درحالی که دولت دموکرات قبلی خود را جزو مدافعان مبارزه با تغییر اقلیم میشناساند و قوانینی برای حذف سوختهای فسیلی هم تصویب کرده است، اما آمارها میگویند تولید نفت و گاز ایالاتمتحده در دولت بایدن بهشدت افزایش یافت و سیاستهای انرژی ترامپ صرفا بر افزایش بیشتر آن تمرکز خواهد کرد
فاطمه لطفی
ارنست همینگوی، نویسنده، ورشکستگی مالی جهانی را
چنین توصیف کرده بود: به تدریج و ناگهان سریع. بحران اقلیمی گویا چنین راهی میپیماید.اسناد جدیدی منتشر شده که نشان میدهد یک استراتژی فریبنده روابط
عمومی که در دهه 1950 در کالیفرنیا شکل گرفت، ابتدا خطر تغییر اقلیم را برای غولهای
نفتی آشکار کرد و بعد به همین صنعت کمک کرد آن را انکار کند. در آوریل 1955 «بنیاد
آلودگی هوا APF» در ایالات متحده گزارشی منتشر کرد که هشدار میداد انتشار CO2 از سوختهای فسیلی میتواند
عواقب بلندمدت قابل توجهی برای «تمدن بشری» داشته باشد. این گزارش خشم انجمن نفت
ایالات غربی (WSPA) را برانگیخت. از دهه 1950، شرکتهای نفت و گاز مکرراً از گروههای
پیشرو برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی، جلوگیری از تصویب مقررات هوای پاک و توقف
اقدامات اقلیمی استفاده کردهاند. حالا در هفتادمین سالگرد هشدار محققان به غولهای نفتی در مورد
خطرات تغییر اقلیم، CO2 اتمسفر 50 درصد بیشتر
از میزان پیشاصنعتی شدن است. امواج گرمای رکوردشکنی کرده، طوفانها شدیدتر و
ویرانگرتر شده، آتشسوزی جنگلی، خشکسالی و سیل، مکرر شده و همه به دلیل تأثیرات
تغییر اقلیم در حال افزایش هستند. اما شواهد جدید نشان میدهد که این الگوی رفتاری
از سال 1955 در دیانای صنعت نفت جا افتاده و امروز نیز ادامه دارد.
امسال
کنفرانس اقلیمی موسوم به کاپ 29 در باکو، جمهوری آذربایجان، برگزار شد. بحثهای
کنفرانس بسیار داغ بود. در مراسم افتتاحیه کنفرانس
باکو، سلطان احمد الجابر، نماینده ویژه امارات متحده عربی در امور تغییر اقلیم و
وزیر صنعت و فناوری پیشرفته و رئیس کنفرانس، مختار بابایف، وزیر محیط زیست و منابع
طبیعی آذربایجان و سایمون استیل، دبیر اجرایی کنفرانس اعضای کنوانسیون چارچوب
سازمان ملل متحد در مورد تغییر اقلیم حضور داشتند. در سخنرانی افتتاحیه سلطان احمد
الجابر گفت: امسال 500 گیگاوات ظرفیت به انرژیهای تجدیدپذیر جهانی اضافه شده و
پیش بینی میشود رکوردی در تولید شکسته شود. او با بیان اینکه 55 شرکت به منشور
کربنزدایی در نفت و گاز ملحق شدهاند، اظهار داشت: این شرکتها متعهد شدهاند تا
سال 2050 به آلایندگی خالص صفر برسند. جابر با اشاره به اینکه کنوانسیون کربنزدایی
نفت و گاز (OGDC) به همراه هند، روسیه، آمریکا، اتحادیه اروپا و کشورهای حوزه خلیج
44 درصد از تولید جهانی را پوشش میدهد، گفت: این مهمترین و جامعترین مشارکت بخش
خصوصی در زمینه کربنزدایی است. او با تاکید بر اینکه موضوع تامین مالی در پیشرفت
اقلیم از اهمیت حیاتی برخوردار است، گفت: از همه منابع دولتی و خصوصی میخواهیم که
تامین مالی را در دسترس و مقرون به صرفهتر کنند. جابر با تاکید بر اینکه شکی در
موفقیتآمیز بودن COP29 ندارد، گفت: «بیایید با هم و با همبستگی برای یک دنیای سبز عمل
کنیم. بیایید بر همکاری و مشارکت تمرکز کنیم. بیایید به جهان نشان دهیم که مصمم به
اتحاد هستیم.»
