پژوهشگاه صنعت نفت با انجام پروژه واحد بازیافت گوگرد (SRU) توانست نیاز کشور به خرید لیسانس از شرکتهای خارجی را مرتفع کند و اکنون پس از حداقل ٣٠ بار خرید لیسانس واحدهای بازیافت گوگرد، می توان با اتکا به توان مهندسی داخلی نسبت به طراحی واحدهای تازه یا افزایش بازدهی واحدهای بازیافت گوگرد موجود، اقدام کرد.
علیرضا خالقی نسب در گفتگو با خبرنگار شانا با اشاره به این که ترکیبهای گوگردی یکی از ناخالصیهای همراه نفت خام به شمار می رود، اظهار کرد: این ناخالصی در فرآیندهای پالایشی بوسیله گاز هیدروژن از هیدرکربنهای نفتی جدا می شود و به صورت گاز هیدروژن سولفوره همراه با ترکیبهای دیگر گاز اسیدی را تشکیل می دهد.
وی افزود: گاز طبیعی در پالایشگاههای گاز تصفیه و گوگرد همراه آن به شکل گاز هیدروژن سولفوره به همراه گاز دی اکسیدکربن از جریان گاز طبیعی جدا می شود.
رئیس گروه طراحی و فناوری تجهیزات پژوهشگاه صنعت نفت گفت: ساده ترین روش برای حذف گازهای اسیدی سوزاندن آنهاست که با توجه به حجم عظیم این گازها، آلودگی جدی محیط زیست را به همراه دارد و روشی منسوخ شمرده می شود.
خالقی نسب با اشاره به این که استانداردهای زیست محیطی در باره ورود گازهای اسیدی به اتمسفر هر روز سختگیرانه تر می شود، تصریح کرد: هدف از ساخت واحدهای بازیافت گوگرد در پالایشگاهها جلوگیری از آلودگی هوا توسط گاز دی اکسید گوگرد و افزایش سودآوری واحدهای پالایشی از طریق تولید گوگرد از گازهای اسیدی است.
رئیس گروه طراحی و فناوری تجهیزات پژوهشگاه صنعت نفت ادامه داد: با موافقت مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، قرارداد توسعه فناوری واحدهای بازیافت گوگرد با بازدهی ٩٩,٥ درصد در سال ٩١ میان پژوهشگاه صنعت نفت و مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران امضا شد.
خالقی نسب افزود: در چارچوب این قرارداد پروژه طراحی پایه واحد بازیافت گوگرد پالایشگاه گاز بیدبلند ١ به ظرفیت تولید ١٦٠ تن گوگرد به عنوان یکی از پروژه های این طرح به اجرا درآمد که برای نخستین بار و به روش مهندسی معکوس و با استفاده از منابع متعددی که در اختیار طراحان پژوهشگاه صنعت نفت قرار گرفت انجام و مورد تأیید شرکت ملی گاز به عنوان کارفرما و چند شرکت مهندسی مشاور داخلی قرار گرفت.
وی بخشهای واحد طراحی شده را بخش تغلیظ گاز اسیدی، بخش کلاوس، بخش تصفیه گازهای خروجی بخش کلاوس، زباله سوز و حوضچه فرآوری محصول گوگرد دانست و گفت: واحد بازیافت گوگرد پالایشگاه گاز بیدبلند ١ در زمینی به مساحت ١٥ هزار مترمربع به اجرا درخواهد آمد.
وی با بیان این که برای حذف گوگرد از گازهای اسیدی روشهای مختلفی، متناسب با مقدار این گاز و درصد ترکیب هیدروژه سولفوره در آن وجود دارد، گفت: یکی از قدیمی ترین این روشها که امروزه نیز با تغییراتی هنوز به کار می رود روش کلاوس است که در سال ١٨٨٣ (١٣٠ سال پیش) ابداع شد.
