گـــزارش اخیــر اداره اطـلاعات انـرژی ایالاتمتحده (EIA) درباره تولید گاز شیل این کشور در سال۲۰۲۴ حاکی از یک تغییر نگرانکننده در این صنعت است. برای اولینبار در ۲۰ سالگذشته، تولید گاز شیل کاهش یافتهاست. این گزارش حاکی از آن است که تولید گاز شیل در ۹ماه ابتدایی سال۲۰۲۴ بهطور متوسط به ۸۱میلیارد فوتمکعب در روز (Bcf/d) رسیده که یکدرصد کمتر از سالگذشته است.
بهگــــزارش تــــارنــمای Oilandgas۳۶۰، درحالیکه تولید دیگر انواع گاز طبیعی در این مدت افزایش یافته، تولید کل گاز طبیعی خشک ایالاتمتحده نسبت به سالگذشته ثابت مانده و به ۱۰۳ Bcf/d رسیدهاست. این کاهش عمدتا ناشی از کاهش فعالیتها در مناطق گازخیز از جمله هاینسویل و اوتیکا است، درحالیکه منطقه پرمیان افزایش ۱۰درصدی تولید را تجربه کردهاست.
این تغییرات بهوضوح تاثیر قیمتهای جهانی گاز بر روی تصمیمات تولیدکنندگان و سرمایهگذاران را نشان میدهد. علاوهبر این، کاهش قیمت گاز طبیعی، بهویژه در مقایسه با اوج خود در ماه اوت ۲۰۲۲، چالشهای اقتصادی قابلتوجهی برای تولیدکنندگان ایجادکردهاست.
در حالحاضر، قیمت گاز طبیعی بهطور میانگین به ۱.۹۹دلار به ازای هرمیلیون واحد حرارتی بریتانیایی (MMBtu) رسیدهاست.
این کاهش قیمت منجر به تعطیلی چاههای غیرسودآور و کاهش تعداد دستگاههای حفاری شدهاست. کاهش تولید گاز شیل ایالاتمتحده میتواند تاثیرات عمیقی بر بازار جهانی انرژی داشتهباشد.
کشورهای وابسته به واردات گاز طبیعی از ایالاتمتحده ممکن است با چالشهای جدیدی مواجه شوند، همچنین این روند نزولی میتواند به افزایش قیمتها در بازار جهانی منجر شود. در کل، گزارش EIA به روشنی نشان میدهد که تولید گاز شیل ایالاتمتحده در وضعیت پیچیده و در حال تغییری قرار دارد که نیازمند تغییرات استراتژیک در تولید و سرمایهگذاری برای بازگشت به اوج خود است.
مقایسه انواع گاز
۱- گاز طبیعی خشک
این نوع گاز عمدتا از متان (CH۴) تشکیل شده و در صنایع مختلف، از جمله گرمایش، تولید برق و بهعنوان سوخت وسایل نقلیه، مورداستفاده قرار میگیرد.
گاز طبیعی خشک معمولا نیاز به پردازش کمتری دارد و بهراحتی میتواند به شبکههای گاز منتقل شود. یکی از مزایای گاز طبیعی خشک، انتشار کمتر گازهای گلخانهای نسبت به سوختهای فسیلی دیگر است که آن را به گزینهای جذاب برای آینده انرژی تبدیل میکند.
۲- گاز طبیعی غیرخشک
گاز طبیعی غیرخشک شامل هیدروکربنهای سنگینتری مانند اتان، پروپان و بوتان است.
این نوع گاز نیاز به پردازش بیشتری دارد تا از ناخالصیها و مایعات جدا شود. بهدلیل وجود این هیدروکربنها، گاز طبیعی غیرخشک معمولا در صنایع پتروشیمی و تولید سوختهای مایع استفاده میشود.
این نوع گاز در مقایسه با گاز طبیعی خشک، بیشتر تحتتاثیر نوسانات قیمت جهانی هیدروکربنها قرار میگیرد.
۳- گاز شیل
گاز شیل نوعی گاز طبیعی است که در لایههای شیل موجود است و به دلیل توسعه فناوریهای استخراج مانند هیدرولیک شکافزنی، به یکی از منابع اصلی گاز طبیعی در ایالاتمتحده تبدیل شدهاست.
این نوع گاز میتواند بهصورت خشک یا غیرخشک باشد. در حالحاضر، ۷۹درصد از کل تولید گاز طبیعی خشک ایالاتمتحده از گاز شیل تامین میشود. کاهش تولید گاز شیل در سال۲۰۲۴، بهویژه در مناطق هاینسویل و اوتیکا، میتواند بر عرضه کلی گاز طبیعی خشک تاثیر بگذارد.