نمایندگان کشورهای حاضر در
کاپ در دبی با ایجاد صندوقی موافقت کردند که کار آن کمک به کشورهای در حال توسعه
است که در برابر پیامدهای نامطلوب تغییر اقلیم آسیبپذیر هستند. این صندوق با
عنوان «صندوق ضرر و زیان»، قرار است تحت نظارت بانک جهانی کار کند و کشورهای توسعه
یافته به طور داوطلبانه متعهد به پرداخت پول به آن هستند. همان زمان کشورهای ثروتمند از جمله امارات، آلمان و ژاپن پرداخت حدود
700 میلیون دلار پول را به صندوق تعهد کردند. اما واقعیت این است که هنوز نحوه
تامین بودجه واقعی این صندوق مشخص نیست. و خبر بد اینکه حتی تخمینهای محافظهکارانه
نشان میدهد که مجموع هزینهها و خسارتهای سالانه میتواند تا سال ۲۰۳۰ بین ۱۵۰
تا ۳۰۰ میلیارد دلار آمریکا باشد.
مقصران تغییر اقلیم، غایبان بزرگ کاپ 29
با این
حال رهبران ارشد 13 کشور بزرگ آلوده کننده دنیا، که مسئول
تولید بیش از 70 درصد گازهای گلخانهای در سال 2023 هستند، در اجلاس باکو شرکت
ندارند. نشریه تایم مینویسد: این اجلاس چیزی شبیه مسابقات قهرمانی جهانی
فدراسیون بینالمللی شطرنج است که فاقد نامهای قابل تشخیص است، اما قدرت و
استراتژی بسیار مهمی دارد. انتخابات ایالات متحده،
فروپاشی دولت آلمان، بلایای طبیعی و بیماریهای شخصی برخی از رهبران را از حضور در
این اجلاس بازداشته است. اوضاع
آنقدر خراب است که الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور بلاروس، معترض این اجلاس شده و
گفته «کسانی که مسئول این آلایندگی هستند غایب هستند. اقدامات ما در این جلسه چقدر
موثر است، در حالی که رئیس جمهور فرانسه، کشوری که رئیس اجلاس پاریس بود، حتی در
اجلاس حاضر نشده چون احساس میکند که موضوع مهمی نیست؟ چیزی برای افتخار ندارد؟» فرانسه تنها غایب بزرگ اجلاس باکو نیست. بزرگترین
آلودهکنندهها و قویترین اقتصادهای جهان، چین و ایالات متحده، مقامات شماره یک
خود را به باکو نفرستادند. سران کشورهای هند و اندونزی نیز در این مراسم حضور
ندارند، به این معنی که چهار کشور پرجمعیت با بیش از 42 درصد از کل جمعیت جهان،
رهبرانی در کاپ 29 ندارند.
بیل
هار، اقلیم شناس و مدیر Climate Analytics کاپ
29 را چنین توصیف میکند: فاقد اراده سیاسی برای اقدام، احساس اینکه هیچ فوریتی
وجود ندارد؛ «بههم ریختگی مطلقی که گرفتارش شدیم». به جای این رهبران پر آوازه
غایب، «کشیش فلچر هاپر» نامی از جنبش GreenFaith
سخنرانی داشت و با توسل به بیانات مذهبی، سوختهای فسیلی را «بهمعنای واقعی کلمه
بزرگراه جهنم برای میلیاردها انسان کره زمین» خواند! . از حق نگذریم بریتانیا سنگ
تمام گذاشته است: یکی از برجستهترین رهبرانی که در این مذاکرات شرکت کرده، نخست
وزیر بریتانیا، کییر استارمر است. او هدف کاهش 81 درصدی انتشارات را در سال2035
نسبت به سطوح سال 1990 به عنوان هدف بریتانیا اعلام کرده، هدفی که مطابق با هدف
توافق پاریس است. از آن طرف کشورهای کوچکی که احتمالا در سالهای آتی با ادامه و
تشدید تغییر اقلیم دیگر وجود خارجی نخواهند داشت، از زمین و زمان شاکیاند؛ هیلدا
هانیه، رئیسجمهور جزایر مارشال خشمگین است و عامل از بین رفتن کشورش را حواله میکند
به زمین و زمان: «اجداد ما نقشه جزر و مد را با چوب روی برگ نارگیل و پوست ترسیم
میکردند. این در خون ماست که بدانیم که جزر و مد کی و چگونه تغییر میکند، زمان
درباره آنهایی قضاوت خواهد کرد که با گذار [انرژی] موافق نیستند». یک دانشمند
اقلیمی به نام راش کلیتوس، از Union of Concerned Scientists گفته جای تعجب نیست بزرگان کشورهای ثروتمند این اجلاس را کم اهمیت
جلوه دهند، بحث بر سر سالانه 100 میلیارد تا 1.3 تریلیون دلار پول است. هرچند
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل گفته این پول صدقه نیست، سرمایه گذاری است.
