سخنگوی اسبق سازمان کشورهای صادرکننده نفت معتقد است درصورت هرگونه تحریم احتمالی نفت ایران، عربستان هرگز نخواهد توانست جای خالی نفت ایران در بازارهای جهانی را پر کند.
حمید ظاهری در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، در پاسخ به این سوال که آیا عربستان براساس آنچه در برخی رسانه‌های غربی عنوان شده، می‌تواند در صورت تحریم احتمالی نفت ایران با افزایش تولید نفت خود به جایگزینی نفت ایران در بازارهای جهانی بپردازد؟ گفت: باوجودی که عربستان بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک به شمار می‌رود و از ظرفیت مازاد تولید قابل توجهی برخوردار است، ولی این مسئله به هیچ عنوان امکان ندارد؛ چرا که عربستان به تنهایی نمی‌تواند جای خالی نفت ایران در بازارهای جهانی پر کند؛ این درحالی است که بخش عمده‌ای از ظرفیت مازاد تولید عربستان نفت سنگین است که به دلیل کیفیت پایین به درد بازارهای اروپا و آمریکا نمی‌خورد و تنها در کشورهایی مانند چین که پالایشگاه‌های مخصوص نفت سنگین را احداث کرده‌اند، قابل استفاده است.
این کارشناس بین‌المللی صنعت نفت در ادامه تصریح کرد: کارشناسان واقع‌بین بازار جهانی نفت به این نکته اذعان دارند که عربستان به تنهایی نمی‌تواند تمام نفتی را که ایران به بازار جهانی عرضه کند، جایگزین کند و از طرف دیگر، شرایط سیاسی موجود نیز این امکان را به عربستان نمی‌دهد؛ چرا که در صورت این اقدام هرج و مرجی بین اعضای اوپک صورت خواهد گرفت و تولید اعضا از کنترل این سازمان خارج خواهد شد.
امارات و عربستان بیشترین تخلف از سهمیه‌های اوپک را داشتند
سخنگوی اسبق سازمان کشورهای صادرکننده نفت در ادامه در رابطه با نتایج نشست اخیر اوپک در وین که به افزایش سطح تولید نفت این سازمان به 30 میلیون بشکه در روز انجامید، گفت: این جلسه بیشتر مسائل فراتر از بازار و سیاسی‌اش نسبت به مسائل فنی در کانون توجه قرار می‌گیرد و در حالی که اعضای اوپک پیش از این نشست به صورت غیر رسمی بالای 30 میلیون بشکه در روز تولید نفت داشتند، اکنون پایبند شده‌اند که تولید را در سطح 30 میلیون بشکه حفظ کنند.
ظاهری افزود: تخلف از سهمیه اختصاص یافته به تولید نفت کشورها عمدتا از سوی عربستان و امارات صورت می‌گرفت که باعث شده بود تولید غیر رسمی اوپک بسیار از سطح مورد توافق اعضا بالاتر برود. به طور مثال عربستان به تنهایی روزانه 10 میلیون و 47 هزار بشکه نفت خام را وارد بازار نفت می کرد.
وی درباره توافق اخیر اعضای اوپک گفت: در نشست اخیر اوپک بر خلاف نشست‌های قبلی سهمیه‌ی تولید کشورها به طور رسمی مشخص نشده است و معلوم نیست که هر کدام از اعضای اوپک چه میزان از تولید 30 میلیون بشکه‌ای این سازمان را تعهد کرده‌اند، ولی انتظار می‌رود با حل مشکلات صنعت نفت لیبی و ورود تمام قد این کشور به عرصه تولید نفت، عربستان و امارات بر اساس توافقی که در اوپک داشته‌اند تولید نفتشان را پایین بیاورند. هرچند که هیچ توافق رسمی در این زمینه اعلام نشده است و تنها باید به تضمین‌های شفاهی و حرفه‌ای اعضا امیدوار بود.
سخنگوی اسبق سازمان کشورهای صادرکننده نفت با اشاره به سابقه تعیین سهمیه تولید برای اعضای اوپک، گفت: سال 1978 میلادی اولین سالی بود که اوپک برای هر کدام از کشورهای عضو سهمیه‌ی تولیدی را در نظر گرفت که البته این سهمیه‌ها به صورت محرمانه بود؛ اما در آن زمان وزیر نفت کویت با گاف رسانه‌ای سهمیه‌ها را اعلام کرد که این مسئله با واکنش تند دیگر اعضا مواجه شد.