رئیس گروه طراحی و فناوری تجهیزات پژوهشگاه صنعت نفت ادامه داد: در روش کلاوس بخشی از ترکیب هیدروژن سولفوره سوزانده و به دی اکسیدگوگرد تبدیل می شود و سپس دی اکسید گوگرد تولید شده با قسمتی از باقیمانده هیدروژن سولفوره ترکیب و گوگرد مذاب تولید می شود؛ باقیمانده هیدروژن سولفوره با انجام واکنش در دو یا سه رآکتور کاتالیستی به گوگرد تبدیل می شود.
خالقی نسب بازدهی واحدهای کلاوس را حدود ٩٥ درصد دانست و اظهار کرد: این بدان معناست که باز هم پنج درصد گوگرد موجود در گازهای اسیدی پس از سوزاندن در زباله سوز راهی اتمسفر می شود.
وی افزود: با توجه به سنگین تر شدن تدریجی نفتهای خام در طول زمان، درصد آلودگی آنها به ترکیبات گوگردی نیز رو به افزایش است. همچنین در استانداردهای روز دنیا میزان مجاز گوگرد در فرآورده های نفتی روز به روز کاهش می یابد؛ بنابراین حجم گازهای اسیدی تولید شده در پالایشگاهها نیز روز به روز فزونی است و اگر برای افزایش بازدهی واحدهای بازیافت گوگرد فکری نشود آلودگی هوا به طور چشمگیری افزایش پیدا می کند.
رئیس گروه طراحی و فناوری تجهیزات پژوهشگاه صنعت نفت تصریح کرد: خوشبختانه امروزه فرآیندهای تکمیلی توانسته بازدهی واحدهای کلاوس را به بیش از ٩٩,٧ درصد افزایش دهد. به این ترتیب که گازهای باقیمانده فرآیند کلاوس راهی فرآیند تصفیه مجدد که به طور خلاصه TGT نامیده می شود و محصول آن دوباره برای بازیافت بیشتر به واحد کلاوس ارسال می شود.
خالقی نسب با اشاره به این که ایران به عنوان یکی از غنی ترین کشورهای دنیا از نظر منابع گازی دارای صنایع رو به رشدی در صنعت پالایش گاز است، گفت: طرحهای توسعه ای در صنعت پالایش نفت کشور چندسالی است که در حال اجراست که یکی از نمونه های آن طرح توسعه پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند است.
رئیس گروه طراحی و فناوری تجهیزات پژوهشگاه صنعت نفت یکی از اهداف مهم این طرحها را تولید فرآورده های نفتی مانند بنزین و گازوئیل براساس استانداردهای روز دنیاست.
وی با بیان این که طرحهای توسعه ای در این دو حوزه سبب شده تا ساخت واحدهای جدید بازیافت گوگرد و یا افزایش بازدهی واحدهای موجود مورد توجه بیش از پیش وزارت نفت قرار گیرد، افزود: در حال حاضر با تأکید وزیر نفت، طراحی و ساخت واحدهای جدید و افزایش بازدهی واحدهای موجود در پالایشگاههای نفت و گاز با جدیت بیشتری دنبال می شود.
خالقی نسب اظهار کرد: با توجه به رسالت پژوهشگاه صنعت نفت به توسعه فناوریهای مورد نیاز صنایع پالایشی نفت و گاز، در سالهای گذشته موفقیتهای خوبی به دست آمده و فناوریهای متعددی نیز توسعه و بعضی نیز به ثبت رسیده است مانند، فناوریهای مرتبط با حوزه نانو، فناوریهای شیرین سازی گاز نظیر حذف مرکاپتانها از گاز و فرآورده های میان تقطیر، فناوری تبدیل گاز به فرآورده های نفتی و فناوری افزایش عدد اکتان نفتا که در تولید بنزین براساس استانداردهای یورو ٤ و ٥ کاربرد دارد.
به گزارش شانا، طرح واحد بازیافت گوگرد (SRU) هفته گذشته در مراسم روز ملی مهندسی عنوان طرح برتر نفت در سال ٩٣ و همچنین پروژه پژوهشی برتر در جشنواره پژوهش و فناوری وزارت نفت را به خود اختصاص داد.