کشورهای در حال توسعه نباید باکو را دست خالی ترک کنند، اما فعلا ابتدای اجلاس به
ضربالمثل سالی که نکوست از بهارش پیداست شبیه است.
میزبان کاپ 29: ما هدیهای از جانب خدا داریم
کشور آذربایجان هم میزبان اجلاس
کاپ29 است و هم زیر تیغ انتقاد کشورهای غربی به دلیل تولید سوختهای فسیلی و نقض
حقوق بشر. الهام علیاف، رئیسجمهور این کشور، سخنرانی خود در این اجلاس را تبدیل
کرد به جوابیه سیاسی به غرب بهخاطر انتقادهایی که از این حکومت میشود. علیاف در سخنرانی خود گفت «البته به عنوان
رئیس کاپ 29 میگویم که ما مدافع قوی گذار سبز خواهیم بود و در حال انجام آن
هستیم. اما در عین حال، باید واقعبین بود». علیاف
منابع نفت و گاز کشورش را «هدیهای از جانب خدا» نامیده است: «نباید کشورها را به
خاطر داشتن آنها سرزنش کرد و نباید آنها را به خاطر آوردن این منابع به بازار
سرزنش کرد، زیرا بازار به این منابع نیاز دارد، مردم هم به آنها نیاز دارند.» رئیسجمهور
آذربایجان با اشاره به ایالات متحده بهعنوان بزرگترین تولیدکننده کربن جهان و
اتحادیه اروپا به دلیل انتقادات خاص گفت: متأسفانه استانداردهای دوگانه، عادت به
سخنرانی در کشورهای دیگر و ریاکاری سیاسی بدل به نوعی طریقه و روش برای برخی از
سیاستمداران، سازمانهای غیردولتی تحت کنترل دولت و رسانههای خبری جعلی در برخی
کشورهای غربی شده است.
سخنرانیهای
افتتاحیه در کنفرانسهای سالانه اقلیمی به ندرت شاهد چنین حملات سیاسی صریح و بیدریغ
و یا چنین دفاعهای آشکار از سوختهای فسیلی و بهویژه از سوی کشور میزبان است.
حتی امارات که سال گذشته میزبان این کنفرانس بود چنین بیپروا از سوختهای فسیلی
دفاع نکرده بود و به این مطلب اکتفا کرده بود که سوختهای فسیلی برای مدتی برای
اقتصاد جهانی ضروری خواهند بود. علیاف، که کاپ29 را محلی عالی برای انتقاد از
غربی میداند، کشورهای اروپایی را هدف قرار داد که در پی تهاجم روسیه به اوکراین، قراردادهایی
را برای گسترش خرید گاز آذربایجان امضا کردهاند. او گفت:
«این ایده ما نبود. این پیشنهاد کمیسیون اروپا بود» و از دیدار خود با اورسولا فون
در لاین، رئیس کمیسیون اروپا در ژوئیه 2022، مثال آورد و تمایل اتحادیه اروپا برای
امضای قراردادی با آذربایجان برای دو برابر کردن عرضه گاز از این کشور. «آنها به
دلیل تغییر وضعیت ژئوپلیتیکی به گاز ما نیاز داشتند و از ما کمک خواستند.» علیاف از
رسانههای آمریکایی هم به دلیل نامیدن آذربایجان به عنوان «پترواِستات» (کشور
نفتی) انتقاد کرد چون کشور خود این رسانهها، تولید کننده شماره یک نفت و گاز جهان
است. او به فعالین مدنی هم حمله کرد که خواستار تحریم کاپ29 بودند به دلیل دولت
سرکوبگر آذربایجان و تولید سوخت فسیلی. «خبر بدی برای آنها دارم. ما 72000 شرکت
کننده ثبت نام شده از 196 کشور داریم. در میان آنها 80 رئیس جمهور، معاونان رئیس
جمهور و نخست وزیرانشان هم هستند. پس دنیا در باکو جمع شد و ما به دنیا میگوییم:
به آذربایجان خوش آمدید.»