کاهش تولید و دلایل آن
از ابتدای سال۲۰۲۴ تا سپتامبر، تولید گاز شیل در ایالاتمتحده کاهش یکدرصدی نسبت به مدت مشابه سالگذشته داشتهاست، درحالیکه این رقم نشاندهنده ثباتنسبی تولید گاز طبیعی خشک است، سایر منابع گاز طبیعی در این مدت بهطور میانگین ۶ درصد افزایش تولید داشتهاند. این نوسانات نمایانگر وجود چالشهای جدی در بازار انرژی و عدمتوازن در تامین و تقاضا است و نشان میدهد بازار بهشدت تحتتاثیر عوامل بیرونی و داخلی قرار دارد. علاوهبر این، بررسیهای انجامشده نشان میدهد که قیمت گاز طبیعی هنریهاب که یکی از معیارهای مهم قیمتگذاری است، به میزان قابلتوجهی در حال کاهش است. این کاهش قیمت فشار بیشتری بر تولیدکنندگان وارد کرده و بسیاری از آنها را به تعطیلی چاههای غیرسودآور و کاهش فعالیتهای حفاری واداشتهاست.
این عوامل در کنار هم میتواند به تنشهای بیشتری در بازار منجر شود و بر تولید و عرضه گاز در سطح جهانی تاثیر بگذارد.
چالشهای اقتصادی
به گفته کارشناسان، قیمت گاز طبیعی هنریهاب که از اوج خود در ماه اوت ۲۰۲۲ به میزان ۷۹درصد کاهشیافته، شرایط را برای تولیدکنندگان در مناطق با هزینههای بالاتر مانند هاینسویل دشوارتر کردهاست. در حالحاضر، قیمت گاز طبیعی بهطور متوسط به ۱.۹۹دلار به ازای هرمیلیون واحد حرارتی بریتانیایی (MMBtu) رسیده که نسبت به میانگین ۲.۶۲دلار در سال۲۰۲۳ و ۶.۸۹دلار در سال۲۰۲۲، بهشدت افت داشتهاست.
این کاهش قیمت نهتنها بر روی سودآوری تولیدکنندگان تاثیر گذاشته، بلکه باعث شدهاست تا آنها تصمیم به تعطیلکردن چاههای غیرسودآور و کاهش دستگاههای حفاری خود بگیرند.
طبق دادههای شرکت بیکر هیوز، تعداد دستگاههای حفاری فعال در هاینسویل از ۳۳دستگاه در سپتامبر ۲۰۲۴، ۵۳درصد کمتر از اوایل سال۲۰۲۳ است. بهعبارت دیگر، تولیدکنندگان بهشدت به نوسانات قیمتها واکنش نشان میدهند و ممکن است در آیندهای نزدیک تولیدات خود را بیشتر کاهش دهند.
بازار جهانی گاز
کاهش تولید گاز شیل ایالاتمتحده میتواند تاثیرات گستردهای بر بازار جهانی انرژی داشتهباشد، به ویژه کشورهای وابسته به واردات گاز طبیعی از ایالاتمتحده ممکن است با چالشهای جدیدی مواجه شوند. تولیدکنندگان در این زمینه با توجه به اوضاع سیاسی و اقتصادی جهانی، بهویژه تنشهای ژئوپلیتیک و مشکلات مربوط به زنجیره تامین، در وضعیت دشواری قرار دارند. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که این کاهش تولید میتواند به افزایش قیمتها در بازار جهانی منجر شود و نوساناتی را در عرضه و تقاضای گاز طبیعی ایجاد کند. بهعنوان مثال، اگر تولیدکنندگان قادر به بازگشت به سطح تولید قبلی نباشند، ممکن است کشورها مجبور شوند به سمت منابع گاز طبیعی دیگر سوق پیدا کنند که خود میتواند هزینههای بالاتری را بههمراه داشتهباشد.
برخی از کارشناسان اقتصادی پیشبیني میکنند که این روند نزولی ممکن است در سالهای آینده ادامه یابد، مگر اینکه تغییرات اساسی در استراتژیهای تولید و سرمایهگذاری در این صنعت ایجاد شود. EIA در آخرین پیشبینیهای خود اعلامکرده که تولید کل گاز طبیعی خشک ایالاتمتحده ممکن است کمی کاهش یابد و به ۱۰۳.۵ Bcf/d برسد.
این پیشبینی بیانگر آن است که چالشهای موجود در این صنعت بهطور جدی میتواند بر روی توسعه و رشد آینده آن تاثیر بگذارد. بهطور کلی، این تحولات نهتنها بر روی بازار انرژی تاثیرگذار خواهد بود، بلکه میتواند تاثیرات گستردهتری بر اقتصاد ایالاتمتحده و همچنین بازار جهانی انرژی داشتهباشد.
با توجه به وابستگی بالای بسیاری از کشورهای دنیا به واردات گاز طبیعی از ایالاتمتحده، کاهش تولید میتواند به افزایش قیمتها و نوسانات در بازار جهانی منجر شود. با کاهش تولید گاز شیل ایالاتمتحده، این سوال مطرح میشود که آیا این صنعت قادر به بازگشت به اوج خود خواهد بود یا خیر. در دنیای پیچیده و در حال تغییر انرژی، تنها زمان پاسخ این سوال را خواهد داد.
در این راستا، تولیدکنندگان باید با توجه به شرایط اقتصادی و تغییرات جهانی، رویکردهای جدیدی را برای حفظ و افزایش تولید گاز طبیعی اتخاذ کنند.