توافق سرداران اوپک مهم‌ترین نکته نشست وین بود
وی درباره ارزیابی خود از توافق جدید اعضای اوپک برای افزایش تولید گفت: به نظر من، اوپک با این توافق دست خود را باز گذاشته است تا در مواقع مورد نیاز کشورهایی که می‌توانند سهم تولید خود را پایین بیاورند؛ چون ممکن است در ماه‌های آینده لیبی و عراق تولید نفت خود را افزایش دهند و در آن موقع لازم است که دیگر اعضا عرضه نفت خود را به بازار مدیریت کنند.
ظاهری از ایران و عربستان به عنوان دو سردار اصلی سازمان اوپک نام برد و گفت: این برای نخستین بار بود که ایران و عربستان در نشست اوپک تا این حد با هم تفاهم داشتند و این تفاهم جدید می‌تواند برای سازمان اوپک بسیار امید بخش باشد. این درحالی است که معمولا بین این دو عضو ارشد اوپک اختلاف نظر وجود داشته است که نمونه بزرگترین اختلاف نظر را در اجلاس سال 1976 میلادی در دوحه قطر شاهد بودیم که در آن سال نفت اوپک برای نخستین بار دو قیمتی شد و با توجه به اختلاف نظر ایران وعربستان درباره قیمت نفت، 10 کشور به حمایت از ایران قیمت نفت خود را بالا بردند و تنها عربستان و امارات قیمت‌های نفت خود را ثابت نگه داشتند.
تقاضای نفت در سال آینده کاهش می‌یابد
سخنگوی اسبق اوپک درباره پیش بینی خود از نتیجه تصمیم اوپک بر بازار جهانی نفت به ایسنا گفت: تمام مسائل بستگی به عناصر بنیادین بازار در ماه‌های آینده دارد و این درحالی است که با توجه به این‌که وضعیت اقتصادی جهان چندان جالب نیست، حتی سازمان انرژی آمریکا نیز گفته است شاید در سال آینده با توجه به کاهش تقاضای جهانی نفت برای عرضه نفت اوپک تقاضایی وجود نداشته باشد. این درحالی است که پاییز امسال شرایط ویژه‌ای وجود داشت و وضعیت جوی دور از انتظار و هوای سرد و بارندگی‌های شدید در کشورهای بزرگ مصرف‌کننده باعث شده بود تقاضا نسبت به گذشته در سطح بالاتری باشد، اما این تقاضا با گرم‌تر شدن هوا قطعا در سطح 30 میلیون بشکه باقی نمی‌ماند که اگر این شرایط محقق شود اوپک باید نشست فوق‌العاده‌ای برای تصمیم‌گیری درباره سیاست‌های تولیدی خود برگزار کند.
وی افزود: شرایط آینده بازار نفت به گونه‌ای است که خود اوپک پیش بینی کرده است که در سه ماهه دوم سال آینده 800 هزار بشکه در روز از تقاضای جهانی برای تولید نفت این سازمان کاسته می‌شود.
ظاهری در ادامه افزود: در حالی که عربستان اکنون با تولید بالای 10 میلیون بشکه در روز خود روزانه یک میلیون بشکه بالاتر از سهمیه در نظر گرفته شده در اوپک نفت به بازار وارد می‌کند، تفاهم اخیری که ایران و عربستان در اوپک داشتند بسیار حائز اهمیت است و نشان می‌دهد که با ورود لیبی و عراق به عرصه تولید نفت، امارات و عربستان باید به تعهدات خودشان برای کاهش تولید نفتشان پایبند باشند.
به گفته این مقام ارشد سابق اوپک، تفاهم اخیر سازمان کشورهای صادرکننده نفت هر چند در ظاهر به عنوان افزایش تولید اوپک اعلام شده است، اما در شرایطی که تولید غیر رسمی اعضای اثرگذار این سازمان قبل از این نشست نیز بالای 30 میلیون بشکه بوده است، در حقیقت این توافق با رسمی کردن تولید اعضا 300 هزار بشکه از تولید غیر رسمی آن‌ها را نیز کاهش داده است.
به گزارش ایسنا، یکصد و شصتمین نشست اوپک چهارشنبه گذشته به ریاست ایران در وین - پایتخت اتریش - برگزار و در نهایت مقرر شد که سقف تولید کلی این سازمان به 30 میلیون بشکه در روز افزایش یابد.
اعلام کرد که وزیران نفت 12 کشور عضو این سازمان در مورد تعیین سقف تولید کلی این سازمان در 30 میلیون بشکه در روز به توافق رسیدند.
اوپک که یک سوم نفت جهان را تامین می‌کند، در سه سال گذشته رقم 24 میلیون و 840 هزار بشکه در روز را به عنوان هدف تولید خود ترسیم کرده بود.