بررسی تحولات بازارهای جهانی نفت خام در هفته گذشته

قیمت نفت خام وست تگزاس اینترمدیت (WTI) در بورس نایمکس به دلایلی همچون افزایش 25 درصدی نرخ بهره از سوی دولت چین،انتشار آمار مربوط به کاهش رشد اقتصادی چین در سه ماه سوم سال 2010، ادامه تردیدها در باره میزان تسهیلات پولی آمریکا، تداوم بحران اقتصادی در اروپا، کاهش ارزش شاخص سهام در بازارهای جهانی، همچنین افزایش ارزش دلار در مقابل یورو، از حدود 83 دلار و 8 سنت برای هر بشکه در 26 مهر (18 اکتبر 2010) به کمتر از 79 دلار و 49 سنت برای هر بشکه در 19 اکتبر کاهش یافت.

 در همین حال بهای نفت به دلیل انتشار آمار مثبت اقتصادی در آلمان، آمار مطلوب حوزه مسکن، همچنین جویندگان جدید کار در آمریکا در هفته گذشته، نگرانی از احتمال تاثیر طوفان حاره‌ای ریچرد بر مناطق نفت خیز مکزیک و تاسیسات نفتی آمریکا، همچنین ادامه اعتصاب در پایانه نفتی فو-لاورا در جنوب فرانسه، افزایش ارزش شاخص سهام در بازارهای جهانی و کاهش ارزش دلار در مقابل یورو، تا سطح 81 دلار و 69 سنت دلار برای هر بشکه در 26 مهر (22 اکتبر) افزایش یافت. افزایش سطح ذخیره سازی های نفت آمریکا اعلام رسیدن شاخص اعتماد مصرف‌کنندگان آلمانی به بالاترین حد در 3.5 سال گذشته، امیدواری سرمایه‌گذاران به بازگشت ثبات به منطقه اقتصادی یورو را افزایش داده است.

در هفته گذشته، انتشار آمار مربوط به افزایش سطح ذخیره‌سازی‌های نفت خام آمریکا معادل 700 هزار بشکه در هفته منتهی به 23 مهر (15 اکتبر 2010) نیز از عوامل تضعیف‌کننده قیمت نفت خام در بازارهای جهانی به شمار می‌رود. به عقیده تحلیلگران، سیاست پولی بانک مرکزی چین، دلیل عمده روند کاهشی قیمت نفت خام در هفته گذشته به شمار می‌رود. کشور چین به منظور مهار تورم، اقدام به افزایش نرخ بهره کرده و ‌این تصمیم سبب نگرانی‌ سرمایه‌گذاران در باره کاهش تقاضای نفت خام و دیگر کالاهای این کشور شده است.

در واقع تصمیم اخیر بانک مرکزی چین سبب بالا رفتن نسبی ارزش دلار شده و‌ این مسئله بر فشار کاهشی قیمت نفت خام افزوده؛ به گونه ای که افزایش نرخ بهره در چین و نیز نوسان ارزش دلار، بر بازار بورس وال استریت تاثیر گسترده‌ای به جا گذاشته است. همچنین اداره آمار ملی چین اعلام کرده است که تولید ناخالص داخلی ‌این کشور در سه ماه سوم سال 2010 در مقایسه با مدت مشابه سال 2009 به میزان 9.6 درصد افزایش داشته است، اما نسبت به رشد 10.3 درصدی تولید ناخالص داخلی ‌این کشور در سه ماه دوم سال‌جاری اندکی کاهش نشان می‌دهد.

 شاخص بازارهای سهام آمریکا، در واکنش به ادامه تردیدها در باره ارائه راهکارهای جدید و به کارگیری راهبردهای جدی‌تر از سوی بانک مرکزی آمریکا برای کمک به بازسازی اقتصاد ‌این کشور، افزایش ناگهانی نرخ بهره از سوی دولت چین، کاهش رشد اقتصادی چین در سه ماه سوم سال 2010، همچنین آمار مطلوب حوزه مسکن و جویندگان جدید کار در آمریکا، از یک روند کاهشی همراه با نوسان برخوردار بود.

معامله‌گران نفتی به طور معمول برای تشخیص میزان حساسیت مصرف‌کنندگان، بازارهای سهام را مورد توجه قرار می‌دهند. در واقع شاخص بازار سهام، نشانه‌ای از میزان اعتماد مصرف‌کنندگان بوده و توجه سرمایه‌گذاران نفتی به‌ این مسئله سبب شده است تا بازار نفت خام و سهام معمولا همسو باشند.

شرایط کانتانگو (شرایطی که نفت خام در قراردادهای ماه‌های دورتر نسبت به قراردادهای ماه‌های نزدیک‌تر در سطوح بالاتری معامله شود) در بازارهای جهانی نفت خام در حال گسترش است و بالا بودن سطح ذخیره‌سازی‌های نفت خام آمریکا به میزان 22.1 میلیون بشکه نسبت به مدت مشابه سال قبل در تاریخ 16 اکتبر 2009، موید چنین روند منطقی است، همچنین بالا بودن موجودی کوشینگ اوکلاهما منجر به حق مرغوبیت نفت خام برنت نسبت به WTI و تشدید وضعیت کانتانگو نفت خام WTI شده است.

