ذخیره سازی گاز در ازای از بین رفتن میلیاردها بشکه نفت

حدود 4 ماه است که از افتتاح اولین میدان ذخیره سازی گاز طبیعی کشور که با هزینه بسیار زیادی احداث و راه اندازی شده است می گذرد و هم اکنون نیز چند میدان دیگر برای ذخیره سازی گاز در کشور درحال آماده سازی است.
به گفته مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران بهره برداری از این میادین ذخیره سازی در ماه های سرد سال و در مواقعی است که کمبود گاز در سراسر کشور احساس می شود و به نوعی می توان اظهار کرد گاز از میادین مشترک استخراج و به این میادین تنها به منظور ذخیره سازی تزریق می شود.
باید خاطرنشان کرد در حالی این تزریق گاز به میادین به منظور ذخیره سازی انجام می شود که اکثر میادین نفتی ایران به نیمه دوم عمر خود رسیده اند به همین دلیل دیگر مانند گذشته نمی توان ازآنها استحصال نفت داشت و باید به دنبال راهکاری برای این موضوع بود؛ که یکی از روش هایی که می توان تولید نفت را از این میادین افزایش داد تزریق گاز به آنها است. در حال حاضر اگر شاهد هستید که توانستیم براساس مصوبه اوپک به تولید نفت خود پایبند باشیم تنها به این دلیل است که چاه های جدیدی حفر می کنیم و به جز آن کارقابل توجهی تا کنون برای میادین قدیمی خود انجام نداده ایم تا بتوانیم تولید نفت خود را از این میادین افزایش دهیم، البته این موضوع مربوط به سال های اخیر نیست بلکه مدتهاست نسبت به چاه های کم رمق نفتی بی توجهی می شود؛ با نگاهی به آمارها می توان گفت در سال 56 یعنی یک سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی روزانه حدود 110 میلیون متر مکعب گاز در کشور تولید می شد که ازاین میزان 50 میلیون متر مکعب سوزانده، 26 میلیون متر مکعب صادر،20 میلیون متر مکعب مصرف صنایع داخلی و تنها 14 میلیون متر مکعب به میادین نفتی تزریق می شد،پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز این روند ادامه داشت به گونه ای که در سال های اخیر نیز براساس آمارهای ارائه شده از سوی مسئولان وزارت نفت به ترتیب درسال 84 روزانه 71 میلیون متر مکعب و در سال های 85 و۸۶ نیز به ترتیب روزانه 73 میلیون متر مکعب و 77 میلیون متر مکعب گاز به میادین نفتی تزریق شده است و در سال جاری نیز روزانه 100 میلیون متر مکعب گاز به این میادین تزریق می شود.
این آمار درحالی از سوی مسئولان نفتی ارائه می شود که برخی کارشناسان معتقدند تزریق روزانه 60 میلیون متر مکعب گاز معادل 3 درصد افزایش برداشت از میادین نفتی را به همراه خواهد داشت و برای آنکه بتوانیم چاه های کم رمق نفتی خود را دوباره فعال کنیم باید از سالیان قبل روزانه 200میلیون متر مکعب گاز تزریق می کردیم و اگر این کار انجام نشده است امروز باید بیش از 400میلیون متر مکعب گاز به صورت روزانه تزریق تا جبران مافات شود.
اکنون اولویت وزارت نفت تولید گاز از میادین مشترک است،اما سیاست های وزارت نفت حاکی از آن است که صادرات گاز با قیمت تقریبا به ازای هر متر مکعب به طور میانگین 35 سنت از اولویت برخوردار است و این سیاست درحالی اجرایی می شود که قیمت هر بشکه نفت ایران به طور میانگین 100 دلار در بازار های آسیایی معامله می شود، یعنی با یک حساب ساده مشخص می شود اگر هر آنچه گاز تولید شود و به چاه های بی رمق نفتی تزریق شود بسیار اقتصادی تر از فروش گاز است.از طرفی دیگر باید گفت اگر به دنبال صادرات گاز هستیم و می خواهیم در این زمینه نیز رتبه های برتر جهان را کسب کنیم بیش از 90 درصد از گاز تزریق شده به میادین نفتی قابل برداشت.
در پایان باید گفت اگر الگوی برداشت نفت از میادین نفتی را تغییر دهیم و به سمت تولید صیانتی حرکت کنیم،آنگاه با توجه به ذخیره و تولید نفت از میادین نفتی خود در بازه زمانی کوتاهی می توانیم قدرت اول جهان در تولید نفت و گاز شویم.