با ادامه کشمکشها بر سر اتخاذ سیاست کلان انرژی در دوره جدید ریاستجمهوری ایالاتمتحده، قیمت بنزین و نفت در این کشور روند کاهشی درپیش گرفتهاست. قیمت جهانی نفت در هنگام مبارزات انتخاباتی آمریکا به پایینترین سطح خود در نزدیک به سه سالگذشته سقوط کرد که شاهدی بود بر ادعای مناظرهای دونالدترامپ، مبنیبر اینکه اگر او رئیسجمهور میبود، سود تولید نفتخام آمریکا میتوانست بسیار بالاتر از مقادیر فعلی باشد. دلایلی نظیر رکوردشکنی تولید نفتخام در ایالاتمتحده و ابهام در مورد میزان واقعی تقاضا در سراسر جهان، از عوامل موثر بر شیب نزولی قیمت جهانی نفت بهحساب میآیند.
آژانس بینالمللی انرژی بهتازگی پیشبینی خود برای تقاضای نفت در ماههای پایانی سالرا کاهش داد که عمدتا حول محور مصرف چین و پیشبینی افق تقاضا در این کشور پایهریزی شدهاست. به گزارش تارنمای پولتیکو، اخیرا قیمت بنزین در آمریکا افت داشتهاست. ماه گذشته بود که باشگاه خودروی AAA، یک سازمان غیرانتفاعی در ایالاتمتحده که خدمات مختلفی را به اعضای خود ارائه میدهد، اعلام کرد؛ میانگین قیمت کشوری یک گالن بنزین خودروی متعارف بنزینسوز به حدود ۳ دلار و۲۴سنت رسیدهاست. این رقم تقریبا ۶۰سنت کمتر از متوسط قیمت این فرآورده در عرض یک سالگذشته است، اما آیا اگر ترامپ بهجای بایدن رئیسجمهور بود، قیمت نفت در این کشور پایینتر میآمد؟ دلایل افت کنونی قیمت نفت چیست و پس از این بازار این فرآورده به کدام سمت میرود؟
این موضوع برای دو جناح حاکم بر سیاست ایالاتمتحده چه معنا و مفهومی دارد؟ در این میان موضوعاتی مرتبط با نفت وجود دارد که باید همزمان با آغاز دوره تصدی ریاستجمهوری ترامپ، شاهد چگونگی برخورد دولت جدید با آنها باشیم. به گفته اداره اطلاعات انرژی آمریکا، این کشور با تولید بیش از ۱۳میلیون بشکه نفتخام در روز طی سالجاری میلادی، فراتر از هر کشور دیگری در تاریخ این صنعت، رکورد تولید جهانی نفت را شکسته است. در همین ارتباط، ژاکروسو مدیر بخش نفت و گاز شرکت تحلیلگر موسسه ClearView Energy Partners، گفت؛ این سطح از تولید در سطح ملی باعث کاهش قیمتها در سطح جهانی شدهاست.
روسو افزود: «اگرچه تعداد دکلهای حفاری درایالاتمتحده رشد نکرده، بهرهوری در حال بهبود بوده، ضمن آنکه ما همچنان فضای کافی برای توسعه خطوط لوله انتقال در اختیار داریم.» این موضوع به تولیدکنندگان این امکان را میدهد که سریعتر از سایر کشورهای تولیدکننده نفت که فاقد زیرساختهای مشابه هستند، محصول خود را به پالایشگاهها و خریداران خارج از کشور برسانند. بر اساس دادههای شمارش دکلهای بیکرهیوز، نوآوریهای فناوری در میادین نفتی ایالاتمتحده، اجازه داده که حجم تولید افزایش یابد، حتی با کاهش اشتغال در صنعت و تعداد دکلهای نفتی فعال نسبت به یک سالگذشته. لازم به ذکر است طی این مدت تعداد ۳۰سکوی فعال این کشور، کاهش یافتهاست.
