سهم 3میلیاردی ایران از بازار عربستان
گروه بازرگانی- با بهبود روابط دیپلماتیک بین ایران و عربستان، نشانه‌هایی از احیای مبادلات تجاری بین دوکشور مشاهده می‌شود. این در حالی است که در سال‌های گذشته، تجارت میان تهران و ریاض به‌شدت کاهش یافته بود اما با آغاز مذاکرات و توافقات جدید، این روند در حال تغییر است.
فرشید فرزانگان، عضو هیات‌نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در واکنش به انتشار خبر تمایل عربستان به تقویت روابط خود با ایران اظهار کرد: پس از توافق اسفند1401دو کشور برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک گام‌های موثری در جهت تقویت همکاری‌های اقتصادی برداشته‌اند، به عنوان مثال در چندماه نخست پس از این توافق، ایران حدود 14میلیون دلار فولاد به عربستان صادر کرد در همین حال عربستان سعودی در تلاش است روابط خود را با هر دو کشور ایران و آمریکا به صورت همزمان تقویت کند، این سیاست سعودی‌ها نشان‌دهنده تمایل ریاض به حفظ توازن در روابط بین‌المللی و بهره‌مندی از مزایای همکاری با هر دو کشور است.
وی افزود: فرش و زعفران اقلام مهمی در صادرات کالا از ایران به عربستان به‌شمار می‌آیند با این حال تجارت دو کشور می‌تواند شامل اقلام گوناگونی باشد، میوه و صیفی‌جات تازه، صنایع غذایی تبدیلی، محصولات صنعت ساختمانی، فولاد و میوه‌های خشک شماری از این اقلام هستند، همچنین برای برقراری توازن تجاری، واردات کالا از عربستان به ایران نیز موضوعی قابل‌توجه است.
فرزانگان در ادامه به امکان صدور خدمات فنی و مهندسی از ایران به عربستان اشاره کرد و توضیح داد: با توجه به نیازهای توسعه‌ای عربستان و توانمندی‌های فنی و مهندسی ایران این همکاری می‌تواند به نفع هر دو کشور باشد.
وی تصریح کرد: توسعه روابط تجاری با عربستان می‌تواند جهشی مهم در اقتصاد ایران ایجاد کند، این کشور از ظرفیت تجاری حدود 300میلیارد دلاری برخوردار است و پیش‌بینی می‌شود ایران بتواند در سال‌های آینده دست‌کم 2 تا 3میلیارد دلار از این ظرفیت را به خود اختصاص دهد. فریال مستوفی، عضو دیگر هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران نیز در پاسخ به پرسشی درباره تاثیر تقویت همکاری‌های تجاری دو کشور ایران و عربستان بر توسعه معادن و صنایع معدنی ایران گفت: در صورتی که دو کشور در این زمینه وارد همکاری شوند به یک معامله برد برد دست زده‌اند.
به‌جای حرفهای بزرگ، پروژه قابل اجرا تعریف شود
در همین راستا علی آقامحمدی، رییس گروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری در این‌باره به ایلنا گفت: به باور من ظرفیت همکاری ایران و عربستان بسیار بالاست با این حال در این امر نمی‌شود حکم کلی داد و هر زمینه‌ای را که در آن جای توسعه روابط وجود دارد باید مطالعه و در ادامه بر سر آن مذاکره کرد، از نفت و گاز و پتروشیمی تا محصولات صنایع گوناگون و صنایع دانش‌بنیان و انرژی‌های نو می‌توان با سعودی‌ها مذاکرات مستمر داشت. عادت شده که حرفهای بزرگ زده شود اما اگر حجم کار کوچک شود و به اندازه‌ای باشد که قابلیت اجرا داشته باشد اعتماد لازم بین طرفین ایجاد می‌شود و همکاری‌ها توسعه می‌یابد.
وی افزود: در عربستان، ترکیه، پاکستان، امارات و عمان ظرفیت مطلوبی برای تحقیقات مشترک با ایران وجود دارد و در واقع یک اقتصاد 400میلیونی حتما دستاوردهای بیشتری از یک اقتصاد 80میلیونی برای ما دارد. آقامحمدی یادآور شد: تورهای حج و عمره نمونه بارزی از همکاری ایران و عربستان است. این همکاری می‌تواند از گردشگری دینی به سایر زمینه‌ها هم سرایت پیدا کند. پیش از این بلومبرگ گزارش داده بود، محمد بن سلمان عربستان سعودی در آستانه بازگشت دونالد ترامپ، رییس‌جمهور منتخب آمریکا به کاخ سفید به‌دنبال تقویت روابط با ایران و همچنین واشنگتن است. این رسانه آمریکایی به نقل از منابعی که خواستند نامشان فاش نشود، نوشت که ولیعهد سعودی در هفته‌های اخیرا به مقام‌های ایران پیشنهاد داده است که روابط تجاری دو کشور افزایش پیدا کند. بلومبرگ به نقل از منابعی که از پیشنهاد عربستان اطلاع یافته‌اند، گزارش داد که هدف بن سلمان از این اقدام کاهش تنش‌ها با غرب و کاهش حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی نیابتی است. این گزارش افزود، مشخص نیست که ولیعهد سعودی چه پیشنهادی به ایرانی‌ها ارائه کرده است اما یک منبع آگاه اظهار کرد، این پیشنهاد بر محصولاتی در بخش‌های غذایی و دارویی که تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه ایران را نقض نخواهد کرد، متمرکز است.
یک منبع آگاه گفت، توافق در این زمینه می‌تواند شامل شرکت‌های بخش خصوصی عربستان و انجام تراکنش‌های مالی از طریق یک کشور ثالث مانند عراق باشد. این پیشنهاد برمبنای اقدامات میانجیگرانه چین در مارس 2023 برای بهبود روابط میان عربستان و ایران است.
همکاری ایران و عربستان برای بیابان‌زدایی
در عین حال، وزیر جهاد کشاورزی به عربستان سفر کرده است. در دیدار وزیر جهاد کشاورزی با همتای عربستانی بر گسترش همکاری کشورهای منطقه غرب آسیا و حوزه خلیج‌فارس برای مقابله با چالش بیابان‌زایی تاکید شد. غلامرضا نوری، وزیر جهاد کشاورزی که برای شرکت در کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی ملل متحد به ریاض سفر کرده است، با همتای عربستانی خود دیدار کرد.
وی اظهار امیدواری کرد؛ با همکاری و هماهنگی کشورهای منطقه غرب آسیا و حوزه خلیج‌فارس در یک برنامه هدفمند، برای مقابله با چالش بیابان‌زایی در این منطقه، اقدامات اثربخش انجام شود. نوری در این دیدار از برگزاری نشست کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی ملل متحد (COP16) در ریاض تشکر کرد.
رایزنی وزرای کشاورزی ایران و عراق در ریاض
در دیدار وزرای کشاورزی ایران و عراق بر گسترش همکاری‌ها برای مقابله با بیابان‌زایی تاکید شد. غلامرضا نوری، در حاشیه اجلاس کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی ملل متحد (COP16) با عباس جبرالعلیاوی، همتای عراقی خود دیدار و درباره همکاری‌های مشترک برای مقابله با بیابان‌زایی گفت‌وگو کرد.
گفتنی است؛ نشست کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی ملل متحد (COP16) با دستور کار مبارزه با بیابان‌زایی، تسریع اقدامات در زمین و تاب‌آوری خشکسالی از طریق یک رویکرد مردم‌محور روز دوشنبه در ریاض پایتخت عربستان آغاز به کار کرد.