پیشنهاد جابجایی محل ساخت پالایشگاه هرمز از بندرعباس به جاسک به منظور بهبود معیارهای اقتصادی و ایجاد جدابیت برای سرمایه گذاران داده شده است.
مدیر برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی کشور به خبرنگار شانا گفت: طرح ساخت پالایشگاه نفت خام هرمز با ظرفیت ٣٠٠ هزار بشکه در روز در سال ١٣٨٥ به تصویب هیئت مدیره شرکت ملی پالایش و پخش رسید.
شهاب الدین متاجی افزود: بر اساس مجوزهای داده شده، خوراک پالایشگاه شامل نفت خام بسیار سنگین میدانهای سروش و نوروز و نفت خام سنگین صادراتی و مخلوط فروزان بوده است.
وی با اشاره به مطالعات امکان سنجی انجام شده از سوی مشاور طرح در سال ١٣٨٦، تصریح کرد: سرمایه گذاری مورد نیاز این طرح در حدود ٧٥٠٠ میلیون دلار و مدت زمان اجرای آن نیز با احتساب طراحی بنیادی و تفصیلی ٤ سال برآورد شده بود.
متاجی با بیان این که این الگوی پیشنهادی، پیچیده، مدرن و دارای انواع واحدهای عملیاتی با فناوری روز دنیا است،افزود: فرآورده های مایع تولیدی پالایشگاه شامل پروپیلن، گاز مایع، بنزین، سوخت جت و نفت گاز بوده که میزان آنها در مجموع حدود ٢٨٢ هزار بشکه در روز است.
وی ادامه داد: نتایج محاسبات اقتصادی انجام شده برای این سرمایه گذاری نشانگر سود خالص حدود ١٢ دلار به ازای هر بشکه خوراک و زمان بازگشت سرمایه نیز ٦,٣ سال است.
وی با بیان اینکه در سال ١٣٨٦ به منظور اجرای این طرح به صورت EPC با دو کنسرسیوم مجزا برای واحدهای فرآیندی و تاسیسات جانبی و آب، برق و بخار قرار داد منعقد شد، گفت: به دلیل تامین نشدن منابع مالی مورد نیاز، در سال ١٣٨٩ به قراردادهای مذکور خاتمه داده شد.
او ادامه داد: در سال ١٣٩١ با توجه به حجم سرمایه گذاری مورد نیاز این طرح و به دلیل نشدن تامین منابع مالی، موضوع فازبندی و مرحله ای کردن اجرای این طرح مورد توجه قرار گرفت و بر اساس پیشنهاد مشاور طرح مقرر شد، که در ابتدا و تحت عنوان فاز اول یک پالایشگاه ٣٠٠ هزار بشکه ای شامل واحدهای فرآیندی نظیر تقطیر، بازیافت گاز مایع و تصفیه نفت سفید و نفت گاز و تاسیسات جانبی مورد نیاز ساخته شود.
متاجی با بیان این که بر این اساس میزان سرمایه گذاری مورد نیاز جهت اجرای فاز اول در حدود ١٨٤٣ میلیون دلار برآورد شد، یادآوری کرد: فرآورده های تولیدی و درصد حجمی آنها شامل گاز مایع (١درصد)، نفتا (١٤,٥ درصد)، نفت سفید/سوخت جت (٨.٢ درصد)، نفت گاز (٤.٨ درصد)، نفت گاز سنگین واحد خلا (٢١ درصد)، قیر (٤ درصد) و نفت کوره (٤٦.٦ درصد) است.
وی اعلام کرد: نتایج ارزیابی اقتصادی فاز اول نشان دهنده آن بوده است که در صورت اجرای طرح مذکور در بندرعباس نرخ بازگشت سرمایه ١٠ درصد و زمان بازگشت سرمایه حدود ٢٢ می شود که با این شرایط، اجرای فاز بعدی طرح و از محل درآمد حاصل از فاز اول، غیر ممکن است.
مدیر برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش ادامه داد: همچنین مقرر شده بود تا ٨٠ درصد سرمایه گذاری مورد نیاز طرح از محل صندوق توسعه ملی و ٢٠ درصد باقی مانده از آورده سهامداران تامین شود که در این رابطه موافقت صندوق توسعه ملی نیز اخذ شده است.
متاجی تصریح کرذ: همانطور که مشاهده می شود، در طرح اولیه حدود ٩٤ درصد محصولات تولیدی، فرآورده های سبک و با ارزش هستند، این در حالی است که در طرح جدید و مرحله بندی شده، بر اساس فاز اول آن، فقط ٢٨,٥ درصد فرآورده های تولیدی سبک بوده و ٧١ درصد مابقی محصولات سنگین نظیر نفت کوره، قیر و نفت گاز سنگین (حوراک واحدهای هیدروکراکر) است.
وی اظهار کرد: چنین پالایشگاهی با الگوی در نظر گرفته شده (فاز اول)، تنها در صورت اعطای تخفیف نسبتا زیاد در قیمت خوراک برای سرمایه گذاران جذابیت و دارای توجیه اقتصادی است.
به گفته این مقام مسئول،همچنین ایجاد چنین پالایشگاهی مغایر با اهداف کلان پیش بینی شده در برنامه پنجم توسعه، قانون اصلاح الگوی مصرف و برنامه ششم توسعه و نیز سیاست جلوگیری از خام فروشی و اقتصاد مقاومتی است.
به گفته متاجی این درحالی است که منطقه پالایشگاهی جاسک به دلیل برخورداری از تاسیسات جانبی و زیرساخت مشترک، تخفیفات مطلوب در قیمت خوراک، همچنین کامل در نظر گرفته شدن زنجیره فرآیند و ارزش پالایشگاهها از طریق احداث واحدهای فرآیندی تبدیل فرآورده های سنگین به محصولات سبک و با ارزش، ضمن کاهش میزان سرمایه گذاری احداث پالایشگاههایی مشابه پالایشگاه هرمز، نتایج اقتصادی بسیار مطلوبتری را خواهد داشت.
متاجی تاکید کرد: بنابراین به منظور بهبود پارامترهای اقتصادی طرح پالایشگاه هرمز و ایجاد جدابیت و انگیزه برای حضور سرمایه گذاران در این طرح، جابجا کردن محل احداث پالایشگاه از بندرعباس به جاسک پیشنهاد شده است.