در عینحال، تقاضای جهانی بهویژه در چین کمتر از حد انتظار بودهاست. در همین ارتباط، سوتلاناترتیاکوا؛ تحلیلگر ارشد شرکت تحقیقاتی ریستاد انرژی، گفت: «در چین سطح تقاضا در سالجاری به حدود ۲۰۰هزار بشکه در روز کمتر از آنچه تحلیلگران اندکی قبل پیشبینی میکردند، رسیدهاست.» ترتیاکوا گفت: تقاضای ضعیفتر باعثشده که اوپکپلاس به کاهش تولید ادامه داده و اجرای برخی از پروژهها را به تعویق بیندازد. او گفت شرکتها در سرتاسر جهان تمایل دارند دکمه توقف پروژهها را فشار دهند، بهویژه زمانیکه قیمتها شروع به ریزش به زیر آستانههای قیمتی معین میکنند. در ایالاتمتحده، زمانیکه قیمت هر بشکه نفتخام به زیر ۷۰ تا ۸۰ دلار برای هر دو شاخص برنت و وستتگزاساینترمیدیت کاهش مییابد، این وضعیت را شاهد هستیم. ترتیاکوا افزود: «قیمتهای فعلی، اجرای برخی از پروژهها را توجیه میکنند، بهویژه پروژههای مرتبط با آبهای عمیق یا بلندمدت شیل، با اینحال در کوتاهمدت، تغییرات قیمت میتواند نگرانیهایی را ایجاد کند، اما تغییرات در میانمدت و بلندمدت میتوانند بر کیفیت و حجم سرمایهگذاریهای جدید تاثیر بگذارند.» آلسالازار؛ مدیر اطلاعات در شرکت تحلیلی Enverus، بهتازگی اعلام کرده؛ سهم اندکی از رکوردهای جدید تولید ایالاتمتحده را میتوان به اقدامات رئیسجمهور نسبت داد. او گفت؛ تنها چند احتمال وجود دارد که روسایجمهور بهطور معناداری بر قیمت نفت تاثیر میگذارند. اولین مورد این است که به سراغ ذخایر نفت استراتژیک کشور بروند که در نوع خود یک مسکن موقتی بهحساب میآید. دولت میتواند مشوقهایی مانند کاهش حقامتیاز فدرال ارائه دهد و پرداخت شرکتهای نفتی به دولت را تعدیل کند، اما اجرای این فرآیند زمان زیادی میبرد تا سطح تولید مطلوب محقق شود.
از سویی دیگر، میتوان تصمیماتی گرفت تا میزان تقاضا حداقل در داخل کشور را تحتتاثیر قراردهد. دولت بایدن در مواجهه با قیمتهای بیسابقه بنزین که در نهایت در ژوئن۲۰۲۲ به بالاترین میانگین کشوری تا بیش از ۵ دلار در هر گالن رسید، تصمیم گرفت ۱۸۰میلیون بشکه بنزین از ذخایر استراتژیک نفت ایالاتمتحده را طی ۶ ماه و در همان سال، بهفروش برساند تا تعادل را در سمت عرضه سوخت حفظ کند. قیمتها البته پس از حمله روسیه به اوکراین افزایشیافت. این اقدام بهشدت موردانتقاد جمهوریخواهان از جمله ترامپ قرارگرفت. طبق گزارش EIA، قیمت بنزین در نهایت تا هفته اول اکتبر ۲۰۲۲ به میانگین هفتگی حدود ۳ دلار و ۷۸سنت در هر گالن کاهشیافت، پس از آن بود که وزارت انرژی این کشور، معادل ۵۰میلیون بشکه نفتخام خریداری کرد تا از این مسیر، به تکمیل ذخایر نفت کمک کند. خارج از مباحث مرتبط با ذخایر و مشوقهای شرکتهای نفتی، دولتهای مستقر میتوانند بر تقاضای بنزین تاثیر بگذارند. این موضوع میتواند از طریق مواردی مانند اعطای یارانه یا حمایت از وسایل نقلیهالکتریکی محقق شود، اما این اقدامات معمولا در ایالاتمتحده چندان موردتوجه قرار نمیگیرند.
ترتیاکوا همچنین گفت؛ تقاضا برای بنزین در ایالاتمتحده به دلیل افزایش استانداردهای بهرهوری سوخت که توسط خودروسازان الزامی شده شروع به افزایش کرده، اما سالها طول میکشد تا نتایج این اقدامات در بازار احساس شود. ترامپ همچنین در هفتههای اخیر ادعا کرد؛ میتواند با اعلام وضعیت اضطراری انرژی، قیمت حاملهای اصلی انرژی را به نصف کاهش دهد. این میتواند به دولت او اجازه دهد تا برخی از موانع بوروکراتیک در این مسیر را از پیشرو بردارد، اگرچه جزئیات این طرح کماکان مبهم باقیماندهاست.