توسعه صادرات غیرنفتی موضوعی است که مورد توجه و تأکید مسئولان در چند سال گذشته قرار گرفته و بررسی آمار صادرات در سال گذشته حاکی از آن است که با وجود همه مشکلات باز هم صادرات ایران به جهان رشد یافت.
توسعه صادرات غیرنفتی چند سالی است مورد توجه و تأکید مسئولان قرار گرفته و افزایش صادرات نیز در چند سال گذشته این امر را تأیید می‌کند.
اما نکته قابل توجه در بررسی آمار صادرات ایران به سایر کشورها حاکی از آن است که صادرات کالای ایرانی به اکثر کشورها افزایش یافته است.
بر اساس آمار گمرک، در سال گذشته چین اولین مقصد کالاهای صادراتی ایران در سال گذشته است و 9 میلیارد و 159 میلیون دلار کالا به این کشور صادر شد، اگرچه میزان صادرات از نظر وزنی کاهش یافته اما از نظر ارزشی 22.81 درصد رشد را نشان میدهد.
دومین مقصد کالاهای صادراتی ایران در سال گذشته عراق بود که 6 میلیارد و 182 میلیون دلار کالا از ایران به این کشور صادر شد، اگرچه عراق در صدر کشورهای مقصد کالاهای صادراتی قرار دارد اما بسیاری از تولیدکنندگان از این موضوع گله دارند که چرا هنوز بازار عراق مملوء از کالاهای چینی و ترک است در حالی که ایران ظرفیت صادرات بیشتری به این کشور را دارد.
بررسی آمار صادرات بیانگر افزایش صادرات کالا به ترکیه است و صادرات به این کشور از نظر وزنی 34.60 درصد و از نظر ارزشی 30.88 درصد افزایش را نشان میدهد، امری که انتظار می‌رود با برقراری تعرفه ترجیحی در سال جاری نیز شاهد ادامه افزایش صادرات به این کشور باشیم.
ترکمنستان و پاکستان نیز در سال گذشته از کالاهای ایرانی بی‌نصیب نماندند و صادرات به ترکمنستان نیز از نظر وزنی 78.40 درصد و از نظر ارزشی 15.92 درصد افزایش را نشان میدهد. همچنین صادرات پاکستان از نظر وزنی 78.28 درصد و از نظر ارزشی 44.91 درصد افزایش را نشان میدهد.
افزایش صادرات به کشورهای همسایه با نتیجه به برنامه‌ریزی‌های دولت دور از انتظار نیست اما نکته قابل توجه این است که صادرات ایران به کشورهایی مانند ایتالیا نیز افزایش یافته و صادرات به این کشور از نظر وزنی 384.49 درصد و از نظر ارزشی 208.05 درصد افزایش را نشان میدهد.
این افزایش صادرات در حالی است که مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات از صدور 23 هزار میلیارد ریال بیمه نامه و ضمانت‌نامه برای حمایت از صادرات غیرنفتی کشور در سال 93 خبر داد.
وی با اشاره به تمرکز 70 درصدی پوشش‌ها برای حمایت از صادرات به کشورهای پرریسک در فهرست گروه‌بندی‌های ریسک 6 و 7 دسته‌بندی ریسک کشور در سال قبل گفت: این امر نشانگر آن است که صندوق به رسالت خود که همان کاهش ریسک اعتبار صادراتی برای بازارهای پرریسک است دست یافته و این در حالی است که با بهبود فضای تجارت خارجی و رونق صادرات به بازارهای اروپایی و از سرگیری روابط اقتصادی و تجاری انتظار می‌رود کشورهای گروه یک و دو ریسک کشوری یا اصطلاحا کشورهای کم‌ریسک در سال 94 سهم قابل توجه‌تری در پرتفوی بیمه‌ای صندوق نسبت به سال‌های اخیر داشته باشند زیرا ریسک‌های سیاسی موجود در صادرات به این کشورها با توجه به امکان بازگشت تحریم‌ها کماکان بالا است.
این امر نشان میدهد که دولت در حمایت از صادرات غیرنفتی مصمم است و آمار نیز حکایت از افزایش صادرات دارد.
میزان افزایش صادرات ایران در سال گذشته به سایر کشورها به شرح زیر است:
افزایش صادرات تأثیر بسزایی در توسعه اقتصادی کشور دارد و با توجه به اینکه دولت نیز جهت رفع وابستگی به اقتصاد نفتی نیازمند توسعه آن است لذا باید مشکلات بر سر راه صادرکنندگان رفع شود.
مشکلاتی مانند نقل و انتقال پول، تبلیغات و معرفی بازارهای خارجی به تولیدکنندگان، هر چند که برخی مشکلات ناشی از تحریم‌های خارجی است اما نباید از موانعی که در داخل کشور بر سر راه صادرات وجود دارد غافل شد مسائلی که تنها با درایت مسئولان حل خواهد شد.