سه سال پشت
سر هم است که اجلاس کاپ در کشورهایی نفتی و ناقض حقوق بشر برگزار میشود بدون
اینکه نتیجه خاصی از این اجلاسها به دست آید: مصر (COP27)، امارات متحده عربی (COP28) و حالا آذربایجان (COP29). ماهیت اصلی
اجلاسهای کاپ رسیدگی به چالشهای مبرم تغییر اقلیم بوده و گفتوگوی باز، فراگیر و
با احترام به حقوق اساسی بشر است. اما تحلیلگران بر این باورند که تلاشهای امارات
متحده عربی و به ویژه شرکت مصدر این کشور در حوزه انرژیهای سبز و گذار انرژی نوعی
«شستوشوی سبز» است و همانطور که این کشور با خرید باشگاههای فوتبال اروپایی به
نوعی شستوشوی ورزشی رو آورده است، در حوزه انرژیهای سبز نیز همین روند در حال
اجراست و هدف تمامی این تلاشها «صیقل دادن چهره یک کشور غبار گرفته و تغییر
روایت» جاری در این كشور است. بیش از 90 درصد اقتصاد آذربایجان وابسته به
تولید و صادرات نفت و گاز است، اقتصادی که چندان تلاشی برای متنوعسازی آن نشده
است. طبق گزارش اداره تجارت بینالملل ایالات متحده،
در سال 2022، تقریبا نیمی از تولید ناخالص داخلی و 92.5 درصد از درآمد صادراتی کشور
را سوختهای فسیلی تشکیل میداد.
منتقدین میگویند اینکه
آذربایجان خود را به عنوان یک صلحطلب معرفی میکند در تضاد کامل است با سوابق
تجاوز نظامی، نقض حقوق بشر و نقض قوانین بینالمللی که این کشور را با اتهامات نسلکشی
مواجه کرده است. به اعتقاد این کارشناسان آذربایجان هم همچون برگزار کنندگان دو
اجلاس قبلی از کاپ 29 هم برای «شستشوی سبز» و هم برای «شستشوی صلح» و تغییر وجهه
جهانی خود استفاده میکند، در حالی که در واقع توسعه طلبیهایش در قبال سرزمینهای
دیگر کشورها را ادامه دارد. از سویی اتحاد بین آذربایجان و روسیه یکی از مهمترین
عواملیست که باعث شده تحریمهای غرب علیه روسیه در قبال حمله این کشور به اوکراین
چندان موثر نباشد. بر اساس آمارهای منتشر شده صادرات نفت روسیه به آذربایجان پس از
حمله به اوکراین، چهار برابر شده و این امکان را به آذربایجان داده تا نیازهای
انرژی داخلی خود را تامین و مابقی را صادر کند. و تجارت عمومی آذربایجان با روسیه
در سال 2023 با 17.5 درصد افزایش به 4.3 میلیارد دلار رسید. انتقاد دیگری که به
آذربایجان وارد میدانند سرکوب مخالفان و دیکتاتوری تبعیض در حق دیگر اقلیتهاست. دیدهبان میراث قفقاز، برنامه تحقیقاتی که میراث فرهنگی در
خطر انقراض در قفقاز جنوبی را رصد میکند، از تخریب هزاران مکان میراث مسیحی در
سراسر آذربایجان خبر داده است. از طرفی اعتراضات زیست محیطی، از جمله تظاهرات در
سال 2023 علیه ساخت سدی برای امکان استخراج معادن در غرب کشور، با خشونت سرکوب شده
است. حداقل 25 روزنامهنگار و فعال اجتماعی نیز به اتهامات
سیاسی در بازداشت هستند وگفته میشود روزنامهنگاران مستقل و فعالان جامعه مدنی از
حضور در کاپ 29 حذف شدهاند.
یک اصطلاحی در مورد
آذربایجان در محافل سیاسی دنیا مطرح است با عنوان «دیپلماسی خاویار». دیپلماسی
خاویار استراتژی لابیگری آذربایجان است که در آن با دعوتهای پرهزینه از
سیاستمداران خارجی و کارمندان سازمانهای بینالمللی به آذربایجان و اهدای هدایای گرانقیمتی
به عنوان «ادای احترام به سنت شرقی» حمایت این سیاستمداران خارجی بهویژه اروپایی
از آذربایجان جلب و جلوی انتقادها از این کشور گرفته میشود. از جمله اقلامی که در
این هدایا گنجانده میشوند به اهدای دو کیلو خاویار، فرشهای ابریشمی گرانقیمت،
طلا و نقره، نوشیدنی و حتی پول نقد هم اشاره شده است. ولی فراتر از تلاشهای
آذربایجان برای «شستوشوی صلح»، میزبانی کاپ 29 در آذربایجان مصداق بارز سبزشویی
است. آذربایجان به تولید سوخت فسیلی متکی است و متعهد به حذف تدریجی نفتوگاز
نیست.
