شرکت نفت و گاز چند ملیتی شل درنظر دارد از فعالیت‌های نفتی در حوزه پایین‌‌‌‌‌دست خود در آفریقایجنوبی خارج شود. این تصمیم شل، توجه تجار بزرگ نفت و شماری از شرکت‌های ملی نفت را به خود جلب کرده‌است. آرامکوی عربستان‌سعودی، ادناک و ترافیگورا از بازیگران اصلی در رقابت برای خرید و تصاحب پمپ‌‌‌‌‌بنزین‌‌‌‌‌های شل و سایر دارایی‌های پایین‌دستی این شرکت نفتی، در این منطقه هستند. به نوشته اویلپرایس، این واگذاری بخشی از راهبرد به ترازرسانی مجدد پرتفوی جهانی شل به‌حساب آمده و در شرایطی اجرایی می‌شود که معامله‌گران و شرکت‌های ملی نفت به‌دنبال گسترش حضور خود در بازار آفریقا هستند.
غول‌های تجارت سوخت‌های فسیلی و شرکت‌های ملی نفت برخی از بزرگ‌‌‌‌‌ترین تولیدکنندگان نفت در خاورمیانه، به‌دنبال راهبرد گسترش دسترسی خود به دارایی‌های پایین‌دستی
حوزه نفت و در حال رقابت برای خرید ایستگاه‌‌‌‌‌های خدمات شل در آفریقایجنوبی هستند.
در همین رابطه، منابع آگاه به بلومبرگ گفتند که بزرگ‌‌‌‌‌ترین شرکت نفتی و صادرکننده تراز اول نفت جهان یعنی آرامکوی‌عربستان، شرکت ملی نفت ابوظبی، OQ Trading عمان و غول تجارت بین‌المللی تحت‌عنوان ترافیگورا، علاقه‌‌‌‌‌مند به خرید پمپ‌‌‌‌‌بنزین‌‌‌‌‌های متعلق به شرکت شل واقع در آفریقایجنوبی هستند.
به گفته منابع بلومبرگ، صندوق مرکزی انرژی آفریقایجنوبی که مالک شرکت دولتی نفت و گاز PetroSA و همچنین ساسول است، در رقابت برای تصاحب ایستگاه‌‌‌‌‌های خدمات شل، به ترافیگورا و برخی شرکت‌های ملی نفت در منطقه خاورمیانه پیوسته است.
لازم به ذکر است، شل در اوایل سال‌جاری اعلام کرد؛ درنظر دارد گوشه‌‌‌‌‌ای از عملیات پایین‌دستی شرکت را در حوزه آفریقایجنوبی واگذار کند.
اولویت برای بالادست نفت
شل دارای اکثریت سهام در Shell Downstream است که با توافق ادغام بین شل آفریقایجنوبی و شرکت سرمایه‌گذاری Thebe در یک دهه‌پیش شکل‌گرفت.
شل حفظ دارایی‌های بالادستی خود را در دستور کار داشته تا جایی‌که قصد دارد چاه‌‌‌‌‌های آب فوق‌‌‌‌‌عمیق در سواحل آفریقایجنوبی حفر کند.
در این مسیر، شل به‌دنبال گسترش دامنه اکتشافات اخیر خود از سواحل نامیبیا تا سواحل‌‌‌‌‌غربی آفریقایجنوبی است. لازم به ذکر است، شرکت سوپرمیجر مستقر در بریتانیا نیز‌درصدد تغییر شکل سبد جهانی پایین‌دستی خود بوده و دارایی‌های واقع در آفریقایجنوبی خود را به معرض فروش گذاشته‌است.
ترافیگورا نیز در حال‌حاضر با واحد پوما‌‌‌‌‌انرژی در آفریقا همکاری دارد. از سویی دیگر، انگن مالک گسترده‌‌‌‌‌ترین شبکه جایگاه‌های بنزین در آفریقایجنوبی، سال‌گذشته به Vivo Energy، یکی از شرکت‌های تابعه بزرگ‌‌‌‌‌ترین تاجر نفت مستقل جهان یعنی Vitol Group، فروخته شد. ترافیگورا و ساسول نیز برای خرید انگن در رقابت بودند، اما در نهایت ویتول برنده معامله شد.
