قیمت بنزین و تصمیم دولت در مورد ادامه راه دولت سابق یا اتخاذ یک تصمیم جدید با توجه به نزدیک شدن به اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها یکی از مسائل مهم این روزها است.
سخنگوی هیات دولت روز گذشته از نظر کارشناسانی گفت که می‌گویند در صورت دو نرخی شدن قیمت بنزین فساد ایجاد خواهد شد و در صورت تک نرخی شدن هم دیگر سهمیه بندی معنایی نخواهد داشت که همین استدلال‌ها احتمال تک نرخی شدن بنزین و حذف سهمیه بندی را بالا می‌برد.
با تک نرخی شدن قیمت بنزین موافقم
دکتر علی قنبری استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «من معتقدم دو نرخی بودن هر نوع کالایی زمینه فساد و مشکلات دیگری همچون تقلب و مسائلی که منجر به از بین رفتن منافع ملی می شود را ایجاد می کند. لذا بنده موافق تک نرخی شدن قیمت بنزین و حذف بنزین سهمیه ای هستم؛ همانطور که معتقدم قیمت ارز و هر نوع کالای دیگری باید تک نرخی شود.»
وی ادامه داد: «دولت با تک نرخی شدن بنزین می تواند جلوی فساد، تقلب و قاچاق بنزین را بگیرد؛ منتهی باید قیمت بنزین را به صورت متعادل افزایش دهد تا وقتی بنزین سهمیه ای حذف می شود تمام افراد در خرید بنزین با نرخ جدید با مشکل مواجه نشوند.»
وی افزود: «از این منظر قیمت بنزین باید کمتر از آنچه اکنون گفته می شود (1050 تومان) باشد.»
قنبری در پاسخ به این سوال که آیا حذف بنزین سهمیه ای به مردم فشار نمی آورد؟، گفت: «ممکن است مقداری فشار بیارود اما باید از طرق دیگر جبران این فشار شود. به طور مثال یارانه مسقیم به افراد مستضعف پرداخت شود و یا به امر تولید و شرایط زیست محیطی کمک شود و بیمه سلامت را تقویت کرد.»
وی ادامه داد: «به عبارت دیگر تامین نیازهای اساسی جامعه بهتر است از اینکه به کالاهایی مانند بنزین یارانه تعلق بگیرد.»
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که آیا تک نرخی شدن بنزین و حذف بنزین سهمیه ای تاثیری بر سطح عمومی قیمت ها نمی گذارد؟، گفت: «به هر حال اگر بنزین دو نرخی باشد هم تاثیر می گذارد. از سوی دیگر بنزین یارانه ای 40 لیتر است و خیلی کفاف نیازهای مردم را نمی کند. به نظر من مردم حاضرند دولت به کالاهای اساسی یارانه بدهد و شرایط مناسب زندگی را برای آنها فراهم کند اما قیمت برخی اقلام افزایش پیدا کند.»
قنبری در پاسخ به این سوال که اگر قیمت بنزین با قیمتی کمتر از قیمت واقعی تک نرخی شود و باز هم دولت سوبسیدی به بنزین اختصاص دهد آیا به ضرر افرادی که خودرو ندارند نیست؟، گفت: «به هر حال به این گونه افراد یارانه نقدی تعلق می گیرد و قرار شد به کسانی که وضعیت رفاهی خوبی دارند یارانه تعلق نگیرد.»
وی افزود: «به عبارت دیگر یارانه بنزین به صورت نقدی به افرادی که خودرو ندارند پرداخت می شود و دهک های بالای درآمدی هم که یارانه دریافت نمی کنند.»
کارت انرژی به جای کارت سوخت
اما دکتر نرسی قربان استاد دانشگاه و کارشناس اقتصاد انرژی در گفتگو با فرارو گفت: «در همه جای دنیا بر بنزین مالیات سنگینی وضع می کنند و اتفاق خاصی هم روی نمی دهد، در حالی که در ایران قیمت بنزین به لحاظ روانی بر سایر کالاها تاثیر می گذارد و افزایش قیمت آن موجب افزایش قیمت در سایر کالاها می شود.»
وی ادامه داد: «بنده طرح دیگری مبنی بر ارائه کارت انرژی به مردم ارائه کردم. یعنی همین کارت سوخت را به کارت انرژی تبدیل می کنیم و به سرپرست خانوار می دهیم. در این کارت مقدار مشخصی پول واریز می شود و فرد می تواند با آن صرفا هزینه مصارف انرژی خود اعم از برق، گاز و بنزین را بپردازد. یعنی با کارت انرژی نمی توان کالاهای دیگری خریداری کرد.»
وی افزود: «این کار این حُسن را دارد که موجب افزایش نقدینگی در جامعه نمی شود و تورم را کاهش می دهد و منابع داده شده به افراد هم دوباره به خزانه دولت باز می گردد.»
قربان گفت: «اکنون کارت سوخت اصلا عادلانه نیست چراکه برخی افراد که خودروی شخصی ندارند از این یارانه دولتی (بنزین سهمیه ای) استفاده نمی کنند و برخی دیگر که چند خودرو دارند چند برابر یارانه دریافت می کنند و این اصلا عادلانه نیست.»