هرچند این کشور در تلاش
است برای تنوع بخشیدن به اقتصاد خود سرمایهگذاری خارجی در انرژیهای تجدیدپذیر
جذب کند و بریتیش پترولیوم در سال 2021 قراردادی را برای ساخت نیروگاه خورشیدی در
جبرائیل در نزدیکی قره باغ کوهستانی با جمهوری آذربایجان امضا کرد و سرمایهگذاران
بینالمللی دیگری از جمله شرکتهایی از امارات نیز در پروژههای خورشیدی در منطقه
باکو مشارکت دارند؛ اما منبع واقعی تنوع اقتصادی آذربایجان معدن است؛ صنعتی که
عمدتا در اختیار خانواده علیاف است. منابع معدنی عظیم قره باغ کوهستانی شامل طلا،
نقره و مس از زمانی که آذربایجان کنترل این منطقه را دوباره در سال 2020 به دست
گرفت، مورد بهرهبرداری قرار گرفته است. کار به جایی رسیده که پیش از آغاز این
اجلاس در شبکههای اجتماعی هشتگی با عنوان #stopcop20 ترند شد. اسناد
جدیدی هم نشان میدهد که چگونه دولت آذربایجان از موقعیت خود به عنوان میزبان
کاپ29 برای تسهیل بحث در مورد قراردادهای سوخت فسیلی استفاده میکند. تحلیل Global Witness نشان میدهد که
دولت آذربایجان قصد دارد تولید گاز خود را طی 10 سال آینده یک سوم افزایش دهد. در
ژانویه امسال مقامات آذربایجانی از برنامههای غیرمنتظره برای خصوصیسازی بخشهایی
از سوکار، شرکت دولتی نفت آذربایجان، خبر دادند. سوکار حضور ویژهای در کنفراس
بیستونهم دارد، همانطور که معمولا دیگر شرکتهای نفتی دنیا در این کنفرانس حاضر
میشوند.
باز هم ترامپ
آمد
«مته عزیزم، مته!» شعار
انتخاباتی جمهوریخواهان در سال 2008 بود که نشاندهنده تاکید این حزب بر حفاریهای
نفت و گاز بود. همین شعار را ترامپ در سال 2024 وام گرفت. یک روز پس از پیروزی
دونالد ترامپ، سهام شرکتهای بخش انرژی رشد کرد و بخش انتخاب انرژی صندوق اسپایدر SPDR که نماینده سهام انرژی در S&P 500 است، نزدیک به
4 درصد صعود کرد. این افزایش نشان دهنده خوشبینی بازار درباره سرمایهگذاری در
سوختهای فسیلیست. در مقابل، سهام شرکتهای انرژیهای تجدیدپذیر با کاهش بیش از
10 درصدی ارزش سهام غول خورشیدی ایالات متحده First Solar مواجه شدند. این
واکنشهای بازار نشان میدهد که در دوره دوم ترامپ بخشهای انرژی سنتی خود را در
اولویت میبینند اما انرژیهای تجدیدپذیر احتمالا با محدودیتهایی مواجه خواهند
بود. ترامپ در طول سخنرانیهای خود بر توسعه برنامههای خود برای افزایش بیشتر
تولید نفت و گاز طبیعی ایالات متحده تاکید کرد، تولید این بخش حالا هم روندی صعودی
دارد. ترامپ تاکید کرد که آمریکا نسبت به سایر کشورها از جمله عربستان سعودی و
روسیه «طلای مایع» بیشتری دارد و باید تغییرات قابل توجهی در سیاستهای خود برای
افزایش بیشتر تولید سوختهای فسیلی اعمال کند. نشریه پالیتیکو گزارش داده که برخی
پیشنهاد کردهاند که دفتر برنامههای وام وزارت انرژی و بخشهای آژانس حفاظت از
محیطزیست که بر فعالیتهای مرتبط با اقلیم متمرکز شدهاند حذف شود. درحالی که
ترامپ قول داده دوباره ایالات متحده را از توافق اقلیمی پاریس خارج کند، انتظار میرود دولتش قانون جدید بایدن را برای اعمال هزینه
بر شرکتهای نفت و گاز برای انتشار متان، متوقف کند. از سویی ترامپ بر افزایش
تولید انرژی هستهای تاکید دارد.