واگذاری پایین‌دستی نفت
ترافیگورا، ویتول و دیگر تاجران بزرگ مستقل، پالایشگاه‌ها و دارایی‌های شبکه توزیع و خرده‌‌‌‌‌فروشی را خریداری کرده‌اند. دلیل این امر آن است که بزرگ‌‌‌‌‌ترین تولیدکنندگان نفت و گاز بین‌المللی در حال واگذاری پایین‌‌‌‌‌دست، در مسیر تطبیق مجدد پرتفوی استراتژیک خود در بازار بین‌المللی انرژی هستند. به این‌ترتیب، معامله‌گران به پالایشگاه‌هایی دسترسی مستقیم پیدا می‌کنند که می‌توانند بخشی از موجودی نفت‌‌‌‌‌خام خود را به آن ارسال و از این مسیر، به بازیگران بزرگ‌‌‌‌‌تری در معاملات نفت‌‌‌‌‌خام و بازارهای آتی انرژی تبدیل شوند تا با این روش، از مواجهه با مخاطرات موجود در تجارت مستقیم نفت‌‌‌‌‌خام اجتناب کنند.
علاقه به پالایشگاه‌ها
در ماه‌های اخیر، بزرگ‌‌‌‌‌ترین شرکت‌های مستقل تجارت نفت، چندین پالایشگاه را از غول‌های نفتی در سراسر جهان از طریق تشکیل کنسرسیوم با شرکت‌های دیگر خریداری کرده‌اند. به‌عنوان نمونه، گروه ویتول سال‌گذشته پس از توافق با اعضای خانواده موراتی، قراردادی را برای خرید ۳۵درصد از پالایشگاه ساراس در ایتالیا امضا کرد. ترافیگورا در آوریل اعلام کرد؛ Rhone Energies با تشکیل کنسرسیومی با Entara LLC، برای خرید پالایشگاه Fos-sur-Mer و پایانه‌‌‌‌‌های Toulouse و Villette de Vienne از واحد محلی Esso متعلق به ExxonMobil، وارد مذاکرات انحصاری شده‌است.
گلنکور همچنین در فهرست بزرگ‌‌‌‌‌ترین معامله‌گران نفتی قرارگرفت که پالایشگاه‌ها را از غول‌های نفتی خریداری می‌کنند.
در ماه مه، شل به توافقی مبنی‌بر فروش دارایی‌های پالایشی و شیمیایی خود در سنگاپور به CAPGC Pte Ltd. دست‌یافت؛ یک شرکت سرمایه‌گذاری مشترک بین Chandra Asri Capital Pte. Ltd و Glencore Asian Holdings Pte. Ltd.
به گفته موسسه مشاوره الیور‌‌‌‌‌وایمن، صنعت تجارت کالا در حال‌حاضر ابزاری برای سرمایه‌گذاری مجدد استراتژیک در معاملات بلندمدت و تصمیمات استراتژیک در اختیار دارد.
اولیوروایمن در گزارشی در اوایل سال‌جاری اعلام کرد: یکی از اقدامات برنده در زمینه جذب سرمایه‌گذاری می‌تواند سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی موجود حوزه پایین‌دستی باشد.
این امر، به معامله‌گران فعال بازار اختیارات و نفوذ بیشتری بر کالاهایی که معامله می‌کنند، می‌دهد. شرکت‌های ملی نفت تولیدکنندگان بزرگ در منطقه خاورمیانه به‌دنبال خرید دارایی‌های پایین‌دستی بیشتری در خارج از کشور هستند تا نفت‌‌‌‌‌خام را برای پالایشگاه‌ها تامین کنند و فرآورده‌های نفتی پالایش‌شده خود را با اطمینان در ایستگاه‌‌‌‌‌های خدمات تحت‌کنترل خود، به‌فروش برسانند.
در همین ارتباط، یکی از مدیران ارشد نفتی در مصاحبه‌‌‌‌‌ای به رویترز گفت: برای مثال، آرامکوی عربستان همچنان به‌دنبال فرصت‌های خرید در حوزه پایین‌‌‌‌‌دست نفت و LNG است.
در ماه‌های اخیر، آرامکو چندین قرارداد تجارت در زمینه پالایش و پتروشیمی در چین و همچنین در زمینه LNG در ایالات‌‌‌‌‌متحده و استرالیا منعقد کرده‌است.
در اوایل سال‌جاری میلادی، ADNOC بخشی از سهام فاز۱ پروژه صادرات LNG ریوگراند در تگزاس را خریداری کرد. در همین راستا، شرکت ملی نفت ابوظبی نیز اولین سرمایه‌گذاری استراتژیک خود را در صنعت نفت ایالات‌‌‌‌‌متحده اعلام کرد.