برای سومین بار در تاریخ؛ آغاز برداشت از ذخایر استراتژیک نفت جهان

بهای جهانی نفت پس از اعلام آژانس بین المللی انرژی درباره استفاده برخی از اعضای این سازمان از ذخایر راهبردی برای جبران قطع صادرات نفت لیبی، کاهش چشمگیری یافت.

به گزارش «تابناک»، پیش از این، آژانس بین المللی انرژی از اوپک خواسته بود برای جلوگیری از افزایش بهای نفت و کاهش رشد اقتصادی جهان، میزان تولید نفت خود را در نشست هشتم ژوئن در وین افزایش دهد، ولی با توجه به مخالفت اوپک با این مسأله، سازمان بین المللی انرژی، تصمیم به استفاده از ذخایر استراتژیک و راهبردی خود گرفت.

بنا بر این گزارش، هنگام اعلام این خبر، بهای هر بشکه نفت برنت دریای شمال با هفت و چهار دهم درصد کاهش به یکصد و پنج دلار و هفتاد و دو سنت رسید، ولی پس از آن، بهای نفت دوباره سیر صعودی را پشت سر گذارد. اعلام خبر توسل به ذخایر استراتژیک نفت اضطراب هایی در بازارها ایجاد کرد که منجر به افزایش دوباره بهای نفت به صورت نوسانی شد، ولی سرانجام بار دیگر اثر اصلی خود یعنی کاهش قیمت نفت را در بر داشت.

آمریکا سی میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک خود را به بازار تزریق خواهد کرد

بنا بر این گزارش، قرار است در سی روز آینده، شصت میلیون بشکه نفت از این ذخایر مورد استفاده قرار گیرد که از این میزان، کشورهای آسیایی به میزان 20 درصد، کشورهای اروپایی به میزان 30 درصد و آمریکا به تنهایی به میزان 50 درصد در این کار مشارکت خواهند کرد.

شماری از نمایندگان پارلمان در واشنگتن از چندین روز پیش فشارهایی وارد می کردند تا این تصمیم هر چه سریعتر به اجرا گذاشته شود. این فشارها پس از نا امیدی آمریکا و کشورهای بزرگ صنعتی از اقدام اوپک به رهبری ایران در راستای افزایش تولید صورت گرفت.

پس از آغاز بحران لیبی و قطع صادرات، روزانه یک و نیم میلیون بشکه ای نفت این کشور، بهای نفت مدام افزایش یافته است و تداوم این روند برای کشورهای بزرگ صنعتی که کمابیش همه درگیر بحران اقتصادی نیز هستند، بسیار مشکل ساز خواهد بود.

احتمال درگیری بین اوپک و سازمان‌ بین‌المللی ‌انرژی

بر پایه برآورد سازمان بین المللی انرژی، بحران لیبی بازار انرژی را تا پایان ماه می از ۱۳۲ میلیون بشکه نفت محروم کرده است. این نگرانی بود که با آغاز فصل سفر در آمریکا، بهای نفت نیز افزایش یابد. هدف از عرضه این ذخایر استراتژیک، کاهش قیمت انرژی و جلوگیری از کاهش رشد اقتصادی جهان بوده است.

البته این کار سازمان بین المللی انرژی نشان داد که کشورهای صنعتی اعتماد زیادی به اوپک و اعضای آن ندارند، زیرا در حالی این سازمان اقدام به آزاد کردن ذخایر نفتی خود کرده که قیمت نفت در هفته های اخیر روندی کاهشی داشته است.

همچنین داوجونز به نقل از یک مقام آگاه ایران اعلام کرد، این کشور به عنوان رئیس دوره ای اوپک ممکن است پیشنهاد خود برای تشکیل نشست فوق العاده اوپک را پیگیری کند.

وال استریت ژورنال نیز در تحلیلی به احتمال ایجاد تنش بین اوپک و سازمان بین المللی انرژی اشاره کرد.

این سومین بار در تاریخ است که آژانس بین المللی انرژی تصمیم گرفته، از ذخایر استراتژیک استفاده کند و همین مسأله خود نشان دهنده عمق بحران نفتی در کشورهای صنعتی است.

نخستین بار این تصمیم در جنگ اول خلیج فارس در سال 1991 و دومین بار در سال 2005 پس از توفان کاترینا به اجرا گذاشته شده بود.

آیا آمریکا و عربستان تبانی کرده اند؟

عربستان همواره در نشست های اخیر اوپک، حامی افزایش تولید بوده است و همه تلاش خود را برای مخالفت با ایران در ثابت نگه داشتن عرضه نفت به کار بسته و حتی در اقدامی تندروانه، رسما اعلام کرد که به رغم مصوبه اوپک تولید خود را یک میلیون بشکه افزایش می دهد؛ اما هیچ یک از این اقدامات تأثیری در روند بهای نفت نداشت.

این در حالی است که پیشتر رسانه های غربی از تبانی آمریکا و عربستان برای کاهش قمیت نفت خبر داده بودند.

بنا بر این توافق طرفین، آمریکا نفت سبک خود را که بازار به آن نیاز دارد، روانه بازار می کند و معادل آن، نفت سنگین از عربستان دریافت خواهد کرد. با این کار، آمریکا علاوه بر کنترل بازار و خنثی سازی روند افزایشی قیمت نفت، سود سرشاری را نیز نصیب خود می سازد.

باید دید که نخست اثر قیمتی عرضه شصت میلیون بشکه ای نفت توسط این کشورها تا چه میزان اثر کسری 132 میلیون بشکه ای ماه های اخیر لیبی و تداوم آن را جبران می کند و دوم آن که اوپک که این روزها به رهبری ایران به سدی در برابر خواسته های غرب تبدیل شده، چه واکنشی در برابر استفاده از ذخایر استراتژیک خواهد داشت؟