احتمال دارد دولت ترامپ
تلاش کند اعتبار مالیاتی بر انرژی پاک را محدود کند و حمایتها از پروژههایی
مانند تولید هیدروژن سبز را کاهش دهد. علاوه بر این، ترامپ میتواند برنامه وام
فناوری سبز وزارت انرژی را هدف قرار دهد، که در حال حاضر بودجه قابل توجهی برای
فناوریهای جدید فراهم میکند. برخی از ذینفعان از تغییر مسیر این حمایتها به
سرمایهگذاریهای سوخت فسیلی خبر میدهند. اما رویترز به نقل از تحلیلگران نوشته
که پیروزی جمهوری خواهان بعید است که رونق انرژیهای تجدیدپذیر را در ایالات متحده
به طور چشمگیری کاهش دهد. ترامپ متعهد شده که حفاری نفتوگاز را در اراضی عمومی
گسترش داده و اجاره میادین نفت و گاز فراساحلی را دوباره امکانپذیر سازد. این امر
میتواند به توسعه میدان نفتی کمک کرده هزینههای انرژی را کاهش دهد.از سویی مجوز
صادرات الانجی را از سر گرفته میشود که به نفع بسیاری از شرکتهای گاز طبیعیست.
در کنار همه اینها ترامپ از صنعت فراساحلی انرژی باد انتقاد کرده و بعید نیست
دستور توقف صدور مجوز این پروژهها را صادر کند. هرچند نباید تنها ترامپ را مسئول
این تغییر و تحولاتی نفتی دانست. درحالی که دولت دموکرات
قبلی خود را جزو مدافعان مبارزه با تغییر اقلیم میشناساند و قوانینی برای حذف
سوختهای فسیلی هم تصویب کرده است، اما آمارها میگویند تولید نفت و گاز ایالاتمتحده
در دولت بایدن بهشدت افزایش یافت و سیاستهای انرژی ترامپ صرفا بر افزایش بیشتر
آن تمرکز خواهد کرد. اما مشکل تنها ترامپ نیست. خاویر میلی، رئیسجمهور
آرژانتین، در میانه کنفرانس باکو، به نمایندگان این کشور دستور داد تا کاپ 29 را
ترک کنند. هنوز مشخص نیست که آیا نیمه تمام گذاشتن کاپ 29 در باکو مقدمهای برای
خروج آرژانتین از پیمان اقلیمی پاریس است یا نه، اما خاویر میلی با دونالد ترامپ
همفکر است و اخیرا پس از انتخاب مجدد ترامپ، به صورت تلفنی با او صحبت کرده بود. کارشناسان
احتمال خروج آرژانتین از پیمان پاریس را خبری بد برای اقدامات اقلیمی و نیز کشورهای
عضو مرکوسور میدانند. سال گذشته انتشارات کربن حاصل از احتراق سوختهای فسیلی در
آرژانتین به 3.93 تن متریک رسید. هماکنون آرژانتین از نظر سرانه انتشارات دیاکسید
کربن در رتبه 31 دنیا قرار دارد.
خبرهای خوش؟
محققان میگویند رشد
انتشار دیاکسید کربن فسیلی کند شده است: به گفته محققان در سال 2023 این انتشارات
1.1 درصد و در سال جاری 0.8 درصد رشد کردند. نروژ، نیوزلند و کره جنوبی به ایالات
متحده و 17 کشور دیگر (عمدتا در اتحادیه اروپا) پیوستند که انتشار گازهای گلخانهای
آنها در حال کاهش است. راز این کاهش انتشارات در برق تجدیدپذیر است که بیشتر برق
مورد نیاز وسایل نقلیه الکتریکی و پمپهای حرارتی را تامین میکند.
چین، بزرگترین تولیدکننده
گازهای گلخانهای جهان، در سال گذشته بیش از کل تاریخ ایالات متحده پنل خورشیدی
نصب کرد. انتشار گازهای گلخانهای چین حتی میتواند در سال 2024 روندی ثابت یابد.
در همین حال، انتشار گازهای گلخانهای ناشی از کاربری زمین (کشاورزی و جنگلداری)
پس از یک دهه رشد مداوم، تا حدودی ثابت مانده است. محققان میگویند این نشان میدهد
که بشریت در حال مقابله با جنگلزدایی است.