محمدرضا مقدم در گفت و گو با خبرنگار شانا، موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی را هاب متولی اجرای این طرح ها اعلام و تصریح کرد: این 21 طرح راهبردی، به طور عمده به بحث‌های راهبردی و ساختاری وزارت نفت مربوط می‌شوند.
وی بخش های راهبردی صنعت را متقاضی طرح‌های راهبردی خواند و گفت: این طرحها با طرح‌های فناوری که واحدهای عملیاتی و توسعه‌ای متقاضی آن هستند، اختلاف اصلی دارد و آن این است که پژوهش‌های راهبردی از راس سازمان به بدنه ابلاغ می‌شود.
وی با بیان این که در گذشته تعریف درستی از طرح‌های راهبردی در صنعت نفت ارائه نشده بود، ابراز تاسف کرد که نبود تعریف مناسب از این گونه طرحها سبب شده بود برخی شرکت‌های عملیاتی درگیر اجرای پروژه‌هایی چون مدیریت دانش یا ساختار مناسب باشند.
ضرورت مشارکت فعال ذینفعان در اجرای پژوهش‌های راهبردی
مقدم یکی دیگر از چالش‌های اساسی در اجرای پژوهش‌های راهبردی را بی‌تاثیر بودن این گونه پژوهش‌ها در اصلاح ساختار سازمان‌ها خواند و توضیح داد: شرح نیاز بسیاری از این پژوهش‌ها بدون آن که از سوی ذینفعان یا مصرف‌کنندگان ارائه شود در گذشته از سوی موسسه‌های مجری نوشته می‌شد؛ از این‌رو مطابقتی با ضعف سازمان‌ها نداشت.
وی ادامه داد: حتی پس از تهیه طرحها از سوی موسسه‌های مجری، ذینفعان طرح‌های ارائه شده را با نیازها و ضعف‌های خود مطابقت نمی‌دادند و همین نبود تطابق نوشته‌ها با ضعف سازمان‌ها سبب می‌شد اصلاح ساختاری در شرکت‌ها اتفاق نیفتد.
معاون پژوهش و فناوری وزارت نفت گفت: در اثر این گونه رخدادها معاونت پژوهش و فناوری وزات نفت با همکاری موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی، با صرف زمانی نزدیک به دو سال 21 طرح راهبردی را در صنعت جمع بندی و برای آن ساختار کارآمد تعریف کرده است.
مقدم تهیه شرح نیاز از سوی ذینفعان را ضرورتی انکارناپذیر برای اجرای این طرحها اعلام کرد و گفت: با اتمام فاز صفر این طرحها که تهیه شرح نیاز و شرح خدمات را در بر می‌گیرد و گرفتن تاییدیه‌های لازم از ذینفعان می‌توانیم در چند ماه آینده شاهد آغاز مراحل اجرایی 21 طرح یاد شده در صنعت نفت باشیم.
وی درباره وجود کمیته‌‌های راهبردی در سازمان‌ها و بخش‌های ذینفع گفت: در این کمیته‌ها عملکرد و میزان کاربرد طرح‌های راهبردی بررسی می شود و پس از آن که موفقیت آنها مطلوب ارزیابی شود، دستورهای لازم برای پرداخت وجه ابلاغ می‌شود؛ به این ترتیب جوانب لازم برای بررسی اثربخشی این طرحها انجام شده است.
کاربردی کردن پژوهش‌های راهبردی در گیرودار قوانین
مقدم اضافه کرد: البته در حوزه کاربردی کردن این طرحها نیز مشکلاتی وجود دارد مانند این که بخش‌های قانونی سازمان اعتقاد دارند اجرای این طرحها وظیفه افراد سازمان است و اگر در این بخش کاری انجام می‌شود، نیاز به دریافت پاداش ندارد حال آن که ما اعتقاد داریم اگر با اجرای این طرحها ارتقایی در سازمان ایجاد می‌شود، باید به مجریان آن در سازمان پاداش داده شود مانند آنچه در حلقه‌های کیفیت و کنترل ژاپن رخ می‌دهد.
وی با بیان این که معاونت پژوهش و فناوری وزارت نفت تلاش‌های بسیاری برای قانونی کردن این موضوع در صنعت انجام داده است، گفت: متاسفانه تاکنون موفق نشده‌ایم الزام های قانونی چنین کاری را فراهم کنیم، زیرا بخش‌های حقوقی اعتقاد دارند اگر پاداشی قرار است پرداخت شود، باید نخست در بخش عملیاتی باشد، سپس در بخش‌های دیگر.
معاون پژوهش و فناوری وزارت نفت تاکیدکرد: اگر انتظار تحقق اهداف ترسیم شده وزارت نفت در سال‌های آتی را داریم و اگر می‌خواهیم اتفاق جدی در صنعت بیفتد، باید پژوهش‌های راهبردی را با نظام‌های تعریف شده آن اجرا کنیم.
وی ادامه داد: اجرای سلیقه‌‌ای و متناسب با خواسته‌های فردی مانند آنچه در گذشته انجام می‌شد، اثرگذاری اجرای چنین طرح‌هایی را کاهش می‌دهد.
به گزارش شانا، بیست و یک طرح راهبردی صنعت نفت که با هدایت موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی انجام می‌شود، شامل طرح‌های جامع انرژی کشور، توسعه منابع انسانی صنعت نفت، بهره‌وری و تعالی صنعت، توسعه مدیریت فرآیند سرمایه‌گذاری در صنعت نفت، مدیریت و ارتقای HSEQ و مطالعات فرهنگی و اجتماعی عسلویه، طرح مهندسی مجدد سازمان صنعت نفت، تدوین دیپلماسی انرژی و راهکارهای اجرایی و پایش مستمر آن همسو با تغییرات بین‌المللی، مطالعه روش‌های قیمت‌گذاری گاز در قراردادهای بین‌المللی و بررسی موانع صادرات محصولات بخش پایین دستی می‌شود.
تدوین روش‌های مطلوب و تاثیرگذار آموزش و تبلیغات به منظور فرهنگ‌سازی مصرف صحیح، تدوین راهبرد صنعت نفت، تدوین رویکرد هوشمند و فعالانه صنعت نفت در اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی، استقرار نظام ERP در صنعت، طراحی و پیاده سازی نظام مدیریت سبد (پورتفولیو) پژوهش و فناوری نفت، طراحی و استقرار نظام مدیریت دانش در سطح وزارت نفت و شرکت‌های تابعه، ترسیم نقشه راه فناوری‌های صنعت نفت، تکمیل و ارتقا نظام نوآوری بخشی، طراحی و راه‌اندازی پایگاه ملی نوآوری و حل مساله، ارتقای توان رقابتی ساخت داخل کالاها و تجهیزات موردنیاز صنعت نفت و گاز و تبیین مدل و تدوین راهبردهای انتقال فناوری در صنعت نفت با تاکید بر همکاری‌های فناورانه نیز، برخی دیگر از این طرحها هستند.