کاهش ارزش دلار در ماه‌های اخیر از تصمیم های فدرال رزرو ناشی شده است. جنگ ارزی و رقابت بر سر کاهش ارزش پول ملی در کشورهای در حال توسعه، در کنار رشد اقتصادی چین، مهم‌ترین مسئله مورد توجه بازار نفت است و تاثیر منفی‌این کشمکش‌ها تا مدت‌ها در بازار نفت باقی خواهد ماند. بازار نفت همواره عملکرد بازار ارز را پیگیری می‌کند و بر‌ این اساس در اوایل هفته گذشته افزایش ارزش دلار توانست قیمت نفت را به میزان قابل توجهی کاهش دهد، ولی در روزهای پایانی هفته با افت ارزش دلار قیمت نفت اندکی بهبود یافت. تحلیلگران معتقدند در کوتاه مدت، نشانه‌های مثبت اقتصادی می‌تواند قیمت‌ها را بهبود بخشند، ولی آنچه بر قیمت‌ها در بازار کالاهای مصرفی بیشتر تاثیر می‌گذارد، روند حرکتی ارزهای معتبر و شرایط بازار مالی است.

بر اساس آمار دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، قیمت سبد نفتی اوپک در دوره 27 تا 29 مهر (18 تا 21 اکتبر 2010 )ابتدا از حدود 79 دلار برای هر بشکه تا کمتر از 78 دلار و 71 سنت برای هر بشکه در تاریخ 20 اکتبر کاهش یافت، ولی دوباره تا سطح 79دلار و 26 سنت برای هر بشکه در تاریخ 21 اکتبر افزایش یافت. کاهش میانگین بهای سبد نفتی اوپک میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به 29 مهر (21 اکتبر 2010) با یک دلار و 31 سنت کاهش نسبت به هفته پیش از آن به هر بشکه 79 دلار و 5 سنت رسیده است.

 میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به 15 اکتبر 2010 معادل 80 دلار و 36 سنت بود. همچنین میانگین ماهانه بهای سبد نفتی اوپک در ماه اکتبر (تا 21 اکتبر 2010)، با 5 دلار و 38 سنت افزایش نسبت به میانگین ماه سپتامبر 2010 به هر بشکه 80 دلار و یک سنت رسیده است. میانگین بهای سبد نفتی اوپک در ماه سپتامبر 2010 معادل 74 دلار و 63 سنت برای هر بشکه بود. پیش‌بینی قیمت در هفته گذشته قیمت نفت خام WTI بدون آن که هدف خاصی را دنبال کند، در سطح 79 دلار و پنج سنت تا 84 دلار نوسان داشت، ‌این در حالی است که ارزش دلار در برابر یورو نیز در دامنه نوسانی محدودی قرار داشت و همسویی میان نوسان های آنها مشاهده شد.

قیمت نفت در مسیر کاهشی از حمایت خوب بیشتر میانگین‌ها برخوردار بود و در مسیر افزایشی نزدیک به سقف کانال افزایشی ماه‌های اخیر قرار داشت؛ بنا بر این نوسان در دامنه یادشده رخ داد. گرچه حمایت 81.2 دلار شکسته شد، ولی با افزایش قیمت در روز جمعه، حمایت یادشده همچنان مانع کاهش قیمت است. یکی از آمارهایی که سبب نوسان در بازارهای مالی شد، افزایش نرخ بهره چین بود. آمار آمریکا در حوزه مسکن، همچنین جویندگان جدید کار در هفته گذشته مطلوب بود و سبب تقویت قیمت نفت شد. آمار اروپا نیز اثر خاصی بر بازار نداشت. با‌ این که ذخیره‌سازی‌های نفت خام و بنزین آمریکا افزایش یافتند، ولی در عمل قیمت نفت واکنشی به آمارهای یادشده نشان نداد.

البته افزایش در ذخیره‌سازی‌های نفت خام در‌این فصل طبیعی است؛ با ‌این حال میزان آن نسبت به سال گذشته فراتر است و فشار کاهشی بر قیمت وارد می‌کند. دامنه نوسانی محتمل برای هفته جاری بین 78 تا 84 دلار است. مقاومت 84.5 دلار مانع محکمی در برابر افزایش قیمت نفت و 78.2 دلار حمایت مناسبی در برابر کاهش بیشتر قیمت نفت به‌وجود آورده‌اند. کاهش ارزش دلار در برابر یورو در دو هفته گذشته متوقف شده و در هفته‌های آتی انتظار بر کاهش بیشتر است؛ بنابراین با ادامه کاهش ارزش دلار می‌توان افزایش قیمت نفت را نیز محتمل ارزیابی کرد.