در واکنش به این که گفته می شود فعالیت های حفر چاه در میادین نفتی غرب کارون باعث افزایش ریزگردها در هوای خوزستان شده، یک مقام مسوول در وزارت نفت ضمن رد این موضوع، اعلام کرده که تاسیسات سطح الارضی در میدانهای آزادگان شمالی و جنوبی، یادآوران و یاران شمالی و جنوبی هنوز به بهره برداری نرسیده و به این ترتیب منبع انتشار آلودگی هوا در این منطقه تاسیسات نفتی نیستند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مشکل ریزگردها در هوای استان های جنوبی و غربی و به ویژه خوزستان موضوع جدیدی نیست و طی 10 سال گذشته با گرم شدن هوا، گرد و غبار در فضای این استان افزایش می یابد و مشکلاتی را برای مردم ایجاد می کند.
طی یک ماه گذشته نیز گرد و غبار در هوای خوزستان افزایش یافته و طبق روال همیشه دلایل بسیاری به عنوان عوامل ایجاد کننده این پدیده اعلام شده است که از جمله آنها می‌توان به سوء مدیریت،کاهش بارندگی در سال آبی جاری در منطقه و کشور اشاره کرد. اما یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار در وضعیت هوای خوزستان عملیات توسعه میادین نفتی آزادگان شمالی و جنوبی و یادآوران اعلام و عنوان شده که برای حفر چاههای نفت و گاز و دستیابی به منابع عظیم نفتی، تالاب هورالعظیم یا تالاب بزرگ هویزه توسط شرکت های نفتی خشک شده است.
در این رابطه الهام اردلانی، رییس بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) شرکت مهندسی و توسعه نفت که به عنوان کارفرما توسعه میادین نفتی این منطقه را به عهده دارد، بر این باور است که تاسیسات سطح الارضی در میدانهای آزادگان شمالی و جنوبی، یادآوران و یاران شمالی و جنوبی هنوز به بهره برداری نرسیده و به این ترتیب منبع انتشار آلودگی هوا در این منطقه تاسیسات نفتی نیستند.
وی با بیان این که تالاب هورالعظیم به پنج حوضچه تقسیم شده که حوضچه ١ و٢ در ضلع شمالی تالاب و ٣، ٤و ٥ در ضلع جنوبی آن قرار گرفته اند، اظهار کرد: میدان آزادگان شمالی در حوضچه ١ و ٢ و میادین آزادگان جنوبی، یادآوران و یاران در حوضچه های ٣، ٤و ٥ قرار دارند.
وی با اشاره به این که براساس طرح جامع توسعه میدانها طرح آزادگان شمالی در همان محدوده شمالی تالاب که قسمت زنده و دارای آب است قرار دارد؛ تاکید گرد که در این محدوده هرگز هیچ دریچه‌ای مسدود نشده و تالاب خشک نشده است.
به گفته او با توجه به استقرار چاهها در آب، در حوضچه شماره ١ و ٢ صرفا تعدادی جاده آنتنی ایجاد شده که مسیرهای دسترسی به چاههای آزادگان شمالی هستند و به منظور حفظ تبادلات آبی در اکوسیستم تالاب، همزمان با احداث این مسیرهای تردد، نسبت به ایجاد ٢٤٤ کالورت (آبراهه) اقدام شده است.
اردلانی با بیان این که پس از مدتی برخی از این دریچه ها به سبب رویش نیزارهای مجاور تالاب مسدود شد اعلام کرد که طرح آزادگان شمالی ضمن تعریف پروژه بهسازی و مرمت کالورت ها ( آبراهه‌های) موجود، نسبت به احداث ٤٨ آبراهه جدید و ٢ پل در مکانهای مورد نظر اداره کل محیط زیست خوزستان اقدام شده است.
