کوتاه مدتتری را پیشنهاد میکنند و برخلاف قطر، مقصد نهایی محمولهها را محدود نمیکنند.
این امر به خریداران اجازه میدهد چنانچه در آینده دیگری نیازی به این محمولهها نداشتند، آنها را به خریدار دیگری بفروشند.
به گفته منابع آگاه، مذاکرات میان خریداران ژاپنی و کره ای با قطر بر سر اصرار قطر درباره بند «مقصد»، به بنبست رسیده است.
یک منبع بازرگانی ارشد گفت: قطریها تلاش میکنند در نحوه فروش الانجی خود، کنترل زیادی را بر بازار حفظ کنند اما ادنوک امارات و عمان، از اینکه فقط قیمت فروش خوبی داشته باشند، راضی هستند. ادنوک از وضعیت فعلی که خریداران خواهان متنوع سازی تامینکننده هستند، سود برده است.
اگر شرکت دولتی «قطر انرژی»، توافقنامههای جدید با ژاپن و کره جنوبی (دومین و سومین واردکننده بزرگ الانجی در جهان) امضا نکند، نقش قطر تضعیف خواهد شد. این کشور در سال ۲۰۲۳، جایگاه خود به عنوان بزرگترین عرضه کننده الانجی در جهان را به آمریکا واگذار کرد. قرارداد قطر برای عرضه ۴.۹۲ میلیون تن در سال الانجی به شرکت «گاز کره»، امسال منقضی میشود. یک قرارداد دیگر برای عرضه ۲.۱ میلیون تن الانجی در سال ۲۰۲۶ منقضی خواهد شد.
تقاضای ژاپن برای الانجی به دلیل راه اندازی دوباره نیروگاههای هستهای، انرژی تجدیدپذیر بیشتر و کندی رشد اقتصادی، کاهش یافته است. طبق آمار گمرکی، واردات این کشور از ۸۳ میلیون تن در سال ۲۰۱۸، به ۶۶ میلیون تن در سال ۲۰۲۳ کاهش یافت.
سهم بازار قطر در ژاپن از ۱۲ درصد در سال ۲۰۱۸، به چهار درصد در سال ۲۰۲۳ کاهش یافت. در این بین، سهم آمریکا در ژاپن طی همین مدت، از سه درصد، به هشت درصد افزایش یافت.
طبق آمار شرکت مشاوره «انرژی اسپکتس»، سهم قطر از بازار کره جنوبی، از ۳۲ درصد در سال ۲۰۱۸، به ۱۹ درصد در سال ۲۰۲۳ کاهش یافت. همزمان، سهم استرالیا از ۱۹ درصد به ۲۴ درصد و سهم مالزی، از هشت درصد، به ۱۳ درصد افزایش یافت.
مذاکرات دشوار
با عرضه جدید از پروژههای توسعهای که تولید کلی «قطر انرژی» را به میزان ۸۵ درصد افزایش خواهد داد، این شرکت سرگرم کار برای امضای قراردادهای فروش به خریداران اروپایی و آسیایی است.
سعد الکعبی، مدیرعامل «قطر انرژی» گفت: وی آینده روشنی برای الانجی به مدت دستکم ۵۰ سال به خصوص در آسیا میبیند.
«قطر انرژی» در فاصله سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳، با یک سری قرارداد ۲۷ ساله برای فروش الانجی به خریداران چینی از تولید جدید میدان «نورث فیلد»، موافقت کرد.
تایوان و کویت هم از زمان اعلام جدیدترین پروژه توسعه خود، خواستار خرید الانجی بیشتری شده اند. تحلیلگران برآورد میکنند که حدود ۴۸ درصد از الانجی قطر از میدان «نورت فیلد» و پروژه این شرکت در آمریکا، قرارداد فروشی ندارد. در این بین، ادنوک و عمان، قراردادهای بلندمدت با خریداران از ژاپن، چین و هند منعقد کرده اند.
یک عامل بازدارنده برای ژاپن، این اصرار «قطر انرژی» بوده که خریداران، قراردادهایی برای خرید سالانه دستکم یک میلیون تن الانجی به مدت ۱۰ تا ۱۵ سال امضا کنند.
چنین قراردادهایی با دورنمای بلندمدت نامعلوم الانجی در ژاپن، مغایرت دارد زیرا این کشور نیروگاههای هستهای را راه اندازی کرده و تولید انرژی تجدیدپذیر را افزایش داده و این امر، متعهد شدن برای خرید بلندمدت الانجی را برای خریداران ژاپنی دشوار کرده است.
به گفته منابع بازرگانی، قطر در مذاکرات کمی انعطاف به خرج داده و محمولههای کوچکتر را با شرایط منعطفتر و قیمت پایینتر پیشنهاد کرده که اجرای این قراردادها، در سال ۲۰۲۸ آغاز میشود و حدود ۱۳ درصد قیمت یک بشکه نفت به ازای هر واحد mmBtu هستند.
شرکت ژاپنی JERA قرارداد خرید ۵.۵ میلیون تن در سال الانجی را که در سال ۲۰۲۱ به پایان رسید، با قطر تمدید نکرد. یومیکو یائو، مدیرکل الانجی «توکیو گاز» گفت: شرکت «توکیو گاز» که تامین کننده گاز بزرگترین شهر ژاپن است در صورت مناسب بودن شرایط اقتصادی، انعطاف پذیری و زمان قرارداد، ممکن است از قطر، الانجی خریداری کند.
در کره جنوبی، قرارداد ۴.۹۲ میلیون تن در سال قطر با شرکت «گاز کره»، امسال منقضی میشود و قرارداد سالانه دیگری به میزان ۲.۱ میلیون تن در سال ۲۰۲۶ به اتمام خواهد رسید.
سماجت قطر در برابر تغییر
قطر برای فراهم کردن درآمدهای ثابت، قراردادهای بلندمدت حداکثر ۲۷ ساله را ترجیح میدهد. فروشندگان آمریکایی، ادنوک و عمان معمولا الانجی را بر مبنای تحویل در کشتی عرضه میکنند که به خریداران اجازه میدهد محمولهها را در صورت صلاحدید به خریدار دیگری بفروشند. این قراردادها معمولا بر اساس قیمت گاز طبیعی آمریکا در هاب هنری است که معمولا ارزانتر از قراردادهایی است که قیمت آنها با قیمت نفت مرتبط است.
رقابت میان قطر و آمریکا پس از تصمیم اروپا برای پایان دادن به واردات گاز روسیه از طریق خط لوله در واکنش به جنگ در اوکراین، تشدید شد. صادرکنندگان بیشتر خلا به وجود آمده را پر کردند و با سبقت از قطر، به بزرگترین صادرکننده الانجی در سال ۲۰۲۳ تبدیل شدند.
بر اساس گزارش رویترز، به گفته آن سوفی کوربو، محقق مرکز سیاست انرژی جهانی دانشگاه کلمبیا، در نبود بسیاری از خریداران معتبری که قراردادهای بزرگ و بلندمدت با شرایط مورد نظر قطر امضا کنند، یک گزینه برای قطر انرژی میتواند فروش الانجی بیشتر در بازار محمولههای تک باشد.