وی با اشاره به این که در حال حاضر نیز ساخت و بازسازی ٢٤ کالورت و ٢ پل به اتمام رسید است و طبق بازرسی اخیر از منطقه هورالعظیم، هیچگونه محدودیت در تبادل آبی وجود ندارد، افزود: به دلیل قرارگرفتن ایران روی کمربند خشک، تبخیر بالا و میزان بارش کم و نیز کم شدن ورودی آب به تالاب هورالعظیم از سمت عراق و احداث ٣٠ سد بزرگ و کانال آب در ترکیه و عراق و تغییرات اقلیمی منطقه حوزه تالابی منطقه دچار بحران کم آبی است به نحوی که حتی با وجود بازشدن دریچه ها حجم آب در تالاب به حدی نبود که حوضچه ٣ را پر کند و این مسئله در مورد حوضچه های ٤ و ٥ نیز صادق است. در حال حاضر حوضچه ٤ و ٥ نیز به طور کامل خشک نیست و بخش عظیمی از آن با زه آبهای مرتبط با کشت و صنعت خوزستان پر شده و زیستگاه پرندگان زیادی در این منطقه است.
اردلانی همچنین گفت: اگرچه رطوبت در منطقه می تواند به عنوان یک سد و لایه محافظ در مقابل گرد و غبار باشد اما واقعیت این است که شدت و جهت جریان باد غالب، سبب ورود ریزگردها از سمت عراق و سوریه به سمت ایران خواهد بود و حرکت دود فلرهای مرتبط با میادین نفت کشور عراق، هم به سمت ایران است.
رئیس بهداشت، ایمنی و محیط زیست شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن)، با تاکید بر این که ماهیت عملکرد نفت در حوزه غرب کارون مسئله دیگری بوده که با وظایف و اقدامهای سایر سازمانها از جمله سازمان محیط زیست متفاوت است، گفت: اقدامهای ما حساسیت خاص خود را دارد. در دولت قبل و دولت جدید به منظور حفظ منابع ملی، استراتژی شرکت ملی نفت ایران، بهره برداری از میادین مشترک بوده که با وجود تلاش زیاد با توجه به کمبودهای مختلف، تاخیر در پروژه ها سبب تداوم حضور نفت در منطقه شده است.
تهیه برنامه جامع زیست محیطی میدانهای نفت غرب کارون
اردلانی در عین حال از تهیه و ارسال برنامه جامع زیست محیطی میدانهای نفت غرب کارون خبر داده و گفته است: این برنامه از اول اردیبهشت امسال به سازمان حفاظت محیط زیست داده شده است.
وی در ادامه گفت: در حال حاضر با توجه به ضرورت بهبود وضعیت زیست محیطی منطقه، احداث بسیاری از کالورتها، پل و باز کردن دریچه ها از سوی شرکت مهندسی و توسعه نفت صورت پذیرفته و این طرح از سوی وزارت نفت نیز به منظور احیاء و بهبود وضعیت اکولوژی به سازمان محیط زیست پیشنهاد شده است.
رئیس بهداشت، ایمنی و محیط زیست شرکت متن با یادآوری این که طبق برنامه زمانبندی که به سازمان محیط زیست ارائه شده است زمان تکمیل پروژه های غرب کارون در ضلع جنوبی تالاب، پس از احداث محل استقرار دکلها، نصب تاسیسات سرچاهی و فلولاینها (خطوط جریانی) درسال ٢٠١٦ خواهد بود، افزود: در حال حاضر سلامت همکاران و هموطنان در منطقه اولویت نخست است و تشریک مساعی تمامی ارگانهای مسئول در راستای مهار کانونهای ورودی گرد و غبار از عراق و تثبیت شنهای روان براساس ضوابط و اصول مهندسی حائز اهمیت است. با توجه به این که این مهم در دستور کار محیط زیست عراق قرار ندارد ضروری است که از طریق طرحهای کوتاه مدت و بلند مدت در عرصه ملی مورد پیگیری